Top.Mail.Ru

Тучанхэм бэрэ ятыгъох

Image description
Гъомлэшк Б.

Аужырэ илъэсхэм къалэхэм, нэмыкI псэупIэхэм адэт тучанхэм япчъагъэ хэхъуагъ. ЦIыфхэмкIэ ар лъэшэу Iэры­фэгъу уищыкIагъэр узщыпсэурэ е Iоф зыщыпшIэрэ чIыпIэхэм апэблагъэу къыщыпщэфын амал щыIэмэ, уахъ­тэу ащ текIуадэрэр нахь макI.

Тучанхэм ыкIи щэпIэ гупчэхэм яIофшIэн нахь зэтегъэпсыхьагъэ зэрэ­хъу­рэм дакIоу щэфакIохэм ащэфыщтыр ежь-ежьырэу къызэрэхахырэм узыгъэгумэкIын Iофыгъохэри къы­зыдехьы — щапIэхэм бэрэ ащытыгъохэу агъэу­­нэфы. Ащ фэдэ бзэ­джэ­шIагъэхэр, хэбзэухъумэкIо къулыкъухэм ястатис­тикэ къызэригъэлъагъоу, нахьыбэу зыщызэрахьэрэр щэфакIохэр нахь шъхьа­фитэу къызщекIо­кIырэ тучанхэр ары.
ГущыIэм пае, къалэу Мыекъуапэ бэмышIэу мыщ фэдэ тыгъон бзэджэшIагъэ щагъэунэфыгъ. Полицием иIофышIэхэм къаубытыгъэ илъэс 35-рэ зыныбжь бзылъфыгъэм тучаным чIэлъ гъомылап­хъэхэм зи защалъымып­лъэрэ уахътэр къызфи­гъэфеди, ахэм ащыщхэр къычIитыгъукIыгъэх. Ар ышIагъэм еуцолIэжьыгъ. Уголовнэ Iоф къызэрэзэ­Iуахыщтым епхыгъэ тхылъхэр джы следствием еугъоих.
Къаубытыгъэхэм къа­хэфагъ илъэс 48-рэ зыныбжь хъулъфыгъэу рес­публикэм икъэлэ шъхьаIэ щыпсэурэри. Ар тучан инэу къалэм дэтхэм ащыщ горэм чIахьи, ынаIэ зытыридзэгъэ товар зэ­фэшъхьафхэр, зэкIэмкIи со­мэ минибл ауасэу, ­къычIихыхи, зигъэбы­лъы­жьыгъ. Джы ащ епхыгъэу зэхэфын IофшIэнхэр макIох.
Сомэ миних зыосэ ­гъомылапхъэхэр зэритыгъугъэм пае зиIоф зэ­хафыхэрэм ащыщ Тэ­хъутэмыкъое районым щыщ гори. Мыщ ехьыщыр нэмыкI бзэджэшIагъэхэр ащ зэрихьагъэхэмэ джы ауплъэкIу.
Тучанхэр, щэпIэ чIыпIэхэр ыкIи гупчэхэр зи­Iэхэм, ахэм япащэхэм ыкIи яIофышIэхэм полицием агу къегъэкIыжьы ащэрэр амытыгъуным пае зэшIуахын, нахь тэрэзэу анаIэ зытырагъэтын фэе лъэныкъохэр.
ЗыпкIэ амытыгъэ товархэр тучаным чIамы­хынхэм фэшI техникэ ыкIи технологие зэфэ­шъхьаф­хэр джы агъэфе­дэх. Ахэр видеолъып­лъэныр, «щынэгъончъэным инэгъундж» зыфа­Iорэр, амыщэфыгъэ товархэм Iэмэ-псымэ цIыкIоу апылъхэр ыкIи ту­чаным чIэкIыжьыхэрэм ыпкIэ амытыгъэу товар горэ аIыгъымэ макъэ ­къэ­зыгъэIурэ турникетыр, нэмыкIхэр.
Тучаным чIэлъ товарыр, нэмыкI чIыпIэхэри видеокамерэхэм къаубытыхэу гъэуцугъэнхэ фае. Ахэм къаримыдзэрэ къуа­чIэхэр ары нахьыбэрэмкIэ тыгъуакIохэр зылъыхъухэ­рэр ыкIи агъэфедэрэр.
Тучанхэм япащэхэр ма­фэ къэс яIофышIэхэм адэгущыIэнхэ, узэрэзе­кIощт шIыкIэр, товарым гъунэ лъыпфын зэрэфэер агу къагъэкIыжьын фае, са­къыныгъэу ахэм къаха­фэрэр щэфакIохэм пэ­рыохъу афэмыхъоу.
ЩэфакIохэр нахьыбэ зыщыхъурэ сыхьатхэм ахэм IэпыIэгъу уафэхъун, тучан кIоцIым щыхъурэ-­щышIэрэм тэрэзэу улъып­лъэн фае.
IофшIэгъу ужым тучаным хэбзэнчъэу чIэмы­хьанхэм фэшI ащ ипчъэ­хэм ыкIи ишъхьаныгъуп­чъэхэм гъэпытэпIэ тэ­рэзхэр ахэтынхэ, макъэ къэзыгъэIурэ Iэмэ-псымэхэри атырагъэуцонхэ фае.
Тыгъон бзэджэшIагъэ тучаным щызэрахьагъэу къызхэжъугъэщырэм, джащ лъыпытэу полици-
ем шъутеу, телефоныр 02 (мобильнэ зэпхыкIэмкIэ — 102).