ИIэшIагъэ ахэлъ
Урысые Федерацием ирэзэныгъэ тхылъ къыфагъэшъошагъэу Адыгеир зызэхащагъэр илъэс 35-рэ зэрэхъурэм фэгъэхьыгъэ Iофтхьабзэм къызщаратыжьыгъэхэм ащыщ гъогушIым и Мафэ ипэгъокIэу зигугъу къэтшIыщтыр.
АР-м изаслуженнэ псэолъэшIэу Атлъэскэр Заурбый мы хъызмэтым къыгъэшIагъэм инахьыбэр ритыгъ, тиреспубликэ цIыкIу игъогухэр зэрэдахэхэм, шапхъэхэм адиштэу зэрэшIыгъэхэм иIахь мымакIэу хэзылъхьагъэхэм ащыщ. ГущыIэгъу тызыфэхъум тынэу къызэрэхагъэщыгъэм ежьыркIэ мэхьанэшхо зэриIэр, зэрэрыгушхорэр къыхигъэщыгъ.
— УиIофшIэн уасэ къызыфашIыкIэ сыдигъокIи гуапэ мэхъу, кIуачIэ къыуеты, гъэхъэгъакIэхэм уафещэ, джыри нахьыбэжьэу пшIэ пшIоигъо охъу. ЗэкIэ къызготхэм, къыскъотэу сиIофшIэн сыфэзгъэчэфыхэрэм, сипащэхэми, сиIофшIэгъухэми, синыбджэгъухэми, сиунагъуи сафэраз. Мы тыныр сэ сизакъоу къэзлэжьыгъэп. Iофэу тшIэрэр зэпыгъэщагъ, зы нэ закъо зыхэпчы мыхъущт пшъэхъоу щыт. Арышъ, къэралыгъом ипащэ ирэзэныгъэ зэкIэ зэрэколлективэу къызэдэтылэжьыгъ, — еIо ащ.
Илъэс 28-м ехъугъэу гъогушIын хъызмэтым ар хэт. ЕтIани, а зы хъызмэтшIапIэм, Мыекъуапэ игъогушI организациеу «ДСУ-3-м» ащ фэдизым щэлажьэ. ИIофшIэн гуетыныгъэу фыриIэм къыкIэлъыкIоу мызэу, мытIоу нэмыкI тынхэмкIи къыхагъэщыгъ. Заурбый УФ-м транспортымкIэ и Министерствэ, АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм, псэолъэшIынымкIэ, транспортымкIэ, псэупIэ-коммунальнэ ыкIи гъогу хъызмэтымкIэ республикэ Министерствэм, нэмыкIхэм ящытхъу ыкIи ярэзэныгъэ тхылъхэр иIэх. А зэпстэумэ анэмыкIэу, Урысые зэнэкъокъоу «ИсэнэхьаткIэ анахь дэгъу» зыфиIорэм мызэу, мытIоу хэлэжьагъ, ащ ишъолъыр едзыгъохэм сыдигъокIи апэрэ чIыпIэхэр къащырихыгъэх.
Атлъэскэр Заурбый къалэу Санкт-Петербург къыщыхъугъ, ау ежь джыри цIыкIузэ янэ-ятэхэм Кощхьэблэ районым ит къуаджэу Фэдз къащэжьыгъагъ. Ащ щапIугъ, щеджагъ, джы Мыекъуапэ щэпсэу.
1997-рэ илъэсым IофшIэпIэ чIыпIэ лъыхъузэ, а уахътэм ащ икъэгъотын псынкIагъэп, мы хъызмэтшIапIэм зыдахьэм цIыф ящыкIагъэу къычIэкIи, къыдэнэгъагъ. ИлъэсипшI пчъагъэрэ Iутыным егупшысэгъагъэп ащыгъум, нэмыкI ыгъотымэ IукIыжьынэуи ыгукIэ зыдиIыгъыгъ, ау ежь зэримыIоу хъугъэ.
ГъогушI къызэрыкIоу ригъэжьэгъагъ. Мы IофшIэным къинэу хэлъыр апэрэ мэфэ дэдэм зэхишIагъ, ау щыIэныгъэм шапхъэу къыгъэуцухэрэм адемыгъаштэмэ, упсэуныр зэрэкъиныр ыгукIэ зэрэзыдиIыгъым кIуачIэ къыритыгъагъ, охътабэ темышIэуи есэжьыгъагъ.
Бэрэ Iоф ымышIагъэу грейдерым тырагъэтIысхьагъ. Ащ пае Ростов хэкум икъалэу Каменск-Шахтинскэ гъогушI сэнэхьатхэм зыщафагъэсэхэрэ комбинатэу дэтым агъакIуи къыщеджагъ. ГъогушIхэм яIофшIэн къызэрыкIоп. Пчэдыжьым жьэу рагъажьэшъ, мэзахэ охъуфэкIэ гъогум тетых. Гъэмэфэ уахътэм фэбэшхо зыхъукIэ тэ унэ чъыIэтагъэхэм защытэухъумэ, ежьхэр ащ хэтых.
— Арэущтэу щытми, сыкIэгъожьэу зыпарэкIи къыхэкIыгъэп, — еIо Заурбый. — Илъэс 26-м ехъугъэу гъогум сытетышъ, сыд фэдэу къиными, сисэнэхьат зэблэсхъунэу, нэмыкI IофшIапIэ сыкIонэу сшъхьэ къихьагъэу къэсшIэжьырэп. Сэщ нахь къин зылъэгъухэрэри бэу щыIэх, сиIофшIэгъуми ахэтых. Арышъ, сэ згъэцакIэрэр анахь къин сIон слъэкIыщтэп.

Гъогоу Iоф зыщишIагъэм, ыгъэцэкIэжьыгъэм е кIэу ышIыгъэм ежь иавтомашинэкIэ рыкIоу бэрэ къыхэкIы. Асфальтыр зэшъозэщэу зытелъ щынэгъончъэ гъогу дахэм ишIын ежь иIахь зэрэхэлъым зэрэрыгушхорэм къыкIегъэтхъы. Иунагъо игъусэ зыхъукIэ, икIалэхэм «мары мы гъогу Iахьыр тэ тшIыгъэ» ариIоу мэхъу.
ИIофшIэн шIу зэрилъэгъурэр, иIэшIагъэ ащ фэдэу зэрэрыгушхорэр икIалэу Самир щысэтехыпIэ фэхъугъ. ЕджапIэм зычIэсым ятэ зыдэщыIэм кIозэ Iофэу ышIэрэр зэригъэлъэгъущтыгъ. Пчэдыжьым жьэу къыдэтэджэу мэфэ псаум грейдерым дытесэуи бэрэ къыхэкIыгъ. Къинэу Iофым хэлъыр инэрылъэгъу хъугъэми, ащ къымыгъащтэу гурыт еджапIэр къызеухым гъогушI сэнэхьатым феджэнэу колледжым чIэхьагъ.
— Сызыхэт лъэныкъом зыфигъэзэнэу зыпарэкIи есIуагъэп ыкIи згъэдэIуагъэп, ежь ишIоигъоныгъэкIэ кIуагъэ, — еIо Заурбый. — Ау сыгукIэ сыфэягъ сигъогу техьажьынэу, шIу слъэгъоу, спсэ зыхэтIэгъэ сиIофшIэн лъигъэкIотэнэу. Сэгугъэ сэнэхьатыр зэригъэгъотымэ кIэмыгъожьэу гъогушIыным ищыIэныгъэ рипхынэу. Мары мы гъэмафэу кIуагъэм ар тиорганизацие къыIухьи, мэзитIурэ ныкъорэм геодезистым иIэпыIэгъоу Iоф щишIагъ.
Заурбый зыхэт бригадэм мы уахътэм Кощхьэблэ районым игъогухэм ащыщ иIахь егъэцэкIэжьы. Пчэдыжь къэс джыри мэзахэу Мыекъуапэ дэкIы, километрэ 50-м ехъу екIу, пчыхьэ мэзахэу къэкIожьы. Ащ фэдэу бэ ищыIэныгъэ къыхэфагъэр. Автомобиль гъогу зэщиз, дахэу, тамыгъэу гъогурыкIоным ищыкIагъэхэр зытетхэм, зыщыгъэтхъыгъэхэм е лъэсрыкIо гъогу цIыкIоу шапхъэхэм адиштэу гъэпсыгъэм тарыкIо зыхъукIэ, ар зышIыгъэхэм джащ фэдиз къин алъэгъуми тегупшысэу бэрэ къыхэкIырэп. Арэу щытми, ащ гъогушIхэм акIочIабэ зэрэхэлъыр нафэ. Арышъ, ахэм ясэнэхьат мэфэкIкIэ тыгу къыддеIэу тафэгушIо, псауныгъэ пытэрэ щыIэкIэшIурэ яIэнэу, яунагъохэм мамыр арылъынэу тафэлъаIо.
ХЪУТ Нэфсэт.