ГъукIэхэмрэ IэшэшIхэмрэ яапэрэ фестивалэу «Уатэм и Маф» зыфиIорэр Адыгеим мы мафэхэм щэкIо. Iофтхьабзэр псэупIэу Гончаркэм дэт дендрологическэ зыгъэпсэфыпIэм щызэхащагъ.

Къэбэртэе-Бэлъкъарым, Къэрэщэе- Черкесым, Абхъазым, Пшызэ шъо­лъыр ыкIи Адыгеим къарыкIыгъэ гъукIэ­хэр, IэшэшIхэр ащ зэфищагъэх. ЗэкIэмкIи IэпэIэсэ нэбгырэ 23-рэ фестивалым хэлажьэ. Адыгэ Республикэм иобщественнэ зэхахьэу «ЗекIо Адыгеир» иIэпыIэгъоу гъукIэ-IэшэшIэу Хьэшхъожъ Арсэн Iофтхьабзэм кIэщакIо фэхъугъ.
Фестивалыр IэпэIасэхэм яIэнэ хъураекIэ къызэIуахыгъ. Общественнэ зэхахьэу «ЗекIо Адыгеим» и Совет хэтэу Ольга Ивановам ар зэрищагъ.
— Фестивалым къекIолIагъэхэм сэлам шъосэхы. Непэрэ зэхахьэм Темыр Кавказым ис IэшэшI ыкIи гъукIэ IэпэIасэхэр зэфищагъэх, — къыIуагъ Ольга Ивановам.
— Зэхахьэм пшъэрылъ шъхьаIэу иIэр лъэпкъ IэшIагъэхэр къыткIэхъухьэхэрэм къафэухъумэгъэнхэр ары. ГъукIэнымрэ IэшэшIынымрэ зыкъядгъэIэтыжьыным мэхьанэшхо иI. IэпэIасэхэм мастер-классхэр, егъэджэн сыхьатхэр зэхащэщтых. НыбжьыкIэхэр гъучIым нахь пэблагъэ фэтшIынхэм Iофтхьабзэр фэлэжьэщт. Адыгэ лъэпкъым ылъапсэ, итарихъ тилIэужыкIэ едгъэшIэным фестивалыр фэIорышIэщт, — къыIуагъ Хьэшхъожъ Арсэн.
— Лъэхъанэу тызыхэтым гъукIэныр хэзыжьыпагъэу, игугъи амышIыжьэу плъытэн плъэкIыщт. Ау кIыщхэр зыдэт псэупIэхэр джыри Абхъазым зэрэщыIэ­хэр, гъукIэ IэпэIасэхэр зэрэлажьэхэрэр къыхэзгъэщмэ сшIоигъу. Ижъырэм щыIэгъэ художественнэ амалхэр абхъаз IэпэIасэхэм зэрагъэфедэрэр фестивалым къышъыдгъэлъэгъощт, — къыIуагъ Урысыем ыкIи Абхъазым исурэтышIхэм ясоюзхэм ахэтэу, Адыгеим изаслуженнэ сурэтышIэу Джапуа Батал.
— IэпэIасэхэм язэхахьэ IофышIоу зэрэщытым щэч хэлъэп, лъэпкъхэм язэпхыныгъэ гъэпытэгъэнымкIэ мэхьанэшхо иI, — къыIуагъ КъЧР-м къикIыгъэ Адышэс Азэмат.
Iэнэ хъураем ыуж дендрологическэ зыгъэпсэфыпIэм Iофтхьабзэр щылъагъэ­кIотагъ.
— Iофтхьабзэм нэбгырэ 23-рэ къедгъэблэгъагъ. Ахэм сэшхохэр, шъэжъыехэр, къамэхэр, щабзэхэр ашIых, пкъы­гъо зэфэшъхьафхэр шъом хашIыкIы. КIалэхэр гъучIым лъэшэу пыщагъэх, шы Iэпс-лъэпсхэр зышIыхэрэр къытхэтых. Урысыем иIэшэшIхэм я Ассоциацие нахьыбэр хэт. ГъучIым, дышъэм, тыжьыным пкъыгъо зэфэшъхьафхэр ахашIыкIых. ЦIыфэу къекIолIагъэхэм а пстэури ашIогъэшIэгъоныщт. Мыр тиапэрэ зэхахь, ыужкIэ анахь макIэмэ илъэсым зэ тызэIукIэн тимурад, — къыIуагъ Хьаш­хъожъ Арсэн.
Къамэхэмрэ сэшхохэмрэ зы­шIырэ IэпэIэсэ ныбжьыкIэу Хьашхъожъ Арсэн икIалэу Къамбулэт иIэшIагъэхэри зэхахьэм къыщагъэлъэгъуагъэх.
— Сэ илъэси 9 сыныбжьэу сятэ гъучIым идунай сыхищагъ. Шъэжъыехэм, къамэхэм, сэшхо­хэм яшIын апэрэмкIэ гукъэкI ищыкIагъ. Нэужым ащ исурэт пшIыныр, гъучIыр бгъэплъыныр, ууIужьыныр — джащ фэдиз Iоф ащ пылъ. КIалэу зэ кIыщым чIэхьагъэм гъучIыр шIу ымылъэ­гъун ылъэкIыщтэп, — еIо Хьашхъожъ Къамбулэт.
ЗэхэщакIохэм къызэраIота­гъэмкIэ, лъэпкъ IэшIагъэхэм апылъ IэпэIасэхэр дунэе хъытыум щызэрэшIагъэх. Ахэм куп зэхащагъэу зэдэгущыIэх, шIэныгъакIэхэмкIэ зэхъожьых, хьэкIапIэ зэфэкIожьых.
Тятэжъ пIашъэхэм яIэгъэ Iа­шэхэм яшIынкIэ ыкIи ягъэпсынкIэ нэшэнэ гъэнэфагъэу щыIэхэм хьакIэу Iофтхьабзэм къекIолIагъэ­хэм нэIуасэ зафашIын амал яI.

Лъэпшъыкъо Фатим.