Top.Mail.Ru

«Тамэм» зиубгъугъ

Image description
ЕджапIэм ихъарзынэщ

Лъэпкъ культурэм хэхъоныгъэ ышIыным къэралыгъом ынаIэ тырегъэты. Адыгэхэр адрэ лъэпкъ­хэм ахэзымыгъэкIокIэрэ хабзэхэм якъэухъумэнкIэ Iофышхо тиреспуб­ликэ щызэшIуахы.

Бзылъфыгъэхэм я Союз хэтэу Къохъужъ Саидэ ыгъэхьазырыгъэ проектэу «Джырэ шапхъэхэм ади­штэрэ еджапIэу «Тамэ» зыфиIорэм сомэ миллион 1,5-рэ хъурэ грант къыфагъэшъошагъ.
ЕджапIэр зыщылажьэ­рэм «Адыгэ макъэр» еблэгъагъ. Адыгэ шэн-хабзэхэм якъызэтегъэнэн фэгъэхьыгъэ проектышхом игъэцэкIэн епхыгъэу илъэсым къыкIоцI зэхищэщт Iоф­тхьабзэхэр Къохъужъ Саидэ къедгъэIотагъ.
«Тамэр» анахьэу зыпылъыр адыгабзэм изэгъэшIэн, лъэпкъым, лIакъо­хэм алъапсэхэм якъэухъу­мэн, адыгэхэм яшэн-ха­бзэхэм ялъыгъэкIотэн ары. ЕджэпIэ-гъэсапIэм кIэлэ­егъэджэ IэпэIасэу Адыгеим исхэр къедгъэблэгъагъэх. КIэлэцIыкIухэмрэ Iэтахъо­хэмрэ адыгэхэм якультурэ нахь куоу зыщызэрагъэшIэщт чIыпIэ ар хъуным программэм тыдэлэжьагъ. Шэмбэт пэпчъ егъэджэнхэр ретэгъэкIокIых, къе­Iуатэ Къохъужъ Саидэ.

ЕджапIэм ихъарзынэщ


ЕджапIэм ипащэ къызэрэтфиIотагъэмкIэ, кIалэ­хэр, пшъашъэхэр зэгъусэхэу зэреджэхэрэм имыза­къоу, шъхьаф-шъхьафэуи Iоф адашIэ. КIалэхэр зекIо кIощтых, нарт къэбархэр, адыгэ IорыIуатэхэр зэрагъэшIэщтых. Лъэпкъ культурэм изы пкъыгъо хьалэ­мэтэу пIуаблэм ехьылIэгъэ къэбархэр ГъукIэ Замудин къафиIотэщт. Адыгэр къэ­бзагъэм зэрэлъыплъэщтыгъэм, лъэпкъ шхыныгъохэр зэришIыщтыгъэхэм, дышъэ хэдыкIыным, пIуаблэм ишIын яшIэныгъакIэхэр къафызэIуахыщтых. Адыгэ лъэпкъым къызэрыхэкIыгъэхэм рыгушхонхэу агъэ­сэщтых.
«Тамэр» зы хэкIыпI, зы гъогу, зы лъэ­бэкъу, бзыум фэдэу ­адыгэм ытамэхэр зэкIищ­мэ, гъэшIэ огушхом бэрэ щыхьарзэн ылъэкIынэу къарыу къэкIуапIэ фэхъу­нэу ары. Къохъужъ Саидэ еджапIэм тамыгъэу фи­шIыгъэр пцIашхъом ытам. ПцIашхъор дахэ, псынкIэу жьым щэхьарзэ, лъагэу зеIэты. Ащ бзэ чанэу Iу­лъыр адыгабзэм фэдэу мэбзэрабзэ, къыIуагъ филологие шIэныгъэхэмкIэ докторэу, професорэу Унэрэкъо Рае.
ЕджапIэм икIэлэегъа­джэхэм япшъэрылъхэм защыдгъэгъозагъ, IофшIэ­нэу агъэцакIэрэр къядгъэ­Iотагъ.
АдыгабзэмкIэ кIэлэ­егъаджэу Унэрэкъо Щамсэт:

— ЕкIолIэкIэ гъэнэфагъэ хэсхыгъэу еджакIохэр есэгъаджэх. Апэ хьарыф­хэм нэIуасэ афэсэшIых, шIуфэс хыкӏэр, нэбгырэ пэпчъ къэбар кIэкI къы­Iотэным есэгъасэ. Темэ зэфэшъхьафхэр зэдгъэ­шIэщтых, гущыIэхэм нэ­Iуасэ тафэхъущт ыкIи ахэр гущыIэухыгъэхэу зэхэд­гъэуцохэзэ гущыIакIэр зэдгъэшӏэщт.
АР-м щэрыонымкIэ испорт еджапIэу С. Алифиренкэм ыцIэ зыхьырэм ипащэу Къохъужъ Рустем:
— Джырэ шапхъэхэм адиштэрэ еджэпIэ-гъэсапIэу «Тамэм» аталыкъым пылъ Iофыгъохэр кIалэхэм язгъэшIэнэу сыкъырагъэ­блэгъагъ. ИжъыкIэ адыгэ хабзэм къызэрэдилъытэщтыгъэмкIэ, унагъом къи­хъухьэгъэ кIэлэцIыкIур пIу­рэу аталыкъым ратыщтыгъ. Ащ имэхьанэ кIэлэцIыкIухэм ясэгъашIэ, шытесыкIэм, Iашэм ыкIи щабзэм арыонхэм фэсэ­гъасэх.
Адыгэ хабзэмкIэ кIэлэ­егъаджэу Бгъошэ Зурет:
— Хэбзэ гъэнэфагъэу тиIэхэр тикIэлэцIыкIухэм ядгъэшIэнхэр пшъэрылъ шъхьаIэу тиI. «Тамэм» ар икъоу егъэцакIэ. Тиадыгэ лъэпкъ идэхагъэрэ ибаиныгъэрэ зэхашIэным, бзэм икъэухъумэн проектыр афэлажьэ.
АР-м иIэпэIасэхэм ыкIи лъэпкъ IэпэщысэшIыным пылъхэм я Ассоциацие ипащэу Гумэ Ларис:
— Лъэпкъ дышъэидэм изэтегъэуцожьын, изэгъэшIэн ыкIи игъэфедэн мэхьанэшхо зиIэ лъэпкъ Iофыгъу. Ащ къыткIэхъу­хьэхэрэр пыщагъэ хъунхэм тыдэлажьэ. «Тамэм» щызэхэтщэрэ десэхэм
ды­шъэидэр зыщыгъэфе­дэгъэ пкъыгъо цIыкIухэр ащытэшIых.
«Тамэм» зэхищэрэ де­сэхэр бзэм, хабзэм, ды­шъэидэм, пщэрыхьаным, къашъом, зекIом афэгъэ­хьыгъэх. ЕджапIэм чIэсхэр АР-м изаслуженнэ жур­налистэу Даур Хъусенэ, АР-м изаслуженнэ артистэу Нэгъой Заур, АР-м культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу, зэлъашIэрэ IэпэIасэу Сет Сафыет, Адыгеим исурэтышI лIэу­жыкIэу ТIэшъу Мэзагъо, гъукIэ-IэшэшIэу Хьэшхъожъ Арсен ыкIи нэмыкI зэлъа­шIэрэ цIыфхэм зэхащэгъэ Iофтхьабзэхэм ахэлэжьагъэх. Мэкъуогъу мазэм нэс ахэр еджэщтых.
Лъэпшъыкъо
Фатим.