Бжыхьасэхэм яеутын чIыгулэжьхэр ыуж итых. Охътэ лые блигъэкIырэп Михаил Губаревми. Адыгеим имэкъумэщ хъызмэтшIэпIэ пэрытхэм ащыщэу Зыхьэ Зураб ыгъэлажьэрэм ар имеханизатор. Михаил чIыгулэжь бэлахь, мыпшъыжьэу Iоф ешIэ, къэгъэлъэгъонышIухэр иIэх. Ащ ишыхьатэу лэжьыгъэм и Мафэу шъолъырым щыхагъэунэфыкIыгъэм республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат Диплом къыщыритыжьыгъ.

МэкъумэщышIэм тыIукIэным пае шъо­фым тихьан фае хъугъэ. Зичэзыу хьасэу гектар 60-м нахьыбэм коцыр щырип­хъэу тытефагъ. Такъикъ 20-у къытфыхихы­гъэри ащ шIобэщагъ. А уахътэм къы­кIоцI губгъо цыпэм нэсын ылъэкIыщт. ИцIыкIугъом къыщегъэжьагъэу ар чIыгум щэлажьэ. Яти ежь фэдэу егъэшIэрэ механизатор. Къори ащ ыуж рыкIуагъ. КIэлэ Iэтахъо зыхъугъэм къы­щегъэ­жьагъэу тракторыр зэрифэн ылъэ­кIыщтыгъэми, Михаил ащ феджагъ. Абдзэхэхьаблэ дэт мэкъумэщ техникумыр илъэсищкIэ къыухыгъ. 2009-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу Зыхьэ Зураб ихъызмэтшIапIэ Iоф щешIэ.
— ЗымышIэрэм лэжьыгъэр зыIутхыжькIэ зытэгъэпсэфы шIошIы, ау тиIофшIэн къэуцурэп. Iоныгъо ужым тэжъо­жьы, чылапхъэхэр тэпхъых. КIымафэми тыщысэп, техникэм тыхэIэбэ-лъэбыхьэ, тэуплъэкIу, ищыкIагъэмэ, тэгъэцэкIэжьы. Къызэрэфабэу губгъом етIани техьэ, — еIо Михаил. — ЧIыгу километрэ пчъагъэу зэпырызгъэзагъэр къэлъытэгъуай. Ыпа­IокIэ, техникэр жъы зэхъум, чэщи мафи Iоф тщIэщтыгъ. Джы тиIэхэр кIэхэшъ, мафэр тфекъу.
Михаил фэдэ IофышIэр дышъэ уас. Сыд фэдэрэ лъэныкъокIи непэ лэжьа­кIохэр гъотыгъуаех. А гумэкIыгъор чIыгум щылажьэхэрэм нахь зэхашIэ. ТигущыIэгъуи ныбжьыкIэ, илъэс 38-м ит, ары нахь мышIэми, къэлэ щыIакIэм кIэхъопсырэп. Къызщыхъугъэ Игнатьевскэм, къызхэхъухьэгъэ чIыгулэжь Iоф­шIэным ыпсэ ахэтIагъ.
— Зыми емыпцIыжьын IофышI. Ишъыпкъэу зыфэгъэзагъэм къе­кIуалIэ. Ащ фэдэхэр непэ макIэх, — еIо илъэсипшI хъугъэу Михаил дэлэжьэрэ Тхьаркъохъо Аскэр.
Михаил непэ ыпхъырэ шъофым чылапхъэр хилъхьанышъ, хэкIыжьыщтэп. ЗыщищыкIагъэм чIыгъэшIухэр ригъэкIущтых, ыукъэбзыщт, игъо зыхъукIэ, комбайнэм тетIысхьанышъ, Iуихыжьыщт. Непэ тшхырэ хьалыгъум ащ илэжьы­гъацэ хэлъ.
Кощхьэблэ районым джыри изы мэкъумэщышIэ лэжьыгъэм и Мафэ респуб­ликэм и ЛIышъхьэ и Рэзэныгъэ тхылъкIэ къыщыхагъэщыгъ. Ар къуаджэу Блащэпсынэ ибылымэхъо ныбжьыкIэу Шэуджэн Къамболэт. Ежь иунэе Iоф къызэIуихынымкIэ къэралыгъо программэу «Агростартапыр» кIалэм къыз­фигъэфедагъ ыкIи былымхъуным зыфигъэзагъ. Сомэ миллиони 2-рэ мин 600-у къыратыгъэм ежь къытефэрэ Iахьыр хигъахъуи, былымышъхьэ 40 къыщэфыгъ. ФэукIочIыщтмэ ыуплъэкIу шIоигъоу ащ ыпаIокIэ былымышъхьэ заулэ зэригъэгъотыгъагъ. ШIыкIэр къыз­IэкIэхьэм, «АгростартапымкIэ» зыри­гъэушъомбгъугъ.

— Къыхэсхыгъэр лы къэзытырэ былымых. Ангусскэ лъэпкъым щыщых. Лыщэным ылъэны­къокIэ сылэжьэнэу сыфай, — къыддэгощагъ унэе хъызмэтшIапIэу «Шэуджэн» зыфиIорэм ипащэу Шэуджэн Къамболэт.
Былымхэм адакIоу, ахэм апае Iусым игъэхьазырынкIэ, изэтегъэпхъынкIэ ищыкIэгъэщт техникэри Къамболэт ыщэфыгъ. Мэкъур, уарзэр икъоу егъэхьазыры. «Ыныбэ изэу, къабзэу пIыгъмэ — джары былымым ищыкIагъэр», — еIо мэкъумэщышIэ ныбжьыкIэм. БылымIусымкIэ иIоф къэзыгъэпсынкIэщтхэм ащыщ чIыгулэжьынми зэрэпылъыр. Гектар 15 ащ елэжьы.
Мэкъумэщ хъызмэтэу ыIыгъым дакIоу IофшIэпIэ шъхьаIэми щэлажьэ — ошIэ-дэмышIэ IофхэмкIэ республикэ къулыкъум икъутамэу Кощхьэблэ районым щыIэм хэт. УныбжьыкIэу чылэм удэсыщтмэ, непэ амалыбэ щыIэу ащ елъытэ, имурадхэри ары зэпхыгъэхэр. КъэIогъэн фае, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операциер къежьэгъакIэу зэуапIэм кIонэу хъугъагъэ. Илъэсныкъоу ащ зэрэщыIагъэм щыIэныгъэм еплъыкIэу фыриIэр зэблыригъэ­хъугъ, ар зэрэтхъагъор икъоу къыгуригъэIуагъ. Республикэм ипащэ и Рэзэныгъэ тхылъэу къыратыгъэри Iофэу рихьыжьагъэм изэфэхьысыжьышIу хъугъэ.
Анцокъо Ирин.