2018-рэ илъэсым къыщыублагъэу пшъэдэкIыжьэу ыхьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэнэфагъэ зиIэ обществэу «Красногвардейскэ щэ заводым» пэщэныгъэ дызэрехьэ Аулъэ Азэмат. Джырэ уахътэм анахь зыпкъ итэу лэжьэрэ предприятиеу Адыгеим итхэм ар ащыщ.

Красногвардейскэ районым иэкономикэ хэхъоныгъэ­хэр ышIынхэмкIэ федэ­къэкIуапIэу мы заводыр щыт. Предприятиер илъэс зэкIэлъыкIохэм ылъэ пытэу теуцуагъ, ищытхъу арегъаIо. Мы аужырэ илъэсхэм заводым продукциеу къыдигъэ­кIыгъэм хигъэхъуагъ. Мафэ къэс мыщ къое тонн 13-м кIахьэу, мазэм гурытымкIэ тонн 4500-рэ къыдегъэкIы. Заводым ипащэ ащ къыщыуцун мурад иIэп, иамал­хэр нахьыбэу елъытэ.

— Заводым зедгъэушъомбгъун гу­хэлъ тиIэу «комбинат» зыцIэ псэ­олъа­кIэ едгъэжьагъэу тэшIы. Европэм къыщашIырэ къое лъэпкъэу «моцарелла» зыцIэм икъыдэгъэкIын тыфежьэнэу тыфай. Ау мурад шъхьа­Iэр адыгэ къуаер нахьыбэу цIыфхэм аIэкIэгъэхьэгъэныр ары. Сыда пIомэ анахь гъомылэпхъэ къабзэхэм, ащэфыхэрэм ыкIи зэлъа­шIэрэ брэндхэм адыгэ къуаер ащыщ, — еIо пащэм.
2008-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу щэм хэшIыкIыгъэ къое лъэпкъ зэмылIэ­ужыгъохэм якъыдэгъэкIынкIэ заводым IофшIэкIэ амалышхо IэкIэлъ хъугъэ. ЫпэкIэ хэбзэшIоу щыIагъэхэр къагъэнэжьхэмэ, непэ анахь технологие пэрытхэр къызфагъэфедэхэзэ, ыпэкIэ лъэкIуатэх. Лъэхъаным диштэу щэм хэшIыкIыгъэ продукциер къэмлэнэ зэфэшъхьафхэм адалъхьэ ыкIи ахэм ядэгъугъэ нафэ къыпфешIы цIыфхэм зэращэфырэм.
Пащэм къызэриIуагъэмкIэ, хэгъэкIухьагъэ гори имыIэу чэмыщэм хэшIыкIыгъэ къое зэмылIэужыгъо 20-м ехъу мыщ щырахы. Къое лъэпкъым елъытыгъэу зы килограммым щэ килограмми 7 — 13 фэдиз ищыкIагъ. Щэр нахьыбэу зыштэрэр «сулугуни» лъэпкъыр ары, ащ къыхэкIэу ар анахь лъапI.
— ЩэфакIохэм лъытэныгъэ афэтэшIы ыкIи псауныгъэ яIэным, бэгъашIэ хъунхэм фэшI продукцие къаб­зэр зэрядгъэшхыщтым тыпылъ. Бэдзэр зэфыщытыкIэм тыкъыхэмызэу Iоф тшIэным пае кIуа­чIэу тиIэр зэкIэ етхьылIэзэ европейскэ технологиемкIэ Iоф тэшIэ, хэгъэкIухьагъэ имыIэу щэ къабзэр тэгъэфедэ. Щэр чыжьэу къитэщы, ар псынкIэу кIодыхэрэм ащыщышъ, чэщ-зымафэм дгъэфедэн фае. Чэщ-зымафэм Iоф зашIэкIэ, продукцие тонн 13-м кIахьэу къыдэтэгъэкIы. ТиIофшIапIэ непэ зэкIэмкIи нэбгырэ 600 фэдиз щэлажьэ, — еIо тигущыIэгъу.

Къое зэмылIэужыгъохэр зыхашIыкIырэ щэр Къыблэ федеральнэ шъолъырым, анахьэу Ростов, Волгоград, Воронеж хэкухэм, Краснодар ыкIи Ставрополь крайхэм къаращы. Адыгеими былым зыщахъурэ хъызмэтшIэпIэ заулэмэ щэр къаIахы. ХъызмэтшIапIэм лабораторие зэтегъэпсыхьагъэу иIэм щэм идэгъугъэ щауплъэкIу, нэужым ар азы, агъэучъыIы, етIанэ ащ икъыдэгъэкIыжьын фежьэх. Щэм идэгъугъэ зэпыу ямыIэу лъэплъэх. Ар тIэкIу дэдэ шапхъэм димыштэу къызыхагъэщыкIэ, щэр щагъэзые, ар къафэзыщагъэм зэзэгъыныгъэу дашIыгъэм кIуачIэ иIэжьырэп.
Iэмэ-псымэу заводым чIэтхэр аужырэ шапхъэхэм адештэх. Ахэр Москва, Краснодар краим ыкIи Адыгеим къащашIы­гъэх. ХъызмэтшIапIэм ыкIоцIи, итеплъи зэхъо­кIыныгъэшIухэр фашIыгъэх, непэрэ щыIа­кIэм диштэу ар зэтырагъэпсыхьагъ. Ащ тызыдахьэм, хабзэу дэлъыр тымыгъэшIэгъон тлъэкIыгъэп. ТыдэкIи къэбзэ-лъабз, щырэхьат, цIыфэу щылажьэхэрэри къыпфэчэфэу къыппэгъокIых. Заводым Iофым хэшIыкIышхо фызиIэ технологхэр, лаборантхэр бэшIагъэу щэлажьэх. Мафэ къэс продукцием идэгъугъэ ауплъэкIу.
Красногвардейскэ щэ заводым къыдигъэкIырэ къое зэмылIэужыгъохэр дэгъоу бэдзэрым щызэлъашIагъ. Гъомылап­хъэхэр зэрэ Урысыеу ащыIуагъэкIы. Ащ нэмыкIэу Красногвардейскэ къуаем IэкIыб къэралхэм ащыпсэухэрэр къыкIэупчIэх.
Ежь заводым Iэмэ-псымэ ыщэфыгъэу къуаер зыкIоцIалъхьэрэ псыпс Iужъум фэдэ щашIы. Къое лъэпкъым елъыты­гъэу, цIынэр — мэфэ 60-рэ, гъэгъугъэр мэфэ 90-рэ мыкIодэу щылъых.
— Адыгэ къуаер къэзышIыхэрэм я Союз тыхэт. Ащ пшъэрылъ шъхьаIэу иIэр хэгъэкIухьагъэ имыIэу шэпхъэшIухэм адиштэу къуаер къыдэгъэкIыгъэныр ары. Союзым хэтхэм зэкIэми а шапхъэм тытетэу Iоф тэшIэ. Ахэр нэкъо­къогъухэкIэ тлъытэхэрэп, тиIоф­шIэгъух нахь, — къыIуагъ пащэм.
Предприятием тапэкIи хэхъоныгъэ ышIынымкIэ гухэлъышIухэр иIэх, ахэр щыIэныгъэм щыпхыращынхэм яшъып­къэу дэлажьэх.
ШIушIэныр ипшъэрылъэу зыфелъэгъужьы
ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм IэпыIэгъу афэхъугъэным иIахьышIу зэрэхишIыхьэрэм фэшI АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат пшъэдэ­кIыжьэу ыхьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэнэфагъэ зиIэ обществэу «Красногвардейскэ щэ заводым» ипащэу Аулъэ Азэмат нэпэеплъ тамыгъэкIэ къыхигъэщыгъ.
— ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операциер заублагъэм къыщегъэжьагъэу ащ хэлажьэхэрэм тиамал къызэрихьэу тадэIэпыIэ, — къеIуатэ Азэмат. — Егъэзыгъэ Iоф хэмы­лъэу, IэпыIэгъур гум къикIэу щытын фае. Хымэ лыуз щыIэп, щыIэкIэшIу тиIэным пае тихэгъэгу къэзыухъумэхэрэм ыкIи ахэм яунагъохэм тишIуагъэ ядгъэкIыныр зэкIэхэми типшъэрылъ шъхьаIэу сэлъытэ. Ар тиIэубытыпIэу амалэу тIэкIэлъым елъытыгъэу ти­дзэкIолIхэм тадэIэпыIэ. ЩыIэкIэшIу тиIэу тыпсэуным фэшI УФ-м и Президент ыкIи АР-м и ЛIышъхьэ амал дэгъухэр къытатых. Ар зэкIэми къыдгурыIон фае.
Азэмат къызэрэтфиIотагъэмкIэ, гъомылапхъэхэм, къуаем анэмыкIэу транспорткIи ишIуагъэ арегъэкIы. ГущыIэм пае, шIушIэ IэпыIэгъоу тиреспубликэ къыщаугъоигъэр тидзэкIолIхэм аIэкIагъэ­хьаным пае машинэ зищыкIагъэхэм ареты.
— Заводэу сызипащэм Iоф щызышIэрэ кIалэхэм ащыщхэри хэу­шъхьафыкIыгъэ дзэ операцием щыIэх. Зыгъэпсэфыгъо яIэу ахэр къызыкIохэкIэ, нахьыбэу ящыкIа­гъэхэм тыщагъэгъуазэ ыкIи ащ елъытыгъэу шIушIэ IэпыIэгъур тэугъои, чIыпIэу зыдэщыIэхэм ятэгъащэ. Мы илъэсым мотоциклэ, интернет зэпхыныгъэхэм апае мо­дем­хэр, зыухъумэрэ хъытыухэр, нэмыкI пкъыгъохэр аIэкIэдгъэхьагъэх. Симызакъоу, сши ренэу лъэныкъо зэфэшъхьафхэмкIэ тидзэкIолI­хэм адэIэпыIэ, мыгъэ квадрациклэ афаригъэщагъ, — къыIуагъ Азэмат.
КIАРЭ Фатим.