Top.Mail.Ru

Адыгеир псэупIэ афэхъугъ

Image description
Унагъом ихъарзынэщ

Лъфыгъэр уапэ хъуным нахь тхьамыкIагъо щыIэп. Ар цIыфмэ бэшIагъэу агъэунэфыгъ. Къуаджэу Лъэустэнхьаблэ щыпсэурэ зэшъхьэгъусэхэу Любовь ыкIи Сергей Бяшимовхэр зызэдэпсэухэрэр илъэс 45-рэ хъугъэ. Ахэм якIэлэ нахьыкIэу Дмитрий Чэчэн заом зыхэкIуадэм ыуж ящыIэныгъэ тIоу гощыгъэ хъугъэ.

Бяшимовхэр илъэсыбэ хъугъэу рес­публикэм щэпсэух. Сергей дзэ къулыкъур ыхьынэу Туркменистан къикIи Адыгеим къызагъакIом Любовь нэIуасэ фэхъугъ. Бэ темышIэу ахэр къэзэрэщагъэх. Зэшъхьэгъусэхэм якIалэхэу Денисрэ Дмитрийрэ зэдапIугъэх.
Унагъом игъэпсын тызэ­гъусэу, къиныгъохэр зэпытчынхэу итхъухьагъ. ГушIуагъуи гукъауи зэдэтIэтызэ илъэс 45-рэ къызэдэдгъэшIагъ. Унэгъо джэныкъом имашIо тэгъэлъапIэ. Сергей иунашъо унагъом щыпыт, къеIуатэ Любовь.
Непэрэ мафэм къыфэмыкIохэзэ гъогу кIыхьэу къызэрыкIуагъэхэм пэ­рыохъубэ зэрэщызэпачыгъэр Любовь къытфиIотагъ. ЩыIэныгъэм зэхъокIыныгъэшхохэр зыщыфэхъугъэ уахътэм тефэу якIалэхэр рагъэджэнхэ фаеу хъугъагъэ. Iуи шIи къахэмыхьэу гумэкIыгъохэр къызэранэкIыгъ.
Лъэпсэ пытэ зиIэ унагъо бгъэпсынымкIэ анахь мэхьанэ зиIэмкIэ зэшъхьэ­гъусэхэм тяупчIыгъ.
Пстэуми апшъэ щытын фаер шъхьэкIэфэныгъэмрэ зэгурыIоныгъэмрэ. Зэшъхьэгъусэхэм щэIагъэрэ цыхьэзэфэшIы­жьынрэ азыфагу имылъымэ, унэгъо пытэ бгъэпсын плъэкIыщтэп,— еIо бысымгуащэм.
Сергей зигущыIэ зыгъэцэкIэжьырэ цIыф. Дзэ къулыкъур ищыIэныгъэ гъогу щыпхырыщыгъ, ар запасым щыIэ офицер.
Хэгъэгур къэухъумэгъэным мэхьанэ ин есэты, патриотхэм сащыщ. НыбжьыкIэхэм я Хэгъэгу шIу алъэгъоу пIугъэнхэмкIэ унагъом бэ елъытыгъэр. ЦIыфым изекIокIэ-шIыкIэхэр, игушъхьэбаиныгъэ зыщыпытэрэр унагъор ары. Хэгъэгу зэошхом илъэхъан тятэжъ пIашъэхэм лIыблэнагъэу зэрахьагъэр, титарихъ бай къыткIэ­хъухьэрэ лIэужхэм зэрядгъэшIэщтым тыпылъын фае, къы­Iуагъ Сергей.

Лъэпшъыкъо Ф.


Бяшимовхэм якIэлэ нахьыжъэу Денис илъэс 44-рэ ыныбжь. Унэгъо дахэ иIэу мэпсэу. Дзэ къулыкъур хыфлотым щихьыгъ, ау ищыIэныгъэ гъогу дзэ сэнэхьатым рипхыгъэп.
КIэлэ нахьыкIэу Дмитрий 1984-рэ илъэсым Теуцожь районым ит къуаджэу Лъэустэнхьаблэ къыщыхъугъ, щапIугъ, гурыт еджапIэм дэгъоу щеджагъ. 2003-рэ илъэсым дзэм къулыкъу щихьынэу кIуагъэ. СыдигъокIи дзэкъулыкъушIэ хъу шIоигъоу ыгукIэ къыздырихьакIыщтыгъ ыкIи теубытэгъэ пытэ хэлъэу ащ фэ­кIуагъ. ЛIыхъужъныгъэр, лIыгъэр, шъыпкъагъэр зыхэлъ ныбжьыкIэм гухэлъ дэхабэ иIагъ. Чэчэным зэпэуцужьыр къызыщежьэм ащ агъэкIуагъ. 2004-рэ иъэсым заом хэкIодагъ.
Лъэпкъ зэфэшъхьафыбэмэ къа­хэкIыгъэ дзэкIолIхэм тикIалэ ахэфагъ. ТелефонымкIэ къыд­дэгущыIэ зыхъукIэ, игъусэ кIэлакIэхэм языкIыныгъэ игугъу къыт­фишIыщтыгъ. Дмитрий зы мэзэ закъу дзэ къулыкъур къыухынкIэ иIагъэр, ау къыгъэзэжьынэу инасып къыхьыгъэп. Къэралыгъом къыфигъэуцугъэ пшъэрылъыр ыгъэцакIэзэ 2004-рэ иъэсым идунай ыхъожьыгъ. Бгъэхалъхьэу «За службу на Кавказе», идунай зехъожьым ыуж медалэу «За отвагу» Дмитрий къыфагъэшъошагъэх,къы­Iуагъ Сергей.

Унагъом ихъарзынэщ


Хэгъэгум фэшъыпкъэу Чэчэным щыкIогъэ хэушъхьафыкIыгъэ операциехэм ахэлэжьэгъэ Дмитрий Бяшимовым ыпсэ ытыгъ. ЛIыгъэ зэрэпхэлъын, уихэгъэгу шIу зэрэплъэгъун фаемкIэ джащ фэдэ цIыфхэр ныбжьыкIэхэм щысэ афэхъущтых.
Гукъэошхоу тиIэр тикIалэ зэрэчIэтынагъэр ары. Ау ащ тэ тыфитэп, Тхьэм къытитыгъ, ащ тIихыжьыгъ. Адрэм зэкIэм тырыраз. Адыгэ цIыфхэм ядэ­гъугъэ нахь хэмылъэу Ашхабад дгъэзэжьыгъэп. Лъэпкъ зэхэдз зимыIэ Адыгеим ичIыгу тигупсэфыхьагъ. ТикIалэ заом зыхэкIуа­дэм зэрэкъуаджэу агу къытфэузыгъ, сыда ар зымыуасэр? къыIуагъ лIыхъужъым янэ.
ЩыIэныгъэр зы чIыпIэ итэп, лъэкIуа­тэ. Сыд фэдэрэ къиныгъуи цIыфхэм зэфэмыдэу зэпачы: зыхэм — агу ра­гъэкIу, ащ щыIэныгъэр къыщыуцугъэу алъытэ, адрэхэм — кIуачIэ къызхагъо­тэжьы, псэукIакIэм зырагъасэ.
Къалэжьыгъэ зыгъэпсэфыгъом зэшъхьэгъусэхэр щысых. Аныбжьи япсауныгъи ямылъытыгъэу, тхьаусыхэхэрэп, зэпымыоу зыгорэ ашIэным пылъых, мафэу къагъашIэрэм щэгушIукIых.
Тихэгъэгу къаухъумэзэ хэкIодагъэхэм афэтшIэжьын тлъэкIыщт закъор ахэм яшIэжь дгъэлъэпIэныр, тщымыгъупшэнхэр ары. Тикъэралыгъо итарихъ ахэр лIыхъу­жъэу къыхэнэщтых.
Лъэпшъыкъо Фатим.