Зыхэфэгъэ дунаим зыдыригъэштэн ылъэкIыгъ
ЦIыфыбэхэм амылъэгъоу къэхъух, ау нахь къиныр дунэе нэфым иIэшIугъэ зэхэзышIагъэу, щыIэныгъэм къыздихьырэ тхьамыкIагъохэм, узхэм къахэкIыкIэ хьафизэу къанэхэрэр ары.
Мы купым хэхьэрэ цIыфхэм анэхэм амылъэгъуми, дунэе нэфым идэхагъэ гукIэ зэхашIэ. Ахэм ащыщ непэ тигущыIэгъоу ХъокIон Пщымафэ. Ар хьафизэхэм я Урысые обществэ ичIыпIэ организациеу Кощхьэблэ районым щыIэм ипащ.
Илъэс пчъагъэхэм къакIоцI щыIэныгъэ жъотым хэтыгъ, IофшIэн зэфэшъхьафхэр ыгъэцэкIагъэх, игъорыгъозэ уз гъэтIылъыгъэу иIэм къыхэкIыкIэ ымылъэгъужьэу къэнагъ. ЫгукIэ цIыф бэрэчэтэу щыт, къин хэфэгъэ цIыфхэми яIэпыIэгъушIу. ЩыIэныгъэм зыхидзэгъэ нэмыкI дунаим амал зэриIэкIэ зыдыригъэштэн ылъэкIыгъ. Пщымафэ дэеу зылъэгъухэрэм ащыщ, ятIонэрэ купым хэхьэрэ сэкъатныгъэ иI. Ащ емылъытыгъэу чанэу иIофшIэн зэригъэцэкIэщтым пылъ. 2000-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу хьафизэхэм я Урысые обществэ икъутамэу Кощхьэблэ районым щыIэм пэщэныгъэ дызэрехьэ. Джыри бэмышIэу хэдзынхэр рекIокIыхи, ятIонэрэ пIалъэм ар хадзыжьыгъ.
— Сэ Еджэркъуае сыкъыщыхъугъ. Дзэм къулыкъур щысхьыгъ, унагъо сшIагъэ. Къутырэу Чехрак тIэкIурэ сыщыпсэугъ. «Кощхьэблэ мэкъумэщ химиер» зыфиIорэ хъызмэтшIапIэм илъэс 15-рэ сыщылэжьагъ. Нэужым Кощхьаблэ сиунагъокIэ сыкъэкIожьи, водителэу пенсием сэтIысыжьыфэ Iоф сшIагъэ. Шъоущыгъу узыр сиIэ хъуи, къэсымышIэзэ сынэхэм зэралъэгъурэм къыщыкIагъ. «Глаукомэ» узым къыхэкIыкIэ зы нэм ымылъэгъужьыхэ хъугъэ, адрэр тIэкIу дэдэ къызэтенагъ. Ащи сезэгъы. СыдигъокIи «шыкур» сэIо, сиунагъо исхэр сиIэпыIэгъухэу IофшIапIэм сыкъащэ, сэщ фэдэ сымаджэхэм ящыкIэгъэ фэIо-фашIэхэу къызкIэлъэIухэрэр сфэлъэкIыщтымкIэ афэсэгъэцакIэ, — хигъэунэфыкIыгъ ХъокIон Пщымафэ.
ЧIыпIэ организациеу тигущыIэгъу зипащэм Кощхьаблэм нэмыкIэу Шэуджэн, Джэджэ районхэри къыхеубытэх. Непэ ехъулIэу ащ исатырэ нэбгыри 140-рэ фэдиз хэт. ЗэкIэми ныбжь яI, пенсионерых. ЩыIэныгъэм зыкъыхагъотэнымкIэ социальнэ IэпыIэгъу афэхъугъэныр, реабилитацие акIунымкIэ, загъэпсэфынымкIэ ящыкIагъэхэр аригъэгъотынхэр ВОС-м ипшъэрылъ шъхьаIэх. Хэти гукъао иIэмэ, къэсымэджагъэмэ, изакъоу къиныгъохэр зэпырагъэчырэп, зэдеIэжьынхэр янэшан. Пщымафэ сэмэркъэур къебэкIэу, гуфэбагъэу къыпкъырыкIырэм сыд фэдэрэ Iофыгъуи хэкIыпIэ къыфигъотын елъэкIы. Ащ фэдэ цIыфхэр зыплъэгъухэкIэ, шIум, цIыфхэм азыфагу илъын
фэе зэфыщытыкIэм уасэ фыуегъэшIы.
— Къыхэзгъэщымэ сшIоигъу тиорганизацие ежь-ежьырэу зызыIыгъыжьхэм зэращыщыр. Ащ епхыгъэу мылъкушхо тIэкIэлъэу щытэп, тэр-тэрэу тыугъоирэр ары тызэрэщыIэр. ГущыIэм пае, непэ ехъулIэу тибюджет сомэ мин 260-рэ илъ. Рэзэныгъэ гущыIэхэмкIэ къыхэзгъэщыхэмэ сшIоигъу лъэкI ыкIи гупыкI зиIэ цIыфхэу IэпыIэгъу къытфэхъухэрэр: Бэлокъо Заремэ, Лъэустэнджэл Мурат, Мамрыкъо Руслъан, Хьамырзэ Заур, Бзэджэжъыкъо Азэмат, Тхьаркъохъо СултIан, нэмыкIхэри. Мыхэм яшIуагъэкIэ гъомылэпхъэ зэфэшъхьафхэр зэрылъ Iалъмэкъхэр тиучет хэтхэм яттын тэлъэкIы. Джащ фэдэу сымэджэщым чIэлъыгъэхэм ар къэзыушыхьатырэ тхьапэр къызытахьылIэкIэ, сомэ минитIу зырыз, юбилей зиIэм — сомэ минищ афэтэтIупщы, — къыIуагъ ХъокIон Пщымафэ.
ТигущыIэгъу къыхигъэщыгъэхэм ащыщ республикэм щызэрахьэрэ социальнэ политикэм диштэу сэкъатныгъэ зиIэхэм яобщественнэ организациехэм IэпыIэгъу ягъэгъотыгъэным республикэм и ЛIышъхьи, районищэу къяпхыгъэхэм яадминистрациехэм ялIыкIохэми, депутатхэми анаIэ зэрэтырагъэтырэр. Сыд фэдэ Iофыгъо ахэм арахьылIагъэми къафамыгъэцакIэу къыхэкIыгъэп.
— Къэралыгъо мэфэкIхэу хагъэунэфыкIыхэрэм япхыгъэ культурнэ ыкIи спорт Iофтхьабзэу республикэм щызэхащэхэрэм амал зэриIэкIэ тичIыпIэ общественнэ организацие хэтхэр ахэлажьэх, хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къыдахых. Аныбжь елъытыгъэу зэкIэ зэнэкъокъухэм ахэлэжьэнхэу мыхъуми, шашкэ-шахматхэмкIэ, дартсымкIэ дэгъоу зыкъыщызгъэлъагъохэрэм Енэмыкъо Салбый, Цэй Щамсудин, сэры тащыщ. Илъэс къэс зэхащэрэ социальнэ Iофтхьабзэу «Бэщ фыжьыр» районхэм гъэшIэгъонэу ащыредгъэкIокIыгъ, тиорганизацие илъэс пчъагъэ хъугъэу хэтхэр мыщ щагъэшIуагъэх, — къыIуагъ хьафизэхэм ячIыпIэ организацие итхьаматэ.
Зипсауныгъэ амалхэр зэщыкъогъэ цIыфхэр, анахьэу зэрамылъэгъурэмкIэ сэкъатныгъэ зиIэхэм, зэрящыкIагъэхэр, обществэм ищыIэныгъэ хэлажьэхэу зэхашIэным мэхьанэшхо иI. Мы мафэр зыкIыхагъэунэфыкIырэр зымылъэгъухэу е макIэу зылъэгъухэу щыIэныгъэм чIыпIэ къин ригъэуцуагъэхэм обществэм, хабзэм анаIэ зэратырагъэтырэр къагъэлъэгъоныр ары.
Адыгеим и ЛIышъхьэ мы купым хэхьэрэ цIыфхэм къотэгъу афэхъу, хьафизэхэр щыIэныгъэм хэгъэгъозэгъэнхэм фэгъэзэгъэ къулыкъухэми пшъэрылъхэр афешIых. Дунэе нэфым идэхагъэ амылъэгъуми, ар зэхашIэным, щыIэныгъэм Iэрыфэгъоу щыпсэунхэм иамалхэр агъотынхэм ащ ынаIэ тырегъэты.
Iэшъынэ Сусан.