Пшъэрылъ гъэнэфагъэхэр къафигъэуцугъ
Хабзэр амыукъонымкIэ АР-м и Координационнэ зэIукIэ зэхэсыгъоу иIагъэм бзэджэшIагъэхэм къакIегъэчыгъэнымкIэ амалэу зэрахьэхэрэм, псэушъхьэ гъорыкIохэм цIыфхэр ащыухъумэгъэнхэм, машIом мэзхэм закъыщимыштэным гъунэ зэрэлъафырэм ыкIи нэмыкI Iофыгъохэм щатегущыIагъэх.
эралыгъо Совет – Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр, республикэм иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэу КIэрэщэ Анзаур, федеральнэ инспектор шъхьаIэу Сергей Дрокиныр, хэбзэухъумэкIо, уплъэкIокIо къулыкъухэм, цIыфхэм ялъыхъункIэ ыкIи якъэгъэнэжьынкIэ къулыкъухэм, муниципалитетхэм япащэхэр.
Зэхэсыгъор рагъэжьэным ыпэкIэ Адыгеим и ЛIышъхьэ хэбзэухъумэкIо, уплъэкIокIо къулыкъухэу адыгэ къуаем ифестиваль щынэгъончъэу кIоным фэгъэзэгъагъэхэм «тхьауегъэпсэу» ариIуагъ. Муниципалитетхэу, предприятиехэу, культурэм иIофышIэхэу фестиваль программэм изэхэщэн зиIахь хэзышIыхьагъэхэми зэрафэразэр къыхигъэщыгъ.
АР-м хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерствэ общественнэ рэхьатныгъэм икъэухъумэнкIэ полицием ипащэ игуадзэ ипшъэрылъхэр зыгъэцэкIэрэ Пщыдатэкъо Руслъан бзэджэшIагъэхэм къакIегъэчыгъэнымкIэ амалэу зэрахьэхэрэм къатегущыIагъ.
Зэрэхэгъэгоу пштэмэ, Адыгеим иобщественнэ чIыпIэхэм – урамхэм, паркхэм, скверхэм бзэджэшIагъэхэр мэкIэ дэдэу зэращызэрахьэрэр зэхэсыгъом къыщаIуагъ. Мы лъэныкъомкIэ республикэм Урысыем ишъолъырхэм азыфагу я 3-рэ чIыпIэр щеубыты. Мэзи 8-м къыкIоцI проценти 8-кIэ нахь макIэу бзэджэшIагъэхэр зэрахьагъэу агъэунэфыгъ. Къэбар-телекоммуникационнэ технологиехэр зыщыгъэфедэгъэ бзэджэшIагъэхэр проценти 7,7-кIэ къеIыхыгъэх. ИнтернеткIэ зэрагъапцIэхэрэм фэгъэхьыгъэ Iофэу зэхафыгъэр процент 35,3-кIэ нахьыбэ хъугъэ.

Зыныбжь имыкъугъэхэу бзэджэшIагъэ зезыхьэхэрэм япчъагъэ процент 17-кIэ къеIыхыгъ. Гъогухэм атехъухьэрэ тхьамыкIагъохэм процент 13,5-кIэ къызэракIичыгъэр зэхэсыгъом щыхагъэунэфыкIыгъ.
Росгвардием АР-мкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэ ипшъэрылъхэр зыгъэцэкIэрэ Владимир Кущевым къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, Росгвардием иIофышIэхэр мыгъэ Iофтхьэбзэ 50-мэ ахэлэжьагъэх. Хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ чIыпIэ отделениехэм хабзэр зыукъогъэ нэбгыри 157-рэ аращэлIэгъагъ. НэмыкI хэбзэухъумэкIо къулыкъухэм ягъусэхэу бзэджэшIагъэхэр зезыхьагъэкIэ зэгуцэфэхэрэ нэбгырэ 68-рэ къаубытыгъ.
УФ-м и Следственнэ комитет АР-мкIэ иследственнэ гъэIорышIапIэ иотдел ипащэу Дмитрий Жеребцовыр псэушъхьэ гъорыкIохэм гъунэ зэралъафырэм зэхэсыгъом къыщытегущыIагъ. АР-м хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерствэ къызэритыгъэмкIэ, 2024-рэ илъэсым хьэ гъорыкIохэр гъогогъуи 156-рэ, 2023-рэ илъэсым — гъогогъуи 138-рэ цIыфхэм атебэнагъэхэу агъэунэфыгъ. Мыекъуапэ имэрэу Геннадий Митрофановым къызэритыгъэмкIэ, илъэсыр къызихьагъэм щегъэжьагъэу зыныбжь имыкъугъэхэм хьэхэр къазэратебэнагъэхэмкIэ къэлэ прокуратурэм итхылъ 92-рэ хьыкумым IэкIигъэхьагъ. Адыгеим и ЛIышъхьэ пшъэрылъ афишIыгъ нэмыкI шъолъырхэм мы лъэныкъомкIэ опытэу яIэр къызфагъэфедэзэ, псэушъхьэ гъорыкIохэр Адыгеим исхэм атемыбэнэнхэмкIэ амал тедзэхэр зэрахьанхэу.
Зэхэсыгъом икIэухым машIом мэзхэм закъыщимыштэнымкIэ пэшIорыгъэшъ Iофтхьабзэхэм къатегущыIагъ АР-м мэзхэмкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэу Былымыхьэ Рэщыдэ. УплъэкIун, пэшIорыгъэшъ Iофтхьабзэхэу машIом мэзхэм закъыщимыштэнымкIэ ыкIи ахэм ягъэкIосэжьынкIэ Адыгеим икъулыкъухэм зэрахьэхэрэм ар къащыуцугъ. МашIом зыкъимыштэнымкIэ шапхъэхэр зэраукъуагъэм епхыгъэу мыгъэ протокол 18 зэхагъэуцуагъ, сакъынхэу гъогогъу 30-рэ афагъэпытагъ. Мы илъэсыр къызихьагъэм щегъэжьагъэу машIом зэ мэзым зыкъыщиштагъэу агъэунэфыгъ, псынкIэуи ар агъэкIосэжьыгъ.
Диспетчерскэ къулыкъухэмрэ машIом мэзхэм закъыщимыштэным фэгъэзэгъэ къулыкъухэмрэ шIуагъэ къытэу лэжьэнхэм, машIом зыкъимыштэнымкIэ ищыкIэгъэ амал пстэури бэджэндыштэхэм зэрахьанхэм мэхьанэшхо зэриIэр республикэм и ЛIышъхьэ къыхигъэщыгъ. Мэзхэм апэблагъэу хыпкъыхэм лыгъэ щарамыдзынымкIэ мэзым икъэухъумэн фэгъэзэгъэ къулыкъухэми, цIыфхэми, чIыпIэ зыгъэIорышIэжьынымкIэ къулыкъухэми Iоф зэрэзэдашIэн фаем КъумпIыл Мурат анаIэ тыраригъэдзагъ.
Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу къытырэ къэбархэмкIэ ЛIышэ Саныет.