Петр Степаненкэр шэкIогъум и 7-м, 1915-рэ илъэсым псэупIэу Незамаевскэм (Тихорецкэ районыр) къыщыхъугъ.

Шъэожъыер джыри илъэси 3 хъугъагъэп Дзэ Плъыжьым хэтэу ятэ граждан заом зыщэфэхым. Ащ илъэситIу тешIагъэу сабыйхэм янэ тифым илIыкIыгъ.
1920-рэ илъэсым Петр ышыпхъу нахьыжъхэу Маргаритэрэ Наташэрэ ягъусэу Мыекъопэ кIэлэцIыкIу Унэу
N 1-м къыратыгъагъэх. КIалэр ащ щапIугъ. Класси 7-р ыкIи автодорожнэ техникумым иапэрэ курс къызеухым, Петр IофшIэныр счетоводэу, бухгалтерэу ригъэжьэгъагъ.
1937-рэ илъэсым дзэ къулыкъум кIуа­гъэ ыкIи зэлъашIэрэ бронетанковэ училищэу Михаил Фрунзем ыцIэ зы­хьырэр 1939-м къыухыгъ.
Мэкъуогъум 1941-рэ илъэсым къыщыублагъэу П. Степаненкэр Хэгъэгу зэошхом хэтыгъ. Танк взводым, ротэм, батальоным якомандирэу зэуагъэ, танк бригадэм ипащэ игуадзэуи хъу-
гъэ. Къыблэ-къохьэпIэ фронтым, Гупчэ ыкIи а I-рэ Белорусскэ фронтхэм ащызэуагъ. ПлIэгъогогъо къауIагъ. 1943-рэ илъэсым Петр Степаненкэр заом партием щыхэхьагъ.
ЛIыхъужъныгъэ
зэрихьагъ
Заом иапэрэ мафэхэм къащегъэжьагъэу П. Степаненкэм щтэр зымышIэрэ дзэкIолIэу ыкIи командир дэгъоу зыкъи­гъэлъэгъуагъ. Щэм дэгъуи, дэйи зэхи­дзырэп, кIалэр 4 ащ къыщауIагъ, ау зыкIи ыгу ыгъэкIодыгъэп, зэо машIом ыпсыхьагъэу, теубытагъэ, щэIагъэ ыкIи зыфырикъужьныгъэ шэныр къышъхьапэу, пыим пэшIуекIоу заор лъигъэкIуатэщтыгъ. Хэгъэгум паемэ, псэемыблэ­жьыгъ. Анахьэу ар къызынэфагъэр щылэ мазэм и 14-р, 1945-рэ илъэсыр ары. Я 257-рэ танк батальоным ипащэу зэо хьылъэу польскэ селоу Кшивдэ дэжь щыкIуагъэм Пулавскэ плацдармэм зыкъыщызыухъумэрэ нэмыцхэр зэхэкъутэгъэнхэ фэягъ. Ар дзэ Iоф къодыягъэп, пшъэрылъ иныгъ. Петр уIэгъэшхо те­лъэу, ащ пае къымыгъанэу, къызэтемыуцоу пыим рашIылIэгъэ зэошхом хэтыгъ ыкIи фашистхэм щатекIуагъэх.
Щылэ мазэм и 22-м, 1945-рэ илъэсым штабым ибригадэ ипащэ зэ­блахъугъ, Польшэм ит къалэу Цюллихау (джы Сулехув) штэгъэнымкIэ, лъыкIотэнхэмкIэ, псыхъоу Одер зэпырыкIынхэшъ, сэмэгу нэпкъым иплацдармэ штэгъэнымкIэ ащ ишIуагъэ къэкIуагъ.
ТекIоныгъэшхор къэгъэблэгъэгъэным П. Степаненкэм ыкIуачIи, илIыгъи хэхьагъ ыкIи къэралыгъом итын анахь лъапIэу «Советскэ Союзым и ЛIы­хъужъ» зыфиIорэ щытхъуцIэр СССР-м и Апшъэрэ Совет и Президиум и УнашъокIэ, гъэтхапэм и 24-м 1945-рэ илъэсым къыфагъэшъошагъ. Ащ нэмыкIэу Лениным иорденэу 2, Быракъ Плъыжьым иорденэу — 2. Хэгъэгу зэошхом иорденэу апэрэ шъуашэ зиIэр ыкIи медалэу «За оборону Москвы» къыфагъэшъошагъэх.
Ау заор жъалым. Мэлылъфэгъум и 19-м 1945-рэ илъэсым, къалэу Берлин иIэгъо-блэгъу дэжь (къалэу Панков) советскэ офицерэу, майорэу Петр Степаненкэр лIыгъэшхо хэлъэу зэо анахь хьылъэм щыфэхыгъ.
Ныбжьырэ шIэжь
П. Степаненкэм лIыхъужъныгъэу зэрихьагъэр Хэгъэгум итарихъ ныбжьырэу къыхэнагъ.
Офицер лIыбланэм ыцIэ саугъэтхэмкIэ ыкIи мемориал тамыгъэхэмкIэ агъэу­нэфыгъ. ЛIыхъужъ хъущт кIалэм икIэлэцIыкIугъо зыщыкIуагъэм, зыщапIугъэ Мыекъопэ кIэлэцIыкIу Унэм идэпкъ шIэжь пхъэмбгъу къыщызэIуахыгъ.
П. И. Степаненкэм ыцIэ Москва Хэ­гъэгу зэошхом и Гупчэ музей, щытхъум и Унэ ыцIэ щытыратхагъ.
Петр илъэс 30 къыгъэшIагъэр, лIыгъэ зэрихьэзэ, ыпсэ емыблэжьэу, ТекIоныгъэр къыгъэблэгъагъ, лIыхъужъ шъыпкъэу и Хэгъэгу ыкIи советскэ народым паемэ, къызэкIэмыкIощтхэм ащыщыгъ. Ар лIэужхэм ягъэшIэгъэн фае лIыгъэ ыкIи зэфагъэ ахэлъэу пIугъэнхэм пае. П. Степаненкэм илIыхъужъныгъэ ныбжьырэу щыIэщт, щысэшIоу щытыщт.
Мамырыкъо Нуриет.