НэмыкI шъолъырхэм афэдэу республикэм ит гурыт еджапIэхэм кIэлэегъэджэ ныбжьыкIэхэр зэрящыкIагъэхэр шъэфэп. Гукъау нахь мышIэми, непэрэ мафэм мы сэнэхьатыр къыхэзыхырэр ащ фэдизэу бэп. ХьакIэмзые щыщ ХьакIэмыз Мурат ащкIэ щысэ тепхынэу къытефэ. КIэлэ ныбжьыкIэм еджэнри IофшIэнри къин къыщымыхъоу зэдехьых.

ХьисапымкIэ кIэлэегъэджэ ныбжьыкIэм гущыIэгъу тыфэхъугъ, иIофшIэн зэрэзэхищэрэр къытфиIотагъ.
Мурат ныбжьыкIэ нахь мышIэми, пшъэрылъэу иIэр дэгъоу зэхешIэ, кIэлэеджакIохэм шIэныгъэ куу аригъэгъотыныр, щыIэныгъэм игъогу занкIэ тыригъэхьанхэр ары анахьэу зыуж итыр.
Гурыт еджапIэм джыри щеджэщтыгъэ хьисапым ыгукIэ зэрэфэщагъэр къызыгурэIом, зыкI къэралыгъо ушэтыным мы предметымкIэ балл дэгъу къыщихьыгъэ­ти, емыгупшысэу Адыгэ къэралыгъо университетым хьисапымкIэ ыкIи компьютер технологиехэмкIэ ифакультет чIэхьагъ. Мыщ ущеджэ зыхъукIэ сэнэхьат пчъагъэмэ Iоф арыпшIэнэу амал къыуе­ты, ау кIэлэегъаджэу зиушэтынэу мурад ышIыгъ ыкIи ар дэгъоу къыдэхъу.
— Илъэс хъугъэ кIэлэегъаджэу Iоф зысшIэрэр, я 3-рэ курсым сисэу ли­цееу N 34-м ипащэ гущыIэгъу къытфэхъунэу къэкIогъагъ, хьисапымкIэ кIэлэегъа­джэхэр зэрящыкIагъэхэр къытиIуагъ, тыригъэблэгъагъ. КIэлэеджакIохэм Iоф адэсшIэнэу сыгукIэ сыкъыфэягъ, ау мы еджапIэм чIыпIэхэр ащаубытыгъахэу къычIэкIыгъ, лицееу N 35-м ящыкIагъэу зызэхэсэхым, ащ сыIухьагъ. Мы илъэсым тигруппэ ис кIалэри Iоф щишIэнэу къэкIуагъ, джы тызэгъусэу тызэдэлажьэ.
КIэлэегъэджэ ныбжьыкIэм гъогу псынкIэп къыкIурэр. Iоф зыдишIэрэ кIэ­лэцIыкIухэм цыхьэ къызэрэфашIыщтым, шIу зызэраригъэлъэгъущтым пылъ. Иегъэджэн сыхьатхэр нахь гъэшIэгъонынхэм пае чэщырэ планхэр етхых. ЫпэрапшIэу унэмкIэ гъэцэкIэжьынхэр еуплъэ­кIух, темакIэ зэрагъэшIэнэу зырагъажьэкIэ, ыпэрэм къыпкъырыкIызэ кIэр къафеIуатэ, доскэм къытыретхэ. Уахътэм елъытыгъэу иегъэджэн сыхьат зэхегъэуцо.

Мурат къыхихыгъэ гъогум зы мафи рыкIэгъожьыгъэп. Непэрэ мафэм я 5-рэ классым къыщегъэжьагъэу я 9-м нэс регъаджэх, алгебрэр, геометриер, информатикэр ыкIи предметыкIэу «вероятность и статистика» зыфиIорэр арегъэхьы. ЗэкIэмкIи сыхьат 23-рэ ыIыгъ.
— СыгукIэ сызфэщэгъэ предметым ныбжьыкIэхэр фезгъэджэнхэу, шIэ­ныгъэу сIэкIэлъымкIэ садэгощэнэу амал зэрэсиIэм сыкIэгушIу. Нахьыжъхэм сакIырыплъызэ сиIофшIэн зэхэсэщэ. Шъыпкъэ, укIэлэегъэджэ ныбжьыкIэу кIэлэеджакIохэм уахэтыныр, зыкъябгъэ­штэныр IэшIэхэп. Сиегъэджэн сыхьатхэр гъэшIэгъонэу зэрэзэхэсщэщтым сыпылъ. Лъытэныгъэ къыпфамышIэу къыодэIущтхэп, сиурокхэр агу зэрэрихьырэр къа­хэщы.
— Мурат, кIэлэегъэджэ сэнэхьатым сыд нахь къинэу хэлъыр?
— Мы сэнэхьатыр адрэхэм афэмыдэу сэлъытэ, сыда пIомэ, кIэлэеджакIом шIэныгъэ куу ебгъэгъотын фае. АщкIэ нэбгырэ пэпчъ амалэу иIэр зэфэшъхьаф, ар къыбгурыIон фае. Егъэджэн сыхьат пчъагъэ мафэм уиIэныр IэшIэхэп, ау ащи сесэжьыгъ. Анахь къысшIокъиныр тетрадьхэр сыуплъэкIунхэр ары. Я 5-рэ класситIу джырэкIэ есэгъаджэ. Еджэнымрэ IофшIэнымрэ зэдэпхьыныр IэшIэхэп, ау сэнэхьатым фэщагъэ сызэрэфэхъугъэм ишIуагъэкIэ къин къысщыхъужьырэп. КъасIомэ сшIоигъу тифакультет Iут кIэлэегъаджэхэм Iоф пшIэ зыхъукIэ ишIуагъэ къызэрэуагъэкIырэр.
— Гурыт еджапIэр къызыу­ухыгъэр ащ фэдизэу бэшIагъэп, устудент. УкIэлэегъэджэ ныбжьыкIэныр сыд фэда?
— Ебгъаджэхэрэмрэ орырэ ныбжьымкIэ илъэс заулэ нахь уазыфагу имылъ зыхъукIэ, псынкIэп. Апэрэ урокым лъэ­шэу сыгумэкIыщтыгъ, хэкIыпIэу згъотыгъэр езгъаджэхэрэм сыряупчIэжьэгъуныр ары, ахэм цыхьэ къысфашIы ыкIи къы­сэдэIух. Садэсэмэркъэурэп, кIэлэегъа­джэм мэхьанэу иIэр зэхясэгъашIэ.
Синасып къыхьыгъ — сиIофшIэнкIэ щысэ зытепхын кIэлэегъаджэхэм сырагъэ­джагъ ыкIи Iоф адэсэшIэ. Лицееу N 35-м щылажьэхэрэм зэгурыIоныгъэ азыфагу илъэу кIэлэегъаджэхэм шIэныгъэ куухэр арагъэгъоты. НыбжьыкIэхэмIэ нахьыжъхэр тищысэтехыпIэхэу, гъэхъагъэхэм тафакIозэ Iоф тэшIэ.
ДЕЛЭКЪО Анет.