Top.Mail.Ru

Бэгъушъэ Мариет: «Неущырэ мафэр щыIэ сшIоигъу…»

Image description
АМ

ЕIо ыгу къыдеIэу, респуб­ликэ кIэлэцIыкIу журналэу «Родничок Адыгеи» зыфиIорэм ­иредакторэу Мариет. ­Илъэсыбэ хъугъэу ар журналым иредакцие щэлажьэ.

Бэгъушъэ (Лъэустэнджэл) Ма­риет цIыфымкIэ сабыигъо тынчым илъэпIагъэ зыгорэм зэрэпэшIыгъуаер ешIэ. А уахътэр хэткIи гуимыкIыжьэу шъхьэм къенэ. Уегупшысэмэ, ны-тыхэр, нэнэ-татэхэр уиIэхэу унэгъо гупсэф ущапIумэ е ущапIугъэмэ, ащ нахь насып мэхъужьа? Фэбэгъэ-IэшIугъэу кIэлэцIыкIум зыIуищагъэр ныбжьырэу гъомылэIус фэхъу, цIыфыгъэ дахэ хэлъэу къэтэджы.
Ежь Мариет Шэуджэн районым ит къуаджэу Хьатыгъу­жъыкъуае къыщыхъугъ, унэгъо гупсэф зэш-зэшыпхъухэр щапIугъэх. Мариет Адыгэ къэралыгъо кIэлэегъэджэ институтым IэкIыб къэралыгъуабзэхэмкIэ ифакультет очнэу щеджагъ. ПIэ­лъэ кIэ­кIым къыкIоцI ипредметхэмкIэ мыщ щыригъэджагъэх, республикэ гъэзетэу «Адыгэ макъэм» выпускающэу иIагъ ыкIи АР-м и Лъэпкъ музей ина­учнэ IофышIэу щытыгъ. Джы урысыбзэкIэ къыдэкIырэ кIэлэцIыкIу журналэу «Родничок Адыгеи» зыфиIорэм илъэс 20-м ехъугъэу Iоф щешIэ. Мариет АР-м изаслуженнэ журналист. Лъэшэу фэсакъэу, егугъоу «Родничок Адыгеи» журналым дэлажьэ, ащ инэкIубгъо пэпчъ гум къинэжьэу зэригъэпсыщтым пылъ ыкIи къыдэхъу.

АМ


Бэгъушъэ Мариет идунэе­лъэгъукIэ, игупшысэкIэ амал къащылъэгъуагъ бэмышIу къыдигъэкIыгъэ художественнэ тхылъхэу «Дышъэ бзыйхэр» («Золотые лучики») ыкIи «Хочу, чтоб наступало Завтра…» зыфиIохэрэм. КъэкIощт мэфакIэм уежэныр, угукIэ уфэчэфыныр дэгъу. Мариет щыIэныгъэр, Ду­нэешхор, ащ щыбысым цIыфхэр, анахьэу сабыйхэр, лъэшэу икIасэх. Ежьыр — Ны ыкIи Нан, ащ ыуж творческэ IофышIэ
чан. Бзылъфыгъэм инэплъэгъу, игупшысэ бэ зылъыIэсырэр, ау анахь уасэ зыфишIэу, инэ­плъэгъу зыфэгъэзагъэр сабыигъо тынч рэхьатыр, мамырныгъэ тиIэу, тиунагъохэм гупсэфэу кIэлэцIыкIухэр ащытпIунхэр ары.
ТхылъыкIэу «Хочу, чтоб наступало Завтра…» зыфиIорэр бзылъфыгъэгукIэ, ны Iуш ма­къэкIэ къэIуагъэу сэлъытэ, ары тхылъым игугъу къэсшIынри къызхэкIыгъэр.
Унагъом зэгурыIоныгъэ, нэ­хъой, зэкIэдэIукIыжь илъымэ, къэхъурэ кIэлэцIыкIухэр Iуш-­IорышIэхэу, гукIэгъу-шIулъэгъу ахэ­лъэу къызэрэтэджыщтхэм щэч хэлъэп. Арыба адыгэхэм сабыир лъэшэу зыкIагъэлъапIэу, шыкур зыкIыфашIырэр. Сабый цIыкIу кушъэхэлъым узэрэфэсакъэу, узэрегугъурэр къэкIощт мэфакIэм къыщытIэмыжьыщт.
НэкIубгъо 200 имыкъупэрэ художественнэ тхылъыр IэпкIэ-лъапкIэу гъэпсыгъэ: ыкIышъо зэфэдэкIэ дунаишхом итеплъэ тешIыхьагъ — огур къаргъо, тыгъэр къепсы, фабэ, къушъхьи, псыхъуи, мэзи къешIушIэу бзылъфыгъэ ныбжьыкIэр фэкIо игугъэ… Къыдэхьагъэх тхылъым лирическэ эссе, усэхэр, рассказхэр. Ахэм зэфэдэу гушIуагъуи, гумэкIи, дунэе тхъагъуи, лыуз макIи, нэпс щыугъи, гуIэ­ты­гъуи — цIыфы пэпчъ зэ­хи­шIэу, ыгу пхырыкIырэр ахэлъ.
Тхылъым щыкIэгъэтхъыгъ: «ЩыIэныгъэр зэ закъу Тхьэм хэти къызэрэритырэр, дэхэгъабэ хэлъ». ЩыIэныгъэм имафэ пэпчъ уасэ фэпшIышъун зэрэфаер авторым итхылъ къыдэхьэгъэ тхыгъэхэмкIэ кIигъэтхъыгъ.
Тхылъым иапэрэ шъхьэ ыцIэр «Каждый день — праздник жизни». Мыщ тхыгъэ цIыкIу кIэкI 60-м нахьыбэ къыщытыгъ. Адыге­им ичIыопс идэхагъи, изытети чIыопсым имафэ пэпчъ хэбдзын гори хэмылъэу сурэтшIыгъэ дахэу тхакIом къыре­гъэлъэгъукIы. Мариет сабыйхэр зыпишIынхэ щыIэп, ежь иунагъокIэ, зэкIэ сабыигъом идэгъу­гъэ-лъэпIагъэ къыриIотыкIыныр фызэшIокIыгъ.
ЯтIонэрэшъхьэу «Детский ка­лейдоскоп» зыфиIорэр анахьэу зэхьылIагъэр сабыир ары. Ар кIуагъэ, чъагъэ пIозэ, еджакIо зэрэхъурэр, ащ зэрехъулIэрэр, ишэн зэрэзэтеуцорэр, дунаим щыщ зэрэхъурэр бзэ гуры­IогъошIу псынкIэкIэ къыщыIо­тагъ.
Мариет итхылъэу «Хочу, чтоб наступало Завтра…» зыфиIорэм чIыпIэ щагъотыгъ поэзием ита­къикъыпэхэм, ащ зэреджагъэр «Минуты поэзии». Нэм ылъэгъоу, гум ыгъашIорэр зэкIэ —Гъатхэр, Пчыхьэр, Ощх шъэбэ цIыкIур, Сикъуадж, Гъэмаф, Си­къалэ, Бжыхьэм икъежьэгъур, Бжыхьэ-пшыс, Сыд пае?, нэ­мыкI­хэри къащиIотыкIыгъэх. Тхылъым анахьэу уасэ фэозыгъэшIырэр, зэкIэ къешIэкIыгъэ псэ зыпыт пстэур ыгу нэсэу тха­кIом къызэрэригъэлъэгъукIырэр ары.
Мариет щыIэныгъэр гъунэнчъэу зикIэсэ цIыф ыкIи къеIо: «Хочу, чтоб наступало ­Завтра…».
Неущым щыгугъэу ыкIи шIодэгъоу пэплъэ, къыкIугъэ лъэгъо-­гъогуми рыплъэжьызэ, цIыфэу ущыIэныр зэрэнасыпыгъэр кIе­гъэтхъы. Гупшысэ кIэкIхэу «Хэ­бзэ дахэу адыгэм тэ тиIэр», «Унэ», «Анахь лъапIэр», «Орырэ сэрырэ», «Оры» зыфиIохэрэр псэ зыхэлъ тхыгъэх. Ахэр джыгъошIух, гупшысэ къэкIуапIэх, гур зыщэфэу узэзгъэплъыжьырэх, шIум уфапIоу, ащ уфэзыщэрэх. ТхакIоу, журналистэу Бэгъушъэ Мариет итхылъитIу зэкIэупкIагъэ тхылъеджабэ агъо­тынэу, цIыфыр Iэягъэм пэчы­жьэу, шIум факIоу щыIэнэу, ежь Мариет шIоу ылэжьырэр къе­тэжьынэу, ибын дахэ дэтхъэ­жьынэу фэтэIо, тхылъым гъогумафэкIэ тыфэлъаIо.
Мамырыкъо
Нуриет. ­