Шапсыгъэ лъэпкъ шхыныгъохэм яфестивалэу «Мэтаз» зыфиIорэр хы ШIуцIэ Iушъом апэрэу щыкIуагъ.

Агуй-Шапсыгъэ игурыт еджапIэу N 15-м иIофышIэхэм ар ягукъэкI. АщкIэ ахэм къады­рагъэштагъ Ныбыгъу и Гупчэ клубнэ системэрэ псэупIэхэу Псыбэ, ШэхэкIэй, Хьаджыкъо, Агуй-шапсыгъэ ыкIи Георгиевскэм ащылэжьэрэ еджапIэхэмрэ. Лъэпкъ зыкIыныгъэм и Мафэ ипэгъокIэу мэфэкIыр зэхащагъ.
— Фестивалым «Мэтаз» цIэу зэрэфэтшIыгъэм мэхьэнэ гъэ­нэфагъэ иI, — къыхагъэщыгъ зэ­хэщакIохэм. — Ар ижъырэ лъэпкъ шхыныгъоу гъомылэ зэфэшъхьафхэр зыкIоцIылъхэр ары: къуаер, щэхэкIым дэшхо е щыбжьый хэлъэу, бжьыныр, ащ щыбжьыир ыкIи гужьыдэ­гъахьэр (мятэр — ред.) хэлъхэу. Мэтазэр гъэбэжъум, бэрэчэтым, гъотым ятамыгъэу, унагъом ишIупIэ епхыгъэу алъытэщтыгъ. Мы гъомылэм ыпашъхьэ къыщыпIорэ тхьэлъэIухэр къыбдэ­хъущтхэу ашIошъ хъущтыгъ.
НыбжьыкIэхэм ныдэлъфыбзэр къягъэштэжьыгъэныр, зэра­гъэшIэныр, тинахьыжъхэм яшэн-хабзэхэмрэ якуль­турнэ кIэнрэ защагъэгъозэныр, лъэпкъ зэфэшъхьафхэм зы бзэ къадэгъотыгъэныр фестивалым ипшъэрылъ шъхьаIэх. Ащ къе­кIолIагъэхэм адыгэ шхыны­гъохэм яIэшIугъэ ауплъэкIугъ, тарихъ пкъыгъохэм нэIуасэ зафашIыгъ, егъэджэнхэм ахэлэжьагъэх, творческэ купхэм, орэдыIохэм къагъэхьазыры­гъэхэм яплъыгъэх. Зэрэхабзэу, адыгэ джэгум хэлэжьагъэх.
— Ар пщымыгъупшэжьын хъугъэ-шIагъ. Шхынымэ IэшIумкIэ, зэхашIэхэмкIэ, зэдэгущыIэгъухэмкIэ баигъэ, — къыIотагъ я 15-рэ гурыт еджапIэм ипащэу Дмитрий Олейник. — Зы­фэдэ къэмыхъугъэ шхыныгъо IэшIу­хэу бысымгуащэхэм агъэ­хьазырыгъэхэм тахэIэбагъ, хэ­лэжьэгъэ купхэм гуфэбэныгъэ зыхэлъ хьакIэпэгъокIыкIэу къыт­пагъохыгъэр зэхэтшIагъ. Бэрэ тызэжэгъэ мэфэкIым шапсы­гъэхэм яшхыныгъохэр, яшэн-­хабзэхэр, якультурэ зышIо­гъэ­шIэгъон цIыфыбэ къыу­гъоигъ. Мас­тер-классхэм лъэпкъ IэшIагъэхэм ядунай тыхащагъ, культурнэ кIэным Iэ­кIэ тынэсын тлъэкIыгъ. ГъэлъэгъуапIэ пэпчъ сыд фэдэу ащычэфыгъа! ДжэгукIэхэр ары культурэ шъыпкъэм псэ къазщыпыкIагъэр.
Зы гущыIэкIэ къэпIон хъумэ — тытхъэжьыгъ. Тыди орэдхэр, щхы, Iэгутео макъэхэр къы­щыIущтыгъэх.
— Культурэм иамалкIэ ­лъэпкъ зэфэшъхьафхэр зэпэблагъэ, язэмылIэужыгъуагъэ ныб­жьыкIэхэм ашIогъэшIэгъон зэ­рэ­пшIышъущтым фестивалыр ищы­сэ хъугъэ, — къыхагъэ­щыгъ къуаджэу Хьаджыкъо иеджапIэ иIофышIэхэм. — Я 11-рэ классым ис тиеджакIохэу Нэпсэу Самирэрэ Шъажъо Залинэрэ лъэпкъ шхыныгъохэр зытет Iанэр дахэу зэрагъэфагъ ыкIи хьакIэхэр рагъэблэгъагъэх. Ятфэнэрэ классым исхэ Кобл Къантемыр, Бэгъушъэ Индар ыкIи Шъыжъ Ренат фестивалым шъонтырым къыщытеуагъэх. Тхьаегъэпсэух мэфэкIыр зэхэзыщагъэхэр. Джыри бэрэ тыгу къэкIыжьыщт зэхашIэхэр тагъэгъотыгъэх.
— ТиеджапIэ икуп, Ацумыжъхэу Аминэ, Иннэ, Миланэ ыкIи Альвинэ, лъэпкъ шхыныгъо-
хэр фестивалым къыщигъэлъэгъуагъэх: щыпс, пIастэ, адыгэ къуаем­рэ дэшхомрэ зыкIоцIылъ мэтазэр, къояжъэр, адыгэ гыныр, — къыIотагъ Псыбэ иеджа­пIэ адыгабзэмкIэ икIэлэ­егъаджэу Шъхьэлэхъо Заремэ. — Джащ фэдэу тигъэлъэгъуапIэ лъэпкъ IэпэщысэхэмкIэ баигъэ.
— МэфэкIыр чэфыгъо дэ­дагъ ыкIи шIэныгъэкъэкIуапIэ хъугъэ! — къыIуагъ ШэхэкIэй еджапIэм икIэлэегъаджэу ЛIыф Мирэ. — ЗэкIэми агу рихьыгъ — кIэлэцIыкIухэми, кIэлэегъа­джэхэми, лъэпкъ зэфэшъхьаф­хэм ялIыкIохэу къекIолIагъэхэми. Куп пэпчъ кIэлэеджакIохэм аупщэ­рыхьыгъэ адыгэ шхыныгъуитф зэнэкъокъум къырихьы­лIагъ. ОсэшI купым ыгъэшIэгъо­ным фэшI бэмэ ашIырэ шхыныгъохэм афэшъхьафэу макIэу аупщэрыхьхэрэри агъэхьазы­рыгъэх.
МэфэкIыр ыкIэм фэкIуагъ, ау IэшIугъакIэу къыгъэнагъэр, зэха­шIэхэр, фэбагъэр къэкIорэ зэIу­кIэгъум нэс мыкIодыжьыщтэу зэхэщакIохэм къыхагъэщыгъ.
— Мы мафэм тигъусагъэхэм зэкIэми «тхьашъуегъэпсэушхо» ятэIо: хьакIэхэми, еджапIэу зэ­нэкъокъухэм хэлэжьагъэхэм ащеджэхэрэм якIэлэегъаджэхэми, — къыхигъэщыгъ Дмитрий Олейник. — Ахэр ары шэн-хабзэхэр къэзыухъумэхэрэр. Къэ­кIорэ зэIукIэгъум нэс. «Мэ та­зэм» ифестиваль тыщызэIу­кIэщт!
Ныбэ Анзор.