Адыгеим и Къэралыгъо филармоние иэстраднэ ансамблэу «Ошъутенэм» иорэдыIоу Мэкъоо Маринэ «Адыгэ Респуб­ликэм изаслуженнэ артист» зыфиIорэ щытхъуцIэр къыфагъэшъошагъ. ШэкIогъу мазэм орэдыIом хигъэунэфыкIыщт имэфэкI, ащ ехъулIэу концертэу «Сияй» цIэу зыфишIыгъэр къытынэу егъэхьазыры.

Мэкъоо Маринэ ымэкъэ гохь фэдэу цIыфыгъэшхо зэрэхэлъыр иIофшIэгъухэм къыхагъэщы. Гъу­нэн­чъэу орэдыр зикIэсэ орэдыIом игъэхъагъэхэм ахе­гъахъо.
Урысые, дунэе эстрадэм лъэ­хъаным диштэу ащагъэфедэрэ шIыкIэхэм къапкъырыкIхэзэ, музыкальнэ произведениехэр ансамблэу «Ошъутенэм» къеIох. Ижъырэ зэманхэм къахэкIыгъэ орэдхэр рок шъуашэм изылъхьагъэхэм, орэдыжъхэр къыд­нэзыгъэсыжьыгъэхэм ансамблыр ащыщ.
— ЦIэ лъапIэу къыпфагъэшъошагъэмкIэ сыпфэгушIо, Марин. Мы лъэгапIэм екIурэ гъогур сыд фэдагъа?
— Илъэс 20 хъурэ творческэ гъогум а цIэ лъапIэм сыкъыфищагъ. Сыд фэдэ къарыуи, гъэ­рети, уахъти хэзгъэкIодагъэми, лъэгапIэм сызэрэнэсыгъэм лъэ­шэу сырыраз. Искусствэм кIочIэ лъэш хэлъ.

— Сыдэущтэу орэдым уищы­Iэныгъэ епхыгъэ хъугъа?
— Нэбгырэ пэпчъ сэнаущыгъэ горэ хэлъэу, зыгорэм фэкъу­лаеу къэхъу. Сэ сицIыкIугъом къыщыублагъэу орэдым сыфэщагъ, сценэм сытетэу орэд къэсIоныр ренэу гухэлъэу зыдэсIыгъыгъ. Гъэмафэм сянэжъ дэжь сызыкIокIэ, концертхэр «къафэзгъэлъагъощтыгъ. Илъэсибл сыныбжьэу вокальнэ студием сыкIоныр сыублагъэ. СикIэлэегъаджэу Джарымэ Аллэ искусствэм идунай хьалэмэт къысфызэIуихыгъ. Ащ ыужкIэ кIэлэцIыкIу музыкальнэ еджапIэм аккордеоным илъэси 7 сыщыфеджагъ. АР-м искусствэхэмкIэ иколледжэу Тхьабысымэ Умар ыцIэ зыхьырэм вокалымкIэ АР-м изаслуженнэ артистэу Нэхэе Тэмарэ илъэси 4-рэ сыщыригъэджагъ. Ансамблэу «Ошъутенэм» ихудожественнэ пащэу, Адыгеим ис­кусствэхэмкIэ изаслуженнэ IофышIэшхоу, композиторэу Хьа­кIэко Алый илъэс 18 сыныбжьэу сымакъэ шIочанэу сыригъэблэгъагъ, 2005-рэ илъэсым къы­щыублагъэу ащ сыщэлажьэ.
— Сыда ансамблым къыуи­тыгъэр?
— «Ошъутенэр» сиятIонэрэ унагъу. ШIушIэгъэ иныр зиер, мыпшъыжьэу зылэжьырэр «Ошъу­тенэм» ипащэу ХьакIэко Алый. Орэдыр ыусэу ыкIи зэригъэ­дэ­хэжьэу, зэригъэкIэжьырэм фэ­дэ къабзэу, нэбгырэ пэпчъ емызэщыжьэу, хьалэлэу къыддэлажьэ. Сятэ жьэу лIагъэми, сятэ ычIыпIэу сигъэсагъ. СищыIэныгъэ гъогу ащ зэпыригъэзагъ, музыкэр гукIэ зэхысигъэшIагъ. Синасып къыхьыгъ орэдыIо дэ­гъухэм садэлэжьэнэу. Артистхэу Алевтина Кобазевар, Жарэкъо Руслъан, Хьазэщыкъо Мосэ, Юрий Конжиныр, Никита Козенковыр синыбджэгъу хьалэлых. Зым ымакъэ адрэм ригъэкъу­жьызэ, тызэдэлажьэ.
— Адыгэ шэн-хабзэхэм яду­най ухащэзэ, узыIэпызыщэрэ мэкъамэхэр «Ошъутенэм» сце­нэм къытырехьэх.
— «Ошъутенэм» программэ гъэшIэгъонхэр иIэх. Ащ хэхьэх орэдыжъхэм ямызакъоу, адыгэ культурэм ибаиныгъэ къизыIотыкIырэ орэдыкIэхэри. Артист IэпэIасэхэм мэкъамэмкIэ къыраIотыкIырэ номер пэпчъ тарихъ гъэшIэгъон пылъ. АР-м щызэхащэрэ Iофтхьабзэхэм чанэу ар ахэлажьэ.
— Искусствэ шъыпкъэр ор­кIэ сыда?
— Искусствэр сищыIэныгъэ ылъапсэ хъугъэ. Искусствэм нэпцIыр икIасэп, ащ уфэшъыпкъэн фае. Искусствэ шъыпкъэр цlыфым lэпыlэгъу къыфэхъу, къиныгъомэ апхырегъэкlы. Сце­нэм къытепхьэрэ орэдым игущыIэхэр бэмэ агу нэсэу, ягууз къипIотыкIэу мэхъу. Орэдым игущыIэ къызэрыкIохэм ахэу­шъэфэгъэ купкIым ущылъэхъу.
— Орэдыр псэм фэзыгъа­дэхэрэм адеогъашта?
— Адесэгъаштэ. Орэдыр гум фэжъынчы, псэм къеIукIы. Орэд пэпчъ гукIэ зэхэошIэ. ОрэдыIо пэпчъ а зы орэдыр зэфэмыдэу къаIо. Артистым ащ къэIуакIэу къыфигъотырэм нахь удихьыхэу къыхэкIы.
— Анахь къыппэблэгъэ орэ­дэу къапIорэр сыд фэдэр ара?
— «МАРУ» цIэ сиIэу сиза­къоу къасIорэ орэдхэм ягущыIэхэри, ямэкъами сэр-сэрэу зэзгъэзэфагъэх. Ахэр зэкIэ сIапэ къыпыкIыгъэх, гукIэ къэсэIох, спсэ щыщых, сисабыим фэдэх. Зы орэд къыхэзгъэунэфыкIышъущтэп, ахэр зэфэдэу зэкIэ сыгу лъачIэ щыщых.
— УигъашIэ нахь къэзыIо­тэрэ орэдыр сыд фэда?
— ОрэтхакIо, орэорэдус, орэо­рэдыIо — лъэхъанэу зыхэтым ижьыкъащэ зэхехы. Ащ ищыIэныгъэ къыхэхыгъэ пычыгъохэр орэдышъом релъхьэх. СыдигъокIи лъэхъаным диштэ-
рэ къэIуакIэм сыдэлажьэ. Орэд пстэури сигъашIэ къыхэкIыгъэ пычыгъу.
— Сыд фэдэ орэдха мы уахъ­тэм уздэлажьэхэрэр?
— СигъашIэм сызыкIэхъопсыщтыгъэхэ орэдхэу «ШIулъэгъур къэджэ», «ТызэхэкIыжьы» зыфиIохэрэр Нэхэе Тэмарэ игу­къэкIкIэ тестхагъэх. АдыгабзэкIэ нахь орэдыбэ тестхэным сыдэлажьэ.
— Сыдэущтэу уиорэдхэм псэ къапыкIэра? Сыда ахэм ятхынкIэ гукъыдэчъ пфэ­хъурэр?
— Непэрэ мафэм изэхъо­кIыныгъэхэр къыдэслъытэхэзэ орэдхэр сэусы. Орэд пэпчъ екIо­лIэкIэ хэхыгъэ ищыкIагъ. ОрэдыIом орэдым тамэу ритырэм щыIэныгъэм зыщеIэты, цIыфхэм алъэIэсы. Анахь дэ­гъоу тхыгъэ IофшIагъэм мэхьанэ иIэ­щтэп орэдыIом тэрэзэу сце­нэм къызтыримыхьэкIэ. Композиторым ежьым ынапэ къыгъотын фае, орэдыIом ежьым имэкъэмэ гъэпсыкIэ къыхихын фае.
— Искусствэм нэмыкI илъэ­ныкъо горэ пшIогъэшIэгъонба?
— Непэрэ мафэм сыдэлъэ­бэкъоным фэшI шIэныгъакIэхэр зэсэгъэгъотых. Московскэ къэралыгъо университетым июридическэ факультет къэсыухыгъ. Вокалым фэгъэхьыгъэ егъэджэнхэм сахэлажьэ, нахь куоу зэсэгъашIэ. Спортым сищыIэныгъэ мэхьанэшхо щеубыты, фитнес гупчэхэр сиятIонэрэ унэх. Ау пстэуми анахь шъхьаIэр орэдыр ары.
— Iофэу пшIэрэм сыда уезы­мыгъэзэщырэр?
— Узпылъ Iофыр шIу плъэ­гъун фае. Сызхэт коллективэу «Ошъу­тенэм» игъэхъагъэхэмкIэ сэпсэу. Iофэу сшIэрэмкIэ ыпэ сызэрэлъыкIуатэрэр, сыздэлажьэхэрэм гъэхъагъэхэр зэрашIыхэрэм сыгу къаIэты. МКъТУ-м иныбжьыкIэ­хэм вокалыр ясэгъэхьы, «Не Битлз» хэт орэдыIохэм ягъэхъа­гъэхэм сащэгушIукIы.
— Уиунагъо, уигупсэхэм ягугъу къытфэшIба.
— Сиунагъо кIуачIэ къысеты, тамэ къызгуегъакIэ. Сянэу ТIэшъу Фатимэ игукIэгъу гъунэ иIэп. ОрэдыIо сыхъунэу ицыхьэ къыстелъыгъ. Сыд фэдэ гумэкIи, гушIуагъуи ащ къыздегощы. КIэ­сэным унэр зэрэкIэгъэкъуагъэм фэдэу сикIэгъэкъонышху. СикIа­лэхэм ягъэхъагъэхэм сарэгушхо, насыпыгъэкIэ зыфэсэлъэгъужьы. Нахьыжъыр хирург хъунэу фай, нахьыкIэм Суворовскэ училищым чIэхьанэу зегъэхьазыры. Си­гъогу ахэр рыкIохэрэп.
— УимэфэкI мафэ ипэгъо­кIэу концертэу «Сияй» зыфи­Iорэр огъэхьазыры…
— Концерт уизакъоу къэптыным хэтрэ орэдыIокIи мэхьанэшхо иI, ары пакIошъ, пшъэдэ­кIыжьышхоуи щыт. Илъэс 40-р псынкIэу чъагъэ. СимэфэкI ипэ­гъокIэу къэгъэлъэгъоныр къызэрэздэхъугъэр сэркIэ на­сыпыгъ. Концертым зэрэщытэу бзылъфыгъэм игухахъуи, игукIайи апхырыщыгъ, ащ ищыIэныгъэ орэдхэр фэгъэхьыгъэх.
— Марин, концертэу къэптыщтым ишъэфхэр, тIэкIу нэмыIэми, къытфызэIуххэба. Сыда кIэу къяжэрэр концертым къэкIощтхэм?
— Ситворчествэ шIу зылъэгъухэрэм къэгъэлъэгъоныр шIу­хьафтын афэхъущт. Программэр сыхьатитIум телъытагъ. Артист хьакIэу къезгъэблэгъагъэхэм къэ­гъэлъэгъоныр къагъэбаищт, къагъэдэхэщт. «Сызэхэх», «ШIу­лъэгъур къэджэ», «Азэмэт», «Ты­зэхэкIыжьы», «Сияй» ыкIи нэмыкI орэдыбэ ащ къыщысIощт. Ансамблэу «Налмэсым» къы­шIырэ «Адыгэ джэгу» зыфиIорэ къашъом къыхэхыгъэ пычыгъо къашIыщт.
— Концертыр нахь къэблагъэ къэс гумэкIыгъор нахь ина? Хэта зиIэпыIэгъу нахь зэхапшIэрэр?
— Лъэшэу сафэраз ХьакIэко Алыйрэ Асерэ, АР-м и Концерт зэхахьэ ипащэу Тхьаркъохъо Азэмат, ихудожественнэ пащэу Нэгъой Бислъан, «Налмэсым» ипащэу Хъоджэе Аслъан, «Ошъу­тенэм» иорэдыIохэм. Программэм къыдыхэлъытагъэу итхъу­хьагъэр зэкIэ къыддэхъунэу сэгугъэ. Арышъ, концертым еплъы зышIоигъохэр зэкIэ шэкIогъум и 22-м къесэгъэблагъэх. Агу рихьынэу сэгугъэ.
Лъэпшъыкъо Фатим.