2021-рэ илъэсым Урысыем и Президент ышIыгъэ унашъом диштэу чъэпыогъум иящэнэрэ тхьаумафэ тым и Мафэу тикъэралыгъо щыхагъэунэфыкIы.

Мыгъэ ар чъэпыогъум и 19-м тефэ. МэфэкIым мэхьанэу иIэм илъэс къэс хэхъо, сыда пIомэ, нэбгырэ пэпчъ ищыIэныгъэкIэ тым чIыпIэ ин щеубыты.
МэфэкIым ипэгъокIэу Теуцожь рай­оным ит къуаджэу Аскъэлае щыпсэурэ Гъыщхэм яунэгъо зэгурыIожь тыщыIагъ. Муратрэ Рузанэрэ сабыитф зэдапIу, ар насыпыгъэу зыфалъэгъужьы.
Тым сабыйхэр къегъэтIысэкIыгъэхэу яунагъо икъэбархэр къытфаIотагъэх. Iэдэбныгъэ, шъхьэкIэфэныгъэ зэрахэ­лъыр гъуащэрэп, гъэсагъэх. Сабыйхэм ятэ нахь дэгъу щымыIэу алъытэ, ар агъэлъа­пIэ, ящысэтехыпI, кIалэхэр ины зыхъу­хэкIэ, ащ фэдэ хъунэу фаех.
ЗэфыщытыкIэу унагъом илъым мэхьанэшхо зэриIэм щэч хэлъэп. Гъыщ зэшъхьэгъусэхэр зэдэIужьхэу, зэгуры­Iожь­хэу мэпсэух. Гуфэбэныгъэ хэлъэу зэдапIурэ кIэлэцIыкIухэм анэгу нурэр къыкIехы, сабыигъо дахэ зэряIэр гъуа­щэрэп.
Унагъом ылъапсэ зыгъэпытэрэр Мурат. Сабыйхэм япIункIэ тым пшъэдэкIы­жьышхо ыхьэу ащ елъытэ. Ныр чэщи мафи ахэм ахэсми, ящыкIагъэр зэкIэ языгъэгъотырэр хъулъфыгъэр ары. АмышIэрэм фигъэсэнхэр, гъогу занкIэ тырищэнхэр, къыухъумэнхэр, щэчыгъэ хэлъэу исабыйхэм адэзекIоныр пшъэ­рылъ шъхьаIэу тигущыIэгъу зыфегъэуцужьы. Хъулъфыгъэ пэпчъ ищыIэныгъэкIэ ты дэгъу хъуныр анахь шъхьаIэу щытын фаеу елъытэ.
Муратрэ Рузанэрэ кIэлиплIырэ зы пшъашъэрэ зэдапIу. Джыри студентхэзэ Мыекъуапэ нэIуасэ щызэфэхъугъагъэх. Мурат Адыгэ къэралыгъо университетым физическэ культурэмкIэ ыкIи спортымкIэ ифакультет къыухыгъ, Рузанэ медицинэ колледжым щеджагъ. 2007-рэ илъэсым унагъо ашIэнэу аублагъ, ныбжьыкIэхэм сабыибэ яIэнэу фэягъэх, ау кIалэ, пшъашъэ аIоу егъашIи зэхадзыгъэп, псаоу къэхъухэмэ насыпыгъэу алъытагъ.

Унэгъо Iужъым нахь тхъагъо щымыIэу Мурат елъытэ. Ежьым шыпхъу нахьы­жъитIу иIэр, ахэр жьэу унагъо ихьэхи, изакъоу янэ-ятэхэм къалъэхэнэгъагъ, шы зиIэхэм, сабыибэ зэрыс унагъохэм яхъуапсэщтыгъ. Джы ежь сабыибэ иIэ зэрэхъугъэм рэгушхо.
— Апэрэу тынаIэ зытетыр тисабыйхэр цIыфышIу хъунхэу, тыдэ щыIэхэми на­хьыжъхэм шъхьэкIэфэныгъэ афашIэу, еджэгъэшхо хъунхэр ары. ЩыIэныгъэм игъогу дахэ тетщэнхэу тыпылъ, яхъяр къэтлъэгъунэу тыфай, — еIо тигущы­Iэгъу.
Мурат игъэпсыкIэкIэ лIы шъабэу, Iасэу щыт, ау зыщищыкIагъэм пхъэшагъи къызыхегъафэ. Дунаим мыхъо-мышIэгъа­бэ къытехъухьэ, ар къыдилъытэзэ илъфы­гъэхэм ренэу гущыIэгъу афэхъу, щысэхэр къафихьыхэзэ дэгъумрэ дэимрэ зэхафынхэм фегъасэх. Шъэожъыехэр ятэ илъагъо рэкIох, игущыIэ пытэ едэIух, ятэ къыIорэр шIокI имыIэу агъэцакIэ.
БзэджэшIагъэ зезыхьэхэрэм пшъэ­дэкIыжь ягъэхьыгъэнымкIэ федеральнэ къулыкъум и ГъэIорышIапIэ икъутамэхэу Инэмрэ Лъэустэнхьаблэрэ адэтхэм илъэс пчъагъэрэ Мурат Iоф ащишIагъ, майор хъугъэу тIысыжьыгъэ, джырэкIэ иунэе Iоф егъэцакIэ, унэгъо хъызмэтым пылъ. Рузанэ Адыгэкъалэ дэт сымэджэщым медсестрау Iоф щишIагъ.
ТигущыIэгъу къызэрыхъухьэгъэ унагъом илъ шэн-хабзэм елъытыгъэу исабыйхэр епIух. Янэ-ятэхэм зыми зэрэщамыгъэкIагъэр, амалэу щыIэм тетэу зэкIэ зэрэрагъэгъотыгъэр къеIо. Ятэу Заур зыщымыIэжьыр илъэс 20 хъугъэми, шэн гъэпсыкIэу иIагъэр, къыриIощтыгъэ­хэр дэгъоу ыгу къэкIыжьых, иунагъо ахэр щегъэфедэх.
— КIалэхэр зэгурыIожьхэу, зэдеIэжьхэу, анаIэ зэтетэу тэпIух. СыдигъокIи аIо бэ хъухэрэр нахь зэфэсакъыжьхэу, ар тэрэзын фае, сыда пIомэ, сыд фэдэ гъомылапхъэ яптыгъэми, амыгощэу, зэкIэми аIумыфэу уцухэрэп. Анахь цIыкIоу илъэсищ нахь зымыныбжьыми ар шэнышIу фэхъугъ. Ины хъугъэхэми ащ фэдэу къэнэжьынхэу тэгугъэ, — еIо Рузанэ.
Муратрэ Рузанэрэ ясабыйхэм лъэшэу анаIэ атет, афэгумэкIых, IофшIэным фапIух. ЯунагъокIэ районым щызэхащэрэ Iофтхьабзэхэм чанэу ахэлажьэх, нэмыкI­хэм щысэтехыпIэ афэхъух.
КIэлэ нахьыжъэу Дамир я 10-рэ классым ихьагъ, ар дэгъоу еджэ, кIэлэегъаджэхэр къыщэтхъух, предмет зэфэшъхьафхэмкIэ олимпиадэхэм ахэлажьэ, шIэныгъэ куухэр IэкIэлъ. ЗыкI къэралыгъо ушэтыным зафегъэхьазыры. Дзэ-патриотическэ лъэныкъомкIэ Iоф­тхьэбзэ зэфэшъхьафхэм чанэу ахэлажьэ, джащ фэдэу спортымкIи гъэхъэгъэшIу­хэр иIэх, щытхъу тхылъ пчъагъэ къыфагъэшъошагъ.
Динарэ я 8-рэ классым ис, еджэнымкIэ гъэхъэгъэшIухэр зэриIэм имызакъоу кружок зэфэшъхьафхэм макIо, зэнэкъо­къухэм текIоныгъэхэр къащыдехы. Дэгъоу мадэ, хедыкIы, «Этническэ шъуа­шэм илъэу илъэсыкIэ джэгуалъ» зыфиIорэ зэнэкъокъум хэлажьи хагъэунэфыкIырэ чIыпIэ къыфагъэшъошагъ. Унэгъо хъызмэтымкIэ янэ иапэрэ IэпыIэгъу.
Батыр я 5-рэ классым щеджэ. Гъэ­сэныгъэ марафонэу «Волшебная осень» зыфиIорэм апэрэ чIыпIэ къыщихьыгъ, урысыбзэмкIэ олимпиадэм щытекIуагъ, Iофтхьабзэу «Рисуем победу 2023» зыфиIорэм хэлэжьагъ. Ащ нэмыкI щытхъу тхылъ пчъагъэ иI. Бислъан илъэси 4 ыныбжь, Рэмазан илъэси 3 бэ­мышIэу хъугъэ. Ахэр нахьыжъхэм акIырэплъых.
Унэгъо зэкIужьым щытхъу тхылъ пчъагъэ къыфагъэшъуашэ, ахэм бэу ахэлъых ясабыйхэр дэгъоу зэрагъасэхэрэр къэзыушыхьатыхэрэр. Ащ мэхьанэшхо зэшъхьэгъусэхэм раты.
Джырэ лъэхъан сабыйхэр ппIуныр IэшIэхэп, ау Гъыщхэм яунагъо зэрэзэдеIэжьырэм ишIуагъэкIэ ар къин къыщыхъурэп. Шъхьадж ипшъэрылъ егъэцакIэ. Мурат янэу Таисие лъэшэу къадеIэ, сабыйхэм япIун-лэжьынкIэ иIахьышIу хелъхьэ. Къорэлъф цIыкIухэм ынаIэ атетэу ахэс, адыгэ шэн-хабзэхэр арегъашIэ, ушъыегъу афэхъу. ЩыIэныгъэм чIыпIэ дахэ щаубытыным, ацIэ дахэкIэ рарагъэIоным, яхъяр къылъэгъуным щэгугъы.
Джащ фэдэу непэ сабыибэ зэрыс унагъохэм хабзэр лъэшэу къызэрадеIэрэр ягуапэу зэшъхьэгъусэхэм къыхагъэщыгъ.
Тым и Мафэ хигъэунэфыкIынэу унагъом зегъэхьазыры. Сабыйхэм ежь аIэкIэ ашIыгъэ шIухьафтынхэр ятэ фагъэхьазырых.
ДЕЛЭКЪО Анет.