Адыгэ шэн пытэ иI
Шъачэ щылэжьэрэ зэлъашIэрэ тренерэу Къошырэкъо Анзор ыгъасэхэрэм ягъэхъагъэхэм шъолъыр ыкIи урысые зэнэкъокъухэм ащахагъахъо.
Ежь ышъхьэ фэгъэхьыгъэу бэ къыIуатэрэп, зэрэгъэсагъэр, шэн-хабзэмэ атетэу зэрапIугъэр къыхэщы, нахьыбэрэмкIэ зыдэлэжьэрэ кIалэхэм, иIофшIэгъухэм ар къатегущыIэ. БэнэнымкIэ ПсышIопэ клубэу «Боец» зыцIэм игъэсакIоу Къошырэкъо Анзор Краснодар краим испорт дунай дэгъу дэдэу щашIэ.
2007-рэ илъэсым специалист ныбжьыкIэр Ермэлхьаблэ къикIи ПсышIуапэ къэкIуагъ, илъэс нахь темышIагъэу зыгъэпсэфыпIэу «Гренада» зыцIэм тренировкэхэр щаригъэшIэу ыублагъ. А уахътэм къыщежьэ Анзор иклубэу Шъачэ анахь дэгъоу щалъытэрэм итарихъ гъогу.
— Ермэлхьэблэ къэралыгъо кIэлэегъэджэ университетыр къэсыухыгъ, ащ ыуж Пшызэ къэралыгъо университетым физическэ культурэмрэ спортымрэкIэ сиIэпэIэсэныгъэ щыхэзгъэхъуагъ, — къеIуатэ ащ. — Самбэмрэ дзюдомрэкIэ еджапIэу Ермэлхьаблэ дэтым, дунаим щызэлъашIагъэм тренировкэхэр щысхьыщтыгъэх, сипащагъэр Урысыем изаслуженнэ тренерэу Рудольф Бабаян. Синасып къыхьыгъ дзюдомкIэ Олимпийскэ чемпионэу Мудрэнэ Бислъан, самбэмкIэ Европэм ичемпионэу Псэунэ Мурат, нэмыкIхэми а зы уахътэм садэбэнэнэу. Спортыр шIу сэзыгъэлъэгъугъэр, лъапсэ сфэзышIыгъэр боксымкIэ ыкIи каратэмкIэ сиапэрэ тренерыгъэу Николай Левченкэр ары, Iэпшъэрызаом Лев Макеевым сыфигъэсагъ. Ар спортымкIэ мастер, Урысыем и УIэшыгъэ КIуачIэхэм щэгъогогъо ячемпион, нэужым синыбджэгъу анахь дэгъу хъугъэ.
Урысыем Iэпшъэ бэнэн спортымкIэ имастерыцIэ Анзор Шъачэ къыщыфагъэшъошагъ ыкIи физическэ культурэмрэ спортымрэкIэ а къалэм изаслуженнэ IофышIэ хъугъэ. Илъэс зэфэхьысыжьхэмкIэ гъэсэкIо ныбжьыкIэр Краснодар краимкIэ анахь дэгъухэм ахалъытэу бэрэ къыхэкIыгъ. Ыгъасэрэмэ ащыщых Урысыем изэнэкъокъу щытекIуагъэу, дунаим изэнэкъокъу ифинал ихьагъэу, спортым имастерэу Вячеслав Иовиныр, Европэм ыкIи Урысыем язэнэкъокъухэм ащатекIуагъэу, спортым имастер хъунымкIэ кандидатэу Эрик Абелян, Урысыем изэнэкъокъу тIогъогогъо апэрэ чIыпIэхэр ащызыубытыгъэу Тимур Кунатенкэр, апэрэ спорт разряд зиIэу, Урысыем изэнэкъокъухэм тIогъогогъо апэрэ чIыпIэхэр къащызыхьыгъэу, хэгъэгум ихэшыпыкIыгъэ командэ хэтэу Элина Орловар, джащ фэдэу спортым имастер хъунымкIэ кандидатхэу нэбгырипшIым ехъу. Анзор — Iэпшъэ бэнэнымкIэ къалэу Шъачэ и Федерацие ивице-президент, олимпийскэ резервым испорт еджапIэу N 3-м Iэпшъэ бэнэнымкIэ тренер-кIэлэегъаджэу щэлажьэ, еджапIэм ипащэр Алик Амбарцумян.
Гъэ къэс гъэсакIом сэнаущыгъэ зыхэлъ спортсмен ныбжьыкIэхэу гъэхъагъэхэр зышIыхэрэр къыхегъэщых. Ахэм джыри IофшIэныбэ апэ зэрилъыр къыкIегъэтхъы Анзор, текIоныгъэ шъхьаIэхэр апэкIэ щыIэх, ау кIуачIэ зэряIэр, гъэхъагъэхэр зэрашIышъущтхэр къэлъагъо. Ахэм ащыщ илъэс 13 зыныбжь Бгъанэ Иляс. Ар поселкэу ПсышIуапэ щэпсэу. КIэлэм амалышIухэр зэриIэхэр, ыгу зэретыгъэр, илъэситф нахь мыхъугъэми зыбанэрэр гъэхъагъэхэм зэрафакIорэр тренерым къыхегъэщы. НыбжьыкIэхэм азыфагу бэнэн искусствэхэмкIэ я XVII-рэ Урысые зэнэкъокъухэу Анапэ щыкIуагъэхэм Иляс «дышъэр» къащихьыгъ. Турнирым хэгъэгум ишъолъыр 23-мэ къарыкIыгъэ спортсмен 350-м ехъу хэлэжьагъ. А зэнэкъокъу дэдэм Бгъанэм «Техникэ анахь дэгъу къэзыгъэлъэгъуагъэр» зыфиIорэ лъэныкъомкIэ хэушъхьафыкIыгъэ шIухьафтыныр къыщыфагъэшъошагъ. Фэшъхьаф зэнэкъокъубэу Краснодар краим щыкIуагъэхэми Иляс апэрэ чIыпIэхэр къащыдихыгъ, ахэр Урысыем и МВД иуголовнэ розыск икъулыкъушIэхэм ыкIи иветеранхэм, IофшIэнымкIэ Пшызэ и ЛIыхъужъэу, милицием игенерал-лейтенантэу А. Г. Сапруновым ишIэжь афэгъэхьыгъагъэх. Аужырэм шъолъырым имуниципалитет 20-мэ къарыкIыгъэ спортсмен 600-м ехъу хэлэжьагъ.
Iэпшъэ бэнэным лъапсэ фэзышIыгъэмэ ащыщэу Геннадий Королевым ишIэжь фэгъэхьыгъэ Урысые зэнэкъокъухэу Солнечногорскэ щыкIуагъэхэми Бгъанэр дэгъоу ахэлэжьагъ.
— Геннадий Анатолий ыкъом фэгъэхьыгъэу бэ къэпIотэн плъэкIыщтыр — ар лъэныкъуабэхэмкIэ IэпэIасэу щытыгъ, сэмэркъэу хэлъыгъ, хэгъэгум ипатриот, офицер шъыпкъ, — къеIуатэ Анзор. — Ар УФ-м физическэ культурэмрэ спортымрэкIэ заслуженнэ IофышI, Урысыем изаслуженнэ тренер, самбэмкIэ СССР-м спортымкIэ имастер, ФСБ-м иполковник, ащ икомандэ илъэс пчъагъэхэм хэгъэгумкIэ анахь дэгъоу щытыгъ. Къэралыгъом ишъолъыр 35-мэ къарыкIыгъэ кIэлэцIыкIу ыкIи пшъэшъэжъые миным ехъу турнирым хэлэжьагъ. Краснодар краим ихэшыпыкIыгъэ командэ хэтыгъэх олимпийскэ резервымкIэ спорт еджапIэу N 3-м Iэпшъэ бэнэнымкIэ зыщызыгъасэхэрэри. Шъхьафэу Бгъанэ Иляс пае къасIо сшIоигъу. Мы кIалэр дэхэ дэдэу бэнагъэ, техникэ шIагъо къыгъэлъэгъуагъ, ащ «иджэрз» тэ «дышъэу» тэлъытэ. Иляс зэIукIэгъуитф иIагъ, плIым текIоныгъэ къащыдихыгъ, ахэм ащыщэу тIур нахь псынкIэу къыухыгъэх, ау дунаим икубок икъыдэ-
хынкIэ зэнэкъокъухэм ячемпионэу къытефагъэм шIокIышъугъэп, ар къытекIуагъ. клубэу «Боец» жъогъуакIэ къыщыблагъ, амалэу щыIэр зэкIэ ехьылIэгъэн фае ащ исэнаущыгъэ хэгъэхъогъэным, анахь зэнэкъокъу инхэм ащытекIоным афэшI. Солнечногорскэ дэгъоу зэрэщыбэнагъэм къыкIэлъыкIуагъэр гушIуагъо — Бгъанэ Иляс къихьащт илъэсым Урысыем изэнэкъокъухэм ахэлэжьэщт.
Ныбэ Анзор.