Адыгеим и Лъэпкъ тхылъеджапIэ илъэси 130-рэ хъугъэу зие республикэм хьалэлэу фэлажьэ, лъэпкъым гушъхьэгъомылэ лъапсэ ыгъотыным мыпшъыжьэу пылъ.

1895-рэ илъэсым ащ апэрэу Мые­къопэ къэлэ общественнэ тхылъеджапIэу ипчъэ къызэIуихыгъагъ, игъогу щытхъу хэлъэу къыкIугъ. Ащ итарихъ гум къинэжьырэ хъугъэ-шIэгъэ гъэшIэгъонхэр ыкIи ушэтыпIэ къинхэр хэтых, ау сыдигъуи зафэу имурад пхырищыгъ.

ТхылъеджапIэм имэфэкI фэгъэхьыгъэ Iофтхьабзэ Пушкиным и Унэ тыгъуасэ щыкIуагъ. ЗэхэхьэпIэ залышхом тIысыпIэ нэкI иIэжьыгъэп: Москва, Краснодар, Ермэлхьаблэ, Астрахань, нэмыкIхэм къарыкIыгъэ хьакIэшхохэр, Адыгэ Рес­публикэм и Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр, АР-м иминистрэхэм я Кабинет хэтхэм ащыщ­хэр, Адыгеим итхылъеджапIэхэм ялIыкIохэр. Лъэпкъ тхылъеджапIэу зимэфэкI ин хэзгъэунэфыкIырэм иколлективышхо зэкIэупкIагъ, ащ ипащэр Къыкъ Бэл.

Адыгэ Республикэм культурэмкIэ иминистрэу Аулъэ Юрэ, ащ игуадзэу Кушъу Светланэ, къалэм илэжьэпIэ зэфэшъхьафхэм къарыкIыгъэхэр, студентхэр, журналистхэр, лъэпкъ интеллигенциер зэхахьэм хэлэжьагъэх.

МэфэкI ин фабэр шIуфэс псэлъэ дахэкIэ къызэIуахыгъ ащ изещакIохэу Ахэджэго Рузаннэрэ Нэгъой Бислъанрэ.

УФ-м культурэмкIэ иминистрэ игуа­дзэу Жанна Алексеевам пстэуми апэу гущыIэр ратыгъ. Ар ыгу къыдеIэу культурэ хъугъэ-шIэгъэ инымкIэ залым чIэс­хэм зэкIэм къафэгушIуагъ. АР-м и Лъэпкъ тхылъеджапIэ культурэ гупчэ инэу, щыIэныгъэм илъэныкъуабэкIэ гъэзагъэу Iоф зэришIэрэр кIигъэтхъыгъ. Тарихъ лъэпсэ ин зиIэ тхылъеджапIэм IофшIэгъэшхо зэриIэр, ар сыдигъуи зыкъыгъэшъыпкъэжьэу зэрэлажьэрэр къыIуагъ. УФ-м культурэмкIэ иминистрэу О. Б. Любимовам ыIапэ зычIэдзэгъэ дипломыр мэфэкIыр хэзгъэунэфыкIырэ коллективым къыфигъэшъошагъ.

Зипшъэрылъхэр зэрифэшъуашэу зыгъэцэкIэрэ IофышIэхэм ащыщхэм рэзэныгъэ тхылъхэр аратыжьыгъэх. Щытхъу­цIэу «Адыгеим культурэмкIэ изаслуженнэ IофышI» зыфиIорэр нэбгырэ заулэмэ афагъэшъошагъ.

Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат ыцIэкIэ зимэфэкI хэзгъэунэфыкIыхэрэм къафэгушIуагъ АР-м и Къэралыгъо Совет – Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр. Адыгеим и Лъэпкъ тхылъеджапIэ культурэ гупчэ инэу, шIур зыпхъэу ылъытагъ.

Iофтхьабзэм хэлэжьагъ АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэ игуадзэу Виктор Орловыр. Адыгеим и Лъэпкъ тхылъеджапIэу илъэси 130-рэ гъогушхор къэзыкIугъэр лъэпкъ культурэм икъэухъу­мэн ишъыпкъэу зэрэдэлажьэрэр ащ хигъэунэфыкIыгъ, гъэхъагъэхэмкIэ афэ­лъэIуагъ, мэфэкI фабэр нэфынэу, гъэшIэгъонэу, гум къинэжьэу рекIокIынэу къафэхъохъугъ.
Мамырыкъо Нуриет.