Гуманитар ушэтынхэмкIэ Адыгэ республикэ институтэу КIэрэщэ Тембот ыцIэ зыхьырэм адыгабзэм изэгъэшIэнкIэ мобильнэ приложение ыгъэхьазырыгъ. Ащ илъэтегъэуцо фэ­гъэхьыгъэ Iофтхьабзэ Мыекъуапэ щыкIуагъ.

Ащ хэлэжьагъэх шIэныгъэлэжьхэр, еджакIохэр, адыгабзэм рылажьэхэрэр. Приложением дэлэжьагъэхэр филологие шIэныгъэхэмкIэ докторэу, институтым ипащэ игуадзэу Биданэкъо Марзет, филологие шIэныгъэхэмкIэ кандидатэу, АКъУ-м адыгэ филологиемрэ культурэмрэкIэ ифакультет адыгабзэмкIэ икафедрэ идоцентэу Блыпэшъэо Мир ыкIи республикэ гимназиеу N 1-м адыгабзэмрэ литературэмрэкIэ икIэлэегъа­джэу Темзэкъо Марин. IофшIагъэм игъэхьазырын ахэр илъэс зы-щыплIэ дэлэжьагъэх.
— Непэ мобильнэ приложениеу шъуа­пашъхьэ къитлъхьэрэр IахьиплIэу зэхэт: макъэм уедэIуныр, утхэныр, угущыIэныр ыкIи укъеджэныр. Адыгабзэр зэзыгъашIэ е зишIэныгъэ хэзыгъахъо зышIоигъохэм апай. Нахь цIыкIухэмкIэ зыбгъа­зэмэ, ахэм ашIогъэшIэгъон дэдэ хъущт, сыда пIомэ, джэгукIэ шъуа­шэм илъэу гъэпсыгъэ. Уинми узIэ­пещэ. Приложением игъэпсынкIэ Къэбэртэе-Бэлъкъар Респуб­ликэм ишIэныгъэ гупчэ иIофышIэхэм та­дэлэжьагъ. Анахьэу Анцокъо Мурат «тхьауегъэпсэу» есIомэ сшIоигъу. Программэр ащ тфишIыгъ, — тыщигъэгъо­загъ институтым ипащэ игуадзэу Биданэкъо Марзет.
ГущыIэхэр зыфэгъэхьыгъэхэм елъытыгъэу приложениер Iахь 15-у зэтеутыгъ. Анахь шъхьаIэхэм къащегъэжьагъэу, унагъор, хэтэрыкIхэр, пхъэшъхьэ-мышъхьэхэр, зэнэIосэныгъэр ыкIи нэмыкIыбэр къызэлъеубытых. Темэ пэпчъ десэхэр пылъых. ПстэумкIи приложением десэ 360-рэ къыдыхэлъы­тагъ, ахэм гъэцэкIэн 5400-рэ апылъ. ГущыIэхэр нахь псын­кIэуи, нахь жъажъэуи къебгъэIонхэ олъэкIы. АР-м изаслуженнэ журналистэу Биданэкъо Замирэ ымакъэкIэ къэгущыIэ.

— Iоф дэтшIэнэу зетэгъажьэм сабыйхэм апае дгъэпсынэу арыгъэ, ау етIанэ тызэрэдэлажьэрэм дакIоу инхэри къыхедгъэубытэнхэм ты­къыфэкIуагъ. Темэхэр зэмыпхы­гъэхэу тшIыгъэх. Ыпэрэр пкIугъэ умыкIугъэм емылъытыгъэу дгъэ­псыгъэ, сыда пIомэ зым пхырымыкIхэу ыужырэм хэмыхьашъухэмэ, цIыфхэм агу пиутыным тытещыныхьагъ. Арышъ, бэмэ агу рихьынэу, къашъхьапэнэу сэлъытэ. Мары адыгабзэмкIэ егъэджэнхэу институтым щызэхатщэхэрэм ахэ­лажьэхэрэм приложениер джы зэрэтиIэр зясэIом, лъэшэу гушIуагъэх, — еIо филологие шIэныгъэ­хэмкIэ кандидатэу, АКъУ-м адыгэ филологиемрэ культурэмрэкIэ ифакультет адыгабзэмкIэ икафедрэ идоцентэу Блыпэшъэо Мирэ.
Приложениер бгъэфедэнкIэ Iэрыфэгъу дэд. Узхэхьащтыр, узтеIункIэщтыр гурыIогъошIоу гъэпсыгъэ. Ащ игъэфедакIэ Iофтхьабзэм къекIолIагъэхэм къаригъэлъэгъугъ институтым щылажьэу, шIэныгъэлэжь ныбжьыкIэу Сихъу СултIан. ИщыкIэгъэ закъор уителефон тебгъэуцоныр ары. Институтым ихъытыу нэкIубгъохэм ар арылъ. ШIоигъоныгъэ зиIэхэр зэкIэ ахэм арыхьанхэшъ къырахын алъэкIыщт. Ар тезгъэуцуагъэхэр къэбарымкIэ инэIуасэхэм адэгощэнхэу шIэныгъэлэжьхэр къыфэджэх. Приложениер къызэкIурэ телефонхэр андроид закъохэр ары. Институтым ипащэу ЛIыIужъу Адам къызэриIуагъэмкIэ, непэ ащ дагъо горэхэр иIэнхэ ылъэкIыщт. Арышъ, ащ иIофшIэн зыуплъэкIущт куп шъхьаф зэхэщэгъэн фаеу къыхигъэ­щыгъ.
— Адыгабзэр зышIэ зышIоигъохэм зэкIэми приложениер анэсынэу тыфай. Ар зыгъэфедэхэрэм яеплъыкIэ­хэр тшIэнхэмкIэ зэпхыныгъэ горэ тиIэн фае. Ар техническэу зэрэд­гъэ­псыщтым тегупшысэмэ, Iоф зэришIэрэр, дагъоу е шIуагъэу иIэр тшIэн тлъэкIыщт, — къыIуагъ ащ.
Арышъ, приложениер институтым ихъытыу нэкIубгъохэм къарышъух, зэфэжъугъэхь, адыгабзэр зэжъугъашI. Ар джы нахь Iэрыфэгъу хъущт.
Анцокъо Ирин.