Зэпахырэ узхэм нахь зыкъаIэтыгъ
Зэрэ Урысые фэдэу Адыгеими икIыгъэ тхьамафэм зэпахырэ узхэм нахь зыкъыщаIэтыгъэу агъэунэфыгъ. Бжыхьэ лъэхъаным ар инэшан. Гъэмэфэ фабэм пкъынэ-лынэр есагъэу, джы жьым шынэгъакIэ кIэлъэу, нахь чъыIэтагъэ хъоу зыригъажьэкIэ, вирусхэми нахь заушъомбгъу ыкIи ахэр нахь псынкIэу къаубыты. Джащ фэдэу зы мафэм чъыIэмэ, адрэм фэбэ дэдэ къызэрыхъурэми пкъышъолым иягъэ екIы.
ЕтIани пэтхъу-Iутхъум зызэриушъомбгъурэм изы ушъхьагъухэм ащыщ кIэлэеджакIохэри, студентхэри еджэныр зэрэрагъэжьэжьыгъэм къыхэкIыкIэ благъэу зэхахьэхэ зэрэхъугъэр.
УрысыемкIэ Iофым изытет
УФ-м псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ и Министерствэ зэпахырэ узхэмкIэ иштат хэмыт специалист шъхьаIэу Владимир Чулановым къызэриIуагъэмкIэ, мы уахътэм эпидемиологием изытет зыпкъ ит, агъэнэфэгъэ шапхъэхэм ашъхьадэкIырэп. Пэтхъу-Iутхъур ыкIи гриппыр къызэузыхэрэм япчъагъэ игъорыгъозэ хахъоу хабзэ ыкIи нахь зыкъызыщаIэтыщт лъэхъаныр тызыхэт илъэсым итыгъэгъазэ къыхиубытэу 2026-рэ илъэсым ищылэ маз ары.

Специалистхэм къызэрэхагъэщыгъэмкIэ, мы бжыхьэ штаммэу къекIокIырэр пэтхъу-IутхъумкIэ — риновирусхэр, коронавирусыр, гриппымкIэ — А-р ыкIи В-р, кIэу зи къежьагъэп.
Пэтхъу-Iутхъур къызэузырэ цIыфым нэбгырэ 22-мэ апигъэхьан елъэкIы.
Пчъагъэхэм къагъэлъагъорэр
Мы уахътэ республикэм эпидемиологиемкIэ изытет зыфэдэм тыщыкIэупчIагъ щэфакIохэм яфитыныгъэхэр ыкIи цIыфым игупсэфыныгъэ къэухъумэгъэнхэмкIэ Федеральнэ къулыкъум и ГъэIорышIапIэу Адыгэ Республикэм щыIэм.
Эпидемиологие лъыплъэнымкIэ отделым ипащэу Гурген Авакян къызэриIуагъэмкIэ, тызыхэт илъэсым ия 43-рэ тхьамафэ изэфэхьысыжьхэм уахаплъэмэ, пэтхъу-Iутхъур ыкIи коронавирусыр къызэузыхэрэм япчъагъэ хэхъуагъ, ау эпидемиологием ишапхъэу агъэнэфагъэм блэкIырэп.
— ИкIыгъэ тхьамафэм пэтхъу— Iутхъур нэбгырэ 976-мэ къяузыгъэу агъэунэфыгъ. Ар эпидемием игъунапкъэхэм процент 45,2-кIэ анахь макI, ау ащ ыпэрэ тхьамафэм ебгъапшэмэ, проценти 4,3-кIэ нахьыб. Къалэу Мыекъуапэ пштэмэ, пэтхъу-Iутхъур нэбгыри 188-мэ къяузыгъэу агъэунэфыгъ, — къыIуагъ Гурген Авакян.
ЩэфакIохэм яфитыныгъэхэр ыкIи цIыфым игупсэфыныгъэ къэухъумэгъэнхэмкIэ Федеральнэ къулыкъум и ГъэIорышIапIэу Адыгэ Республикэм щыIэм цIыфхэм зафегъазэ зэпахырэ узхэм защаухъумэнэу, япсауныгъэ нахь фэсакъынхэу, гриппым пэуцужьырэ вакцинэр игъом зыхарагъэлъхьанэу.
Вакцинэм ихэлъхьан лъагъэкIуатэ
Iоныгъом къыщегъэжьагъэу гриппым пэуцужьырэ вакцинэм ихэлъхьан епхыгъэ Iофтхьабзэр Адыгэ Республикэм щырагъэжьагъ.
Гриппыр псынкIэу зэпахырэ ыкIи зызыушъомбгъурэ узхэм ащыщ. ГухэкI нахь мышIэми, бэхэм мыр уз къызэрыкIоу алъытэ. Ау нэмыкI пэтхъу-Iутхъу узхэм зябгъапшэкIэ, цIыфым къинэу ар зэрэпэкIэкIырэм имызакъоу, уз хьылъэхэр хэзыхыхэрэри, зидунай зыхъожьыхэрэри щыIэх.
Зигугъу тшIырэ зэпахырэ узыр нахь жъугъэу къызяузырэр бжыхьэ кIасэр ыкIи кIымэфэ лъэхъаныр ары. Арышъ, эпидемием нэмысызэ, вакцинэр зыхябгъэлъхьан фае. ТхьамэфитIу зытешIэкIэ, пкъышъолым икъэухъумэн ащ регъажьэ ыкIи илъэсым екъу.
Адыгэ Республикэм псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ и Министерствэ иотдел ипащэу Оксана Горюхинам къызэриIуагъэмкIэ, мы уахътэм ехъулIэу республикэм щыпсэурэ нэбгырэ 190070-мэ гриппым пэуцужьырэ вакцинэр ахалъхьагъ, ахэм ащыщэу 44376-р кIэлэцIыкIух. МыекъуапэкIэ прививкэ ашIыгъэр нэбгырэ 62689-рэ, 13719-р — кIэлэцIыкIух.
Псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ Министерствэм иштат хэмыт врач— эпидемиолог шъхьаIэу Шъэожъ Альбинэ къызэриIуагъэмкIэ, препаратхэу «Ультрикс квадри» (валентни IV-у зэхэт), «Совигрипп» ыкIи «Флю-М» (валентни III-у зэхэтых) зыфиIохэрэр ары мыгъэрэ Iофтхьабзэм щагъэфедэщтхэр. КIэлэцIыкIухэм ахалъхьэрэр «Ультрикс Квадри» зыфиIорэр ары, ау мыгъэ къаIэкIэхьэгъэ «Флю-М» зыфиIорэми консервант хэлъэпышъ, ахалъхьан алъэкIыщт.
— Гриппым ивирус зэпымыоу зызэблехъу, арышъ, ащ диштэу эпидемием зызщиушъомбгъурэ лъэхъаныр къемыжьэзэ, вакцинэм изэхэлъыкIи хэплъэжьых, хэгъэхъожьынхэр фашIых. «Валентнэ» зэхэтыкIэм къикIырэр штамм пчъагъэу зыпэуцун ылъэкIырэр ары. Къыхэзгъэщымэ сшIоигъу Урысыем къыщашIырэ вакцинэхэр зэкIэ щынэгъончъэхэу ыкIи шIуагъэ къахьэу зэрэщытхэр. Псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ Дунэе организацием къызэритыгъэмкIэ, 2025 — 2026-рэ илъэсхэм ясымэджэгъу лъэхъанхэм валентни IV-у зэхэт вакцинэхэм шIуагъэу къахьырэм валентни III-у зэхэтхэми къащагъакIэрэп. Сыда пIомэ грипп лъэпкъэу В (Yamagata) зыфиIорэр 2020-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу тишъолъырхэм къащекIокIыжьырэп. Арышъ, валентниплIэу зэхэт вакцинэу къытIэкIэхьагъэхэр мыгъэ зыхэтлъхьащтхэр кIэлэцIыкIухэр ыкIи бзылъфыгъэ лъэрмыхьэхэр ары, — къыIуагъ Шъэожъ Альбинэ.
Зыщахалъхьащт чIыпIэхэр
Прививкэ зышIын гухэлъ зиIэхэр зыщыпсэухэрэ чIыпIэм епхыгъэ IэзапIэхэм якIолIэнхэ фае. Сыда пIомэ сыд фэдэрэ зэпахырэ узи анахь зыкъызщиIэтырэр шэкIогъум ыкIэм къыщегъэжьагъэу тыгъэгъазэм нэс. Гъэсэныгъэм иучреждениехэм ащеджэрэ сабыйхэм вакцинэр ахэзылъхьэрэр кIэлэцIыкIу IэзапIэхэм яIофышIэхэр ары. Къоджэ псэупIэхэм ащыпсэухэрэр район гупчэ сымэджэщхэм е фельдшер-мамыку IэзапIэхэм зафагъэзэн алъэкIыщт.
Iэшъынэ Сусан.