Адыгэ Республикэм иминистрэхэм я Кабинет зэхэсыгъоу иIагъэм «Къуа­джэхэм зэдиштэу хэхъоныгъэ ягъэшIыгъэныр» зыфиIорэ къэралыгъо программэр 2025-рэ илъэсым зэрагъэцакIэрэр щызэфахьысыжьыгъ.
Адыгеим иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэу КIэрэщэ Анзаур зэрэхигъэу­нэфыкIыгъэмкIэ, республикэр апэрэ илъэсэп мы программэм зыхэлажьэрэр ыкIи федеральнэ гупчэм ыпашъхьэ пшъэрылъэу щыриIэхэр сыдигъуи ащ икъоу егъэцакIэх.
«Iофхэр къызыщылэнлэн ылъэ­кIыщт чIыпIэхэр икъоу зэхэфыгъэн, псэуалъэхэр шэпхъэ лъагэхэм адиштэу гъэпсыгъэнхэ ыкIи ипIалъэм тыгъэнхэ фае», — къыIуагъ КIэрэщэ Анзаур.
АР-м мэкъу-мэщымкIэ иминистрэ иапэрэ гуадзэу Сергей Шопиным зэхэ­сыгъом къызэрэщыхигъэщыгъэмкIэ, мы илъэсым къэралыгъо программэм игъэ­цэкIэн пае сомэ миллиард 1,5-м ехъу къатIупщыгъ. Джэджэ, Кощхьэблэ, Красногвардейскэ, Шэуджэн районхэм япроектхэр ащ фэдэ программэм хэлажьэх.

Зигугъу къэтшIыгъэ муниципалитетхэм джыдэдэм псырыкIопIэ километри 2,6-рэ, модульнэ котельни 3, ощхыпсыр зэрылъэдэрэ канализацие километри 2,2-рэ ащагъэпсы, культурэмкIэ Унэр, кIэлэцIыкIу IыгъыпIэр, социальнэ фэIо-фашIэхэр зыщызэхащэрэ гупчэр, кинотеатрэр ащагъэцэкIэжьы, культурэ гуп­чэм ишIын ыкIэм щыфэкIо. Ащ нэмыкIэу псауныгъэр зыщагъэпытэрэ физкультурэ комплексым, кIэлэцIыкIу IыгъыпIэм, атлетикэ онтэгъумкIэ залым яшIыни мыгъэ фежьагъэх.
Транспорт инфраструктурэм зегъэ­ушъом­бгъугъэным тегъэпсыхьагъэу сомэ миллион 375-м ехъу къатIупщыгъ. Гъогу километри 3,5-мэ ягъэкIэжьын аухыгъ, километри 2-мэ язэтегъэпсыхьан джыри лъагъэкIуатэ. Программэм диштэу къуаджэхэм ащыпсэурэ специалистхэм апае унэхэр шIыгъэнхэмкIэ, къуаджэхэр нахь зэтегъэпсыхьэгъэнхэмкIэ, къоджэ­дэсхэм псэукIэ амалэу яIэхэр нахьышIу шIыгъэнымкIэ IофшIэн гъэнэфагъэхэр агъэцакIэх.
КIэрэщэ Анзаур муниципалитетхэм япащэхэм ариIуагъ къэралыгъо программэм къыхиубытэрэ псэуалъэ пэпчъ затын фэе пIалъэр амыукъонэу, графикым дэмыхынхэу. Подрядчикхэм Iофэу адашIэрэр нахь зэрагъэлъэшыщтыр администрациехэм япащэхэм къаIуагъ. Адыгеим иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэ шъхьафэу къыхигъэщыгъ нэмыкI къэралыгъо программэхэмкIэ амалэу щыIэхэр къызфагъэфедэнхэм пае лъэIу тхылъхэр аIэкIагъахьэхэ зыхъу­кIэ псэуалъэхэмкIэ адырагъэштэн зэрэфаер.
Сабый ибэхэм апае
Адыгеим иминистрэхэм я Кабинет изэхэсыгъоу АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэу КIэрэщэ Анзаур зэрищагъэм 2025-рэ илъэсым иапэрэ кIэлъэныкъо фэныкъоныгъэу иIэхэм апае Адыгэ Республикэм товарэу къыщэфыгъэхэм, фэIо-фашIэу фагъэцэкIагъэхэм афэгъэхьыгъэ къэбарым щедэIугъэх.
АР-м къэралыгъо щэфэнымкIэ и Комитет итхьаматэу Мэкъул Назир къызэритыгъэмкIэ, 2025-рэ илъэсым иапэрэ кIэлъэныкъо сомэ миллиарди 5,9-м ехъу зытефэгъэ товар 1756-рэ къащэфыгъ. БлэкIыгъэ илъэсым мыщ фэдэ илъэ­хъан сомэ миллиарди 3,8-м ехъу зыосэ товар 1473-рэ къащэфыгъагъ. Илъэсыр къызихьагъэм щегъэжьагъэу Комитетым электрон шIыкIэм тетэу аукцион шъхьэ­ихыгъэ 1356-рэ, зэнэкъокъу 54-рэ зэхищагъэх.
Апэрэ илъэсныкъом муниципальнэ заказчикхэм сомэ миллиони 178,34-рэ кIаугъоягъ. Къэралыгъо щэфэнымкIэ зэзэгъыныгъэхэм япэублэ уасэ проценти 4,47-рэ хъугъэ. ГъэрекIо проценти 3,82-рэ ар зэрэхъущтыгъэр.
Мылъкур зэрэкIаугъуаерэм, ащ изы Iахьым бюджетым рагъэгъэзэжьын зэралъэкIыщтым япхыгъэу лъэныкъо пстэури къыдалъытэзэ, Iофхэм язытет хэплъэгъэн фаеу АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэ ылъытагъ.
АР-м псэолъэшIынымкIэ, транспортымкIэ, псэупIэ-коммунальнэ, гъогу хъызмэтымкIэ иминистрэ иапэрэ гуадзэу Лафышъэ Рэмэзан Адыгеим ихэушъхьафыкIыгъэ псэупIэ фонд хэхьэрэ унэхэр къазэраратырэ шIыкIэм, кIэлэцIыкIу ибэхэм аIэкIагъэхьанэу щыт унэм иквадрат метрэ гурытымкIэ уасэу иIэм къа­тегущыIагъ.
Зэхэсыгъом ащ къызэрэщиIуагъэмкIэ, 2025-рэ илъэсым ия 3-рэ квартал Мые­къуапэ, Адыгэкъалэ, Мыекъопэ, Тэхъу­тэмыкъое, Теуцожь районхэм ащ фэдэ унэм изы квадрат метрэ уасэу щыряIагъэр соми 118782-рэ, Шэуджэн районым — сомэ мин 70-рэ, Красногвардейскэ районым — сомэ 83721-рэ, Кощхьэблэ районым — сомэ 76989-рэ, Джэджэ районым — сомэ 89590-рэ.
Адыгеим иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэ зэрэхигъэунэфыкIыгъэмкIэ, 2024-рэ илъэсым кIэлэцIыкIу ибэхэмрэ ны-тыхэр зышъхьарымытыжь кIэлэцIыкIухэмрэ фэтэри 150-рэ аратыгъагъ. 2025-рэ илъэсыми джащ фэдиз аIэкIагъэхьан фае. КIэрэщэ Анзаур муниципалитетхэм япащэхэм къяджагъ псэ­о­лъэшI­хэм Iофэу адашIэрэр нахь агъэлъэ­шынэу, фэтэрыбэу зэхэт унэхэм апае ищыкIэгъэ инвестиционнэ площадкэхэр къыхагъэкIынэу. МыщкIэ Мыекъуапэ иадминистрацие опытышIу зэриIэр къы­хагъэщыгъ. Мы илъэсым кIиугъоегъэ мылъкумкIэ Iахьтедзэу кIэлэцIыкIу ибэ­хэм апае фэтэр 20 ащ къыщэфыгъ.
Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат пшъэрылъ къазэрафишIыгъэм тетэу кIэлэцIыкIу ибэхэм унэ ягъэгъотыгъэнымкIэ блэкIыгъэ илъэсхэм чэзыухэм ахэтыгъэ пстэуми 2030-рэ илъэсым ехъулIэу псэупIэ арагъэгъотын зэрэфаер шъхьафэу зэхэсыгъом къыщыхагъэщыгъ.