Top.Mail.Ru

ЛэжьэкIо унагъу

Image description
Анцокъо И., Хьамырзэхэм яхъарзынэщ

Джары аIорэр Блащэпсынэ щыщ Хьамырзэ Ибрахьимэ иунагъо фэгъэхьыгъэу. Къуа­джэм имэкъумэщышIэ чанхэм ащыщ.

ЛIэужищэу зэгъусэхэу — тыр, къохэр, къорэлъфыр — лэжьыгъэ къагъэкIы, былымхэр ахъу. Непэ Хьамырзэхэм чIыгу гектари 100-м нахьыбэ алэжьы. ЗырагъэжьакIэм егъэ­пшагъэмэ, фэдипшI пчъагъэкIэ нахьыб.
УзэкIэплъэжьмэ
Мэкъумэщ хъызмэтышхоу непэ Хьамырзэхэм яIэм иубла­пIэ хъугъэр 1994-рэ илъэ­сыр ары. Ащ дэжьым, апэрэхэм ащыщэу Хьамырзэ Ибрахьим унэе мэкъумэщ хъызмэтшIапIэ иIэ хъугъа-
гъэ. Агощыжьыщтыгъэ чIыгу Iахьым щыщэу къатефэгъэ гектари 8,5-мкIэ IофшIэныр ригъэжьэгъагъ.
Ибрахьим гъэсэныгъэ Iоф­шIэным иветеран. 1968-рэ илъэсым физкультурэмкIэ кIэлэегъаджэу иIофшIэн щыригъэжьэгъагъ Казенно-Кужорскэм дэтыгъэ илъэсий еджапIэм. 1969-м илъэс еджэнхэр Ленинград щикIугъэх, исэнэ­хьаткIэ ишIэныгъэхэм ахигъэ­хъуагъ. Ащ ыуж илъэсыбэрэ зыщыщ Блащэпсынэ иеджапIэ физкультурэмкIэ икIэлэ­егъэджагъ. Районым икIэлэцIыкIу-Iэтэхъо спорт еджа-
пIи иапэрэ кIэлэегъаджэхэм ащыщ. Футболым щыфигъа­сэщтыгъэх. Аужырэ IофшIэгъу илъэсхэм Кощхьэблэ районым гъэсэныгъэмкIэ иотдел щылэ­жьагъ, партийнэ организацием исекретарыгъ.
А пстэуми адакIоу 1971 — 1976-рэ илъэсхэм физи­ческэ культурэмкIэ Москва икъэ­ралыгъо институт заочнэу къыухыгъ. ЗэкIэмкIи кIэлэ­егъэджэ IофшIэным илъэс 26-рэ фигъэхьыгъ.

Анцокъо И., Хьамырзэхэм яхъарзынэщ


СицIыкIугъом къыщегъэ­жьагъэу чIыгум сыщылэжьэным сыкIэхъопсыщтыгъ. Щыгъущэ Мусэ агрономэу, институт къыухыгъэу тиIэщтыгъ. Джащ фэдэ сыхъунэу сыфэягъ. 1994-рэ илъэсым, чIыгу Iахьхэр агощыжьхэ зэхъум, пенсием сыкIуи, лэжьыгъэм икъэ­гъэкIын зыфэзгъэзагъ. Апэ чIыгум нэмыкIэу тиIагъэ щыIэп. Ядгъэлэжьызэ, тIэкIу-тIэкIузэ зыкъэтIэтыгъ. Апэрэ тракторыр илъэситIукIэ сщэфыгъэ. Джы непэ зэкIэри зэтэгъотылIэжьы: тракториплIи, комбайни тиI,къыIотагъ Ибрахьим.
ЧIыгулэжь бэлахькIэ ыцIэ раригъаIоу Ибрахьим илъэс пчъагъэхэм лэжьагъэ. Мызэу, мытIоу щытхъуцIэхэри къы­фагъэшъошагъэх.
Унагъор икIэгъэкъон
Ары, унагъор IэпыIэгъу къыпфэмыхъумэ, пфэшIэщтыр макIэ. АщкIэ Ибрахьим инасып къыхьыгъ. Ишъхьэгъусэу Жене, икIалэхэу Муратрэ Мурадинрэ ренэу икъотэгъугъэх, къыготэу дэлэжьагъэх. Ибрахьим чIыгу IофшIэнхэм акIэрыкIыжьи зэтIысыжьым, тым рихьыжьэгъэ Iофыр илъфыгъэхэм къапхъотагъэу лъагъэкIуатэ. Нахьы­жъыр, Мурат, шъхьафэу мэ­псэу. Гектаришъэм нахьыбэу алэжьырэм ар фэгъэзагъ. ЫшнахьыкIэрэ ябынхэмрэ яIэ­пыIэгъухэу зэдалэжьы.
АМ: Ибрахьим, яIоф­шIэн ухэгущыIа, зыго­рэхэр угу римыхьыхэу уяцIацIэу мэхъуа?
Ары адэ (мэщхы сигущыIэгъу), ащ фэдэ горэхэри мэхъух. Ау уахэгущыIэнэу мытэрэзэу зи ашIэрэп. Ыгу етыгъэу кIалэр мэлажьэ. Сэри ащ сыщэгушIукIы, сегъэразэ,еIо ащ.
Тыжъым игъогу рэкIо
Хьамырзэхэм яунэе хъызмэт зиу­шъомбгъуным иIахьышIу хелъхьэ Иб­рахьим ыкъо нахьыкIэу Мурадин икIалэу Адами. Бжыхьасэхэм япхъынкIэ ятэшым IэпыIэгъу фэхъоу шъофым итэу ащ тыщыIукIагъ. 2017-рэ илъэсым Адам ыныбжь илъэс 18 зэхъум, лы-гъэщхэкI былымхъуным зыфигъэзагъ. АщкIэ «Аг­ростартапым» иамалхэр къызфигъэ­федагъ. Сомэ миллионитIурэ ныкъорэу къыратыгъэм ежь къытефэрэ процент 40-р хигъахъуи, былымхъунымкIэ ищыкIэгъэщт Iэмэ-псымэхэр зэригъэгъотыгъэх. Анахь шъхьаIэр — щэ дэгъу къэзытырэ чэм лъэпкъышIоу 12 ыщэфыгъ.
Адыгэ къуае тэр-тэрэу тэшIы, тэщэ. ЦIынэу IутэгъэкIы. Шъыпкъэр пIощтмэ, щэфакIохэм тафырикъурэп, зэбгырахы. Къуаджэм удэсмэ, былымхъуныр, чIыгулэжьыныр амалышIух, еIо мэкъу­мэщышIэ ныбжьыкIэм.
Илъэсиблым Адам ихъызмэт зыри­гъэушъомбгъугъ. Шъхьэ 12-р 35-м ни­гъэсыгъ, чэм 20-м щэр къаты. Былымхэм адакIоу чIыгулэжьынми пылъ. Унаери бэджэндыри зэхэтэу гектар 50 фэдиз елэжьы. КъэкIорэ илъэсым джыри зэ къэралыгъо IэпыIэгъум кIалэр кIэлъэIунэу рехъухьэ. Ихъызмэт тапэкIи зыригъэу­шъомбгъуныр игухэлъ. Тыр хэгъэкIи, ты­жъым ар къошIу фэхъугъ. Ащ къыдэ­хъурэм зэкIэми Ибрахьим ащэгушIукIы.


Къуаджэм ищыIэныгъэ хэлажьэ
Ибрахьим сыдигъуи общественнэ IофышIэ чан. Ижъышъхьэми ар хинагъэп. Блащэпсынэ иветеранхэм я Совет хэт. Илъэс 18-м къыкIоцI ипащэ иго­дзагъ. Къуаджэм ищыIакIэ нахьышIу, нахь дахэ шIыгъэнымкIэ зигъо Iофыгъо­хэм адэлажьэх. КъэIогъэн фае, Блащэпсынэ анахь къоджэ инэу Адыгеим итхэм ащыщ. Адырэ чылагъохэм ягъэ­пшагъэмэ, ныбжьышIу ит нахьыжъэу дэсыр бэ. Ибрахьим къызэриIуагъэмкIэ, илъэс 80-м къехъугъэу хъулъфыгъэ 35-рэ ветеранхэм я Совет хэт.
Ветеранхэм я Совет я 90-рэ илъэс­хэм къащегъэжьагъэу сыхэт. Тикъуадж тызфэгумэкIырэр. Блащэпсынэ ипсы­нэкIэчъ игъэкIэжьынкIи IофшIэнхэм язэ­хэщэн сэ спшъэ дэкIыгъ. Чылэр зэрэщытэу ащ дэлэжьагъ, яахъщэ халъхьагъ. ТекIоныгъэм иилъэс 80-у мыгъэ дгъэмэфэкIыгъэм ихэгъэунэфыкIынкIи Iофтхьабзэм изэхэщакIохэм сахэтыгъ, еIо Ибрахьим.
НыбжьышIум изэфэхьысыжьхэр
Хьамырзэ Ибрахьим ТекIоныгъэшхом илэгъу. Ыныбжь мыгъэ илъэс 80 хъугъэ. Мэлылъфэгъум и 9-м 1945-рэ илъэсым къэхъугъ. НыбжьышIум ар дахэу къе­кIолIагъ, зэрэпсэугъэмкIи, Iофэу ышIагъэмкIи, ицIыфыгъэкIи. Ау къэгъэлъэгъо­нышIу анахь лъэшэу иIэр иунагъу, ибынхэр ары. Непэ Ибрахьим ты, тыжъ, тыжъ пIашъ. Къорэлъфитфымэ къатекIыжьыгъэу кIэлэцIыкIуибл иI. Ыкъо нахьыкIэм икIалэу Аслъан хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэ. Ар джыри къемыжьэзэ къулыкъум хэхьэ­гъагъ. Адыгэ унэгъо зэкIужьым 2018-рэ илъэсым урысые зэнэкъокъоу «Илъэсым иунагъу» зыфиIорэм Адыгеир къыщи­гъэлъэгъуагъ.
Анцокъо Ирин.