Top.Mail.Ru

Зэпахырэ узхэм нахь зыкъаIэтыгъ

Image description
Iэшъынэ А.

Зэрэ Урысые фэдэу Адыгеими икIыгъэ тхьамафэм зэпахырэ узхэм нахь зыкъыщаIэтыгъэу агъэунэфыгъ. Бжыхьэ лъэхъаным ар инэшан. Гъэмэфэ фабэм пкъынэ-лынэр есагъэу, джы жьым шынэгъакIэ кIэлъэу, нахь чъыIэтагъэ хъоу зыригъажьэкIэ, вирусхэми нахь заушъомбгъу ыкIи ахэр нахь псынкIэу къаубыты. Джащ фэдэу зы мафэм чъыIэмэ, адрэм фэбэ дэдэ къызэрыхъурэми пкъышъолым иягъэ екIы.

ЕтIани пэтхъу-Iутхъум зызэриушъомбгъурэм изы ушъхьагъухэм ащыщ кIэлэеджакIохэри, студентхэри еджэныр зэрэрагъэжьэжьыгъэм къыхэкIыкIэ бла­гъэу зэхахьэхэ зэрэхъугъэр.
УрысыемкIэ Iофым изытет
УФ-м псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ и Министерствэ зэпахырэ узхэмкIэ иштат хэмыт специалист шъхьаIэу Владимир Чулановым къызэриIуагъэмкIэ, мы уахътэм эпидемиологием изытет зыпкъ ит, агъэнэфэгъэ шапхъэхэм ашъхьа­дэкIырэп. Пэтхъу-Iутхъур ыкIи гриппыр къызэузыхэрэм япчъагъэ игъо­рыгъозэ хахъоу хабзэ ыкIи нахь зыкъы­зыщаIэтыщт лъэхъаныр тызыхэт илъэсым итыгъэгъазэ къыхиубытэу 2026-рэ илъэ­сым ищылэ маз ары.

Iэшъынэ А.


Специалистхэм къызэрэхагъэщыгъэмкIэ, мы бжыхьэ штаммэу къекIокIырэр пэтхъу-IутхъумкIэ — риновирусхэр, коронавирусыр, гриппымкIэ — А-р ыкIи В-р, кIэу зи къежьагъэп.
Пэтхъу-Iутхъур къызэузырэ цIыфым нэбгырэ 22-мэ апигъэхьан елъэкIы.
Пчъагъэхэм къагъэлъагъорэр
Мы уахътэ республикэм эпидемио­логиемкIэ изытет зыфэдэм тыщыкIэуп­чIагъ щэфакIохэм яфитыныгъэхэр ыкIи цIыфым игупсэфыныгъэ къэухъумэгъэнхэмкIэ Федеральнэ къулыкъум и ГъэIорышIапIэу Адыгэ Республикэм щыIэм.
Эпидемиологие лъыплъэнымкIэ отделым ипащэу Гурген Авакян къызэриIуа­гъэмкIэ, тызыхэт илъэсым ия 43-рэ тхьамафэ изэфэхьысыжьхэм уахаплъэмэ, пэтхъу-Iутхъур ыкIи коронавирусыр къы­зэузыхэрэм япчъагъэ хэхъуагъ, ау эпи­демиологием ишапхъэу агъэнэфагъэм блэкIырэп.
ИкIыгъэ тхьамафэм пэтхъу— Iутхъур нэбгырэ 976-мэ къяузыгъэу агъэунэфыгъ. Ар эпидемием игъунапкъэхэм процент 45,2-кIэ анахь макI, ау ащ ыпэрэ тхьамафэм еб­гъапшэмэ, проценти 4,3-кIэ нахьыб. Къалэу Мыекъуапэ пштэмэ, пэт­хъу-Iутхъур нэбгыри 188-мэ къяу­зыгъэу агъэунэфыгъ, къыIуагъ Гурген Авакян.
ЩэфакIохэм яфитыныгъэхэр ыкIи цIыфым игупсэфыныгъэ къэухъумэгъэнхэмкIэ Федеральнэ къулыкъум и ГъэIорышIапIэу Адыгэ Республикэм щыIэм цIыфхэм зафегъазэ зэпахырэ узхэм защаухъумэнэу, япсауныгъэ нахь фэсакъынхэу, гриппым пэуцужьырэ вакцинэр игъом зыхарагъэлъхьанэу.
Вакцинэм ихэлъхьан лъагъэкIуатэ
Iоныгъом къыщегъэжьагъэу гриппым пэуцужьырэ вакцинэм ихэлъхьан епхыгъэ Iофтхьабзэр Адыгэ Республикэм щырагъэжьагъ.
Гриппыр псынкIэу зэпахырэ ыкIи зызыушъомбгъурэ узхэм ащыщ. ГухэкI нахь мышIэми, бэхэм мыр уз къызэрыкIоу алъытэ. Ау нэмыкI пэтхъу-Iутхъу узхэм зябгъапшэкIэ, цIыфым къинэу ар зэрэпэкIэкIырэм имызакъоу, уз хьылъэ­хэр хэзыхыхэрэри, зидунай зыхъожьы­хэрэри щыIэх.
Зигугъу тшIырэ зэпахырэ узыр нахь жъугъэу къызяузырэр бжыхьэ кIасэр ыкIи кIымэфэ лъэхъаныр ары. Арышъ, эпидемием нэмысызэ, вакцинэр зыхябгъэлъхьан фае. ТхьамэфитIу зытешIэкIэ, пкъышъолым икъэухъумэн ащ регъажьэ ыкIи илъэсым екъу.
Адыгэ Республикэм псауныгъэр къэу­хъумэгъэнымкIэ и Министерствэ иотдел ипащэу Оксана Горюхинам къызэриIуа­гъэмкIэ, мы уахътэм ехъулIэу респуб­ликэм щыпсэурэ нэбгырэ 190070-мэ гриппым пэуцужьырэ вакцинэр ахалъхьагъ, ахэм ащыщэу 44376-р кIэлэцIыкIух. МыекъуапэкIэ прививкэ ашIы­гъэр нэбгырэ 62689-рэ, 13719-р — кIэлэцIыкIух.
Псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ Министерствэм иштат хэмыт врач— эпидемиолог шъхьаIэу Шъэ­ожъ Альбинэ къызэриIуагъэмкIэ, препа­ратхэу «Ультрикс квадри» (валентни IV-у зэхэт), «Совигрипп» ыкIи «Флю-М» (валентни III-у зэхэтых) зыфиIохэрэр ары мыгъэрэ Iоф­тхьабзэм щагъэфе­дэщтхэр. КIэлэцIыкIухэм ахалъхьэрэр «Ультрикс Квадри» зыфиIорэр ары, ау мыгъэ къаIэ­кIэхьэгъэ «Флю-М» зыфиIорэми консервант хэлъэпышъ, ахалъхьан алъэкIыщт.
Гриппым ивирус зэпымыоу зызэблехъу, арышъ, ащ диштэу эпидемием зызщиушъомбгъурэ лъэхъаныр къемыжьэзэ, вакцинэм изэхэлъыкIи хэплъэжьых, хэгъэхъо­жьынхэр фашIых. «Валентнэ» зэхэтыкIэм къикIырэр штамм пчъа­гъэу зыпэуцун ылъэ­кIырэр ары. Къыхэзгъэщымэ сшIоигъу Урысыем къыщашIырэ вакцинэхэр зэкIэ щынэгъончъэхэу ыкIи шIуагъэ къа­хьэу зэрэщытхэр. Псауныгъэр къэу­хъумэгъэнымкIэ Дунэе организацием къызэритыгъэмкIэ, 2025 — 2026-рэ илъэсхэм ясымэ­джэгъу лъэ­хъанхэм валентни IV-у зэхэт вакцинэхэм шIуагъэу къахьырэм валентни III-у зэхэтхэми къащагъакIэрэп. Сыда пIомэ грипп лъэп­къэу В (Yamagata) зыфиIорэр 2020-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу тишъо­лъырхэм къащекIокIыжьырэп. Арышъ, валентниплIэу зэхэт вакцинэу къытIэкIэхьагъэхэр мыгъэ зыхэтлъхьащтхэр кIэлэцIыкIухэр ыкIи бзылъфыгъэ лъэрмыхьэхэр ары,къыIуагъ Шъэожъ Альбинэ.
Зыщахалъхьащт чIыпIэхэр
Прививкэ зышIын гухэлъ зиIэхэр зыщыпсэухэрэ чIыпIэм епхыгъэ IэзапIэхэм якIолIэнхэ фае. Сыда пIомэ сыд фэдэрэ зэпахырэ узи анахь зыкъызщиIэтырэр шэкIогъум ыкIэм къыщегъэ­жьагъэу тыгъэгъазэм нэс. Гъэсэныгъэм иучреждениехэм ащеджэрэ сабыйхэм вакцинэр ахэзылъхьэрэр кIэлэцIыкIу IэзапIэхэм яIофышIэхэр ары. Къоджэ псэупIэхэм ащыпсэухэрэр район гупчэ сымэджэщхэм е фельдшер-мамыку IэзапIэхэм зафагъэзэн алъэкIыщт.
Iэшъынэ Сусан.