Top.Mail.Ru

Адыгеир зекIоным щыпэрыт

Image description
А. Балабась

Шъолъырхэу зекIонымкIэ инфраструктурэм хэхъоныгъэ ин фэзышIы­гъэ­хэм ыкIи зекIохэу къихьэхэрэр зэхапшIэу нахьыбэ зышIыгъэхэм Адыгеир ащыщ хъугъэ. Тиреспубликэ мы къэгъэлъэгъоным процент 65-рэ хигъэхъуагъ.

Мы илъэсым имэзи 10-у пыкIыгъэмкIэ къэралыгъо кIоцI зекIонымкIэ къэгъэлъэгъонэу щыIэхэр къаIуатэхэ зэхъум, мыщ фэдэ пчъагъэхэр шъхьэихыгъэ къашIыгъэх Урысыем и Пра­вительствэ и Тхьаматэ игуадзэу Дмитрий Чернышенкэмрэ
УФ-м экономикэ хэхъоныгъэмкIэ иминистрэу Максим Решетниковымрэ.
Вице-премьерым къыкIигъэт­хъыгъ шъолъырхэм яинфра­структурэ изегъэушъомбгъунрэ зекIохэм япчъагъэ ащыхэхъонымрэкIэ лъэпкъ проектэу «Зе­кIоныр ыкIи хьакIэпэгъокIыныр» зыфиIорэм къыдилъытэхэрэм яшIуагъэ къызэрэкIуагъэр.
Ащ фэгъэхьыгъэу Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат къыхигъэщыгъ: «ПстэумкIи десэгъаштэ. Тиреспубликэ ищысэкIэ къэсIон слъэкIыщт федеральнэ IэпыIэгъум къытырэ амалхэр зекIоным илъэныкъо псынкIэу хэхъоныгъэ ышIыным зэрэ­фэIорышIагъэхэр. Республикэм къихьэхэрэм япчъагъэ фэдитIу хэдгъэхъуагъ ыкIи Президентым къыгъэуцугъэ пшъэрылъыр — 2030-рэ илъэсым ехъулIэу къэралыгъом пстэумкIи къыщахьыжьырэм зекIоным ылъэныкъо проценти 5-м нэс иIахь хэлъыныр — пIалъэм къыпэу дгъэцэкIагъэ. 2023-рэ илъэсым изэфэхьысыжьхэмкIэ, мы къэгъэлъэгъоным республикэр нэсыгъ.
Мыгъи тишъолъыр зыщызыгъэпсэфы зышIоигъохэм япчъа­гъэ бэ. Чъэпыогъум и 1-м ехъулIэу Адыгеим зекIо фэшIэу къызэрихьэгъэхэ пчъагъэр мин 374-рэ мэхъу, сотовэ зэпхы­ныгъэхэр къэзытыхэрэм къызэрагъэлъагъорэмкIэ, джа охътэ дэдэм нэбгырэ миллион 1,4-рэ къэкIуагъ».
Адыгеим и ЛIышъхьэ къызэ­рэхигъэщыгъэмкIэ, чIыопсым идэхагъэ дакIоу инфраструктурэ дэгъуми зекIохэр къырещалIэх. Бэмэ агу рехьы Адыгеим щы­псэухэрэр хьакIэхэм зэрапэ­гъокIыхэрэр, лъэпкъ культурэр, тишхыныгъохэр.
Хъугъэ-шIагъэхэм уакъып­къырыкIымэ, анахьэу зекIохэр къезыщалIэхэрэр адыгэ къуаем ифестиваль.
«Адыгеир къызэрашIэжьырэм имызакъоу, анахьэу зызща­гъэпсэфынэу якIасэхэм ащыщ зэрэхъугъэм тегъэгушIо. Ащ елъытыгъэу номерэу тиIэхэм ахэтэгъахъо. АщкIэ ишIуагъэ къэкIо мы лъэныкъом тегъэ­псыхьэгъэ лъэпкъ проектэу «Зе­кIоныр ыкIи хьакIэпэгъо­кIыныр» зыфиIорэм. ХьакIэщхэу апшъэрэ шапхъэхэм адиштэ­хэрэм адакIоу модуль шIыкIэкIэ агъэуцухэрэри тиIэ хъугъэх.
Джащ фэдэу къэралыгъо IэпыIэгъумрэ зекIо къихьэхэрэм япчъагъэ зэрэхахъорэмрэ сатыу цIыкIумрэ гурытымрэ фэIо-фашIэу къагъэлъагъохэрэр нахь зэмылIэужыгъо ашIыным кIагъэгушIух — пкъышъолыр зэкIэзыфырэмэ къащыублагъэу шIэныгъэ языгъэгъотырэ зе­кIохэм анэсыжьэу. Мэкъумэщ зекIоными хахъохэр фэтэшIых. Мы лъэныкъомкIэ амалэу къо­джэ псэупIэхэм яIэхэри ащкIэ къызэIутэхых, мэкъумэщышIэхэм грант IэпыIэгъу ащ пае ятэгъэгъоты.
Ащ нэмыкIэу, Урысые мэ­шIоку гъогухэм таригъусэу программэу «Урысые мэшIоку гъогухэм къадэкIухь» зыфиIорэм тыхэлажьэ. Мыекъуапэ изекIо IункIыбзэ хэгъэхъогъэнымкIэ проектым ипхырыщын шIуагъэу къытыгъэри тэлъэгъу. Къэлэ шъхьаIэм чIыпIакIэхэу нахь зыфэзыщэщтхэр къыщы­хэхыгъэнхэм пае цIыфхэм яшIошIхэр къыдыхэтэлъытэх: Мыекъопэ гупчэм лъэсзекIо гъогууанэу зэлъашIэрэ ти­чIыгогъоу, тхакIоу ыкIи дра­матургэу Евгений Шварц фэ­гъэхьыгъэр щызэIухыгъ.
ЯшIогъэшхо къэкIонэу тащэгугъы зекIонымкIэ мэхьанэшхо зиIэ хъущт проектитIоу дгъэхьазырхэрэм — сыд фэдэрэ уахъти Iоф зышIэщт зыгъэпсэфыпIэу «Лэгъонакъэрэ» лъэныкъуабэмэ ателъытэгъэ зекIо-зыгъэпсэ­фыпIэ паркэу ДжэгокIо гъэхъу­нэм щыдгъэпсырэмрэ.
Джыри зэ сызэрафэразэр къасIо сшIоигъу къэралыгъом и Президентэу Владимир Путинымрэ Урысыем и Правительствэрэ Адыгеим анаIэ къызэрэтетым, хэхъоныгъэ ышIынымкIэ IэпыIэгъу къызэрэтфэхъухэ­рэм апае. Федеральнэ гупчэм иамал­хэр, тэ тфэлъэкIыщт пстэу­ри дгъэфедэщтых зекIоным ылъэныкъокIэ къэгъэлъэгъонхэм ахэгъэхъогъэным пае. Ащ тиреспубликэ щыпсэухэ-
рэм ящыIэкIэ-псэукIи нахьышIу тшIын тлъэкIын амал къытеты».