Нахьыжъхэм шъхьэкIафэрэ лъытэныгъэрэ зыщафашIырэ, зэгурыIоныгъэ зэрылъ, тишэн-хэбзэ дахэхэр
къакIэхъухьэ­хэ­рэм лъагъэкIотэным зыщыдэлэжьэрэ унагъохэр Адыгеим исых. Ахэм ащыщ къуаджэу Лъэу­стэнхьаблэ щыпсэу­рэ МэщфэшIу Казбекрэ Нуриетрэ яунагъо. Мыхэм афэ­дэхэр ныбжьыкIэхэмкIэ щысэ­техыпIэх.

Унэгъо зэгурыIожьым акъылыгъэр ыкIи гукIэгъуныгъэр зэрялъапсэр зэ­шъхьэгъусэхэм пэублэм къыхагъэщыгъ.
— ТыныбжьыкIэ дэдэу щыIэныгъэм тызэфихьыгъ, — къытфеIуатэ Нуриет. — Илъэс зэкIэлъыкIохэм чIыпIэ къинэуи, такъикъ гушIуа­гъоуи тапэ къикIыгъэр бэ, ау сы­дигъуи тызэдэIужьыщтыгъ. Шъхьэ­кIэфыныгъэ зэфытиIэу тызэдэпсэугъ. Зым игупшысэ адрэм зэхихыныр, ар къызэрэддэхъущтым тызэгъусэу тыфэкIоныр тишэныгъ. Амалэу тиIэмкIэ тызэдеIэжьыщтыгъ, тиунагъо хахъо зэришIыщтым тыпылъыгъ. Анахь шъхьаIэр, гуащэм егъашIи сыпэгущыIэжьыгъэп, лIым ыIорэр исыутыжьыгъэп, сэ сIорэми къедэIугъ. ТызэгурыIоу, тIэ зэкIэдзагъэу унагъор дгъэпсыгъэ, сабыйхэр зэдэтпIугъэх.
Зэшъхьэгъусэхэр Нэшъукъуае къыщыхъугъэх. Казбек Волгоград щеджагъ, инженер сэнэхьатыр зэригъэгъоти, икъуаджэ къэкIожьыгъэу Нуриет щыIу­кIагъ, ыгу рихьыгъ. Бзылъфыгъэм ­Адыгэ кIэлэегъэджэ училыщыр къыухыгъэу, чылэм дэт кIэлэцIыкIу IыгъыпIэм щылажьэщтыгъ. НыбжьыкIитIум ящыIэныгъэ зэрапхыгъ. ПшъэшъитIу къафэхъугъ — Саидэрэ Сусанэрэ.
Казбек инженерэу илъэсыбэрэ лэ­жьагъ. Сэнэхьат тедз пIоми хъунэу, дэн-­бзэныр Нуриет икIэсагъ. Шэн гъэтIылъыгъэ, щэIэгъэ ин зыхэлъ бзылъфы­гъэм IэшIэгъэ дэхабэ ыIэ къычIэкIыгъ.
— Сянэ бэмэ сафигъэсагъ. Ны Iушым гъэсэпэдхыдэхэр, анахьэу «лIыр зыщыгубжырэм упэмыгущыIэжь» къысиIощтыгъ. Ар лъэшэу сищыIэныгъэ къыщысшъхьэ­пагъ, лIыр губжыгъэу сыд фэдэ упчIи къэсIэтыгъэп. Ныбжьи шэнынчъагъэ Казбек еслъэгъу­лIагъэп, емыгупшысэу къыдэкIоя­гъэр къыIуагъэп, гущыIэ мыхъун ыжэ къыдэкIыгъэу зэхэсхыгъэп, — еIо Нуриет.
Зэшъхьэгъусэхэм азыфагу рэхьатны­гъэ имылъэу зэдэпсэушъущтхэп. Уна­гъор пытэным зыр изакъоу фэбанэкIэ пкIэ иIэп, тIури зэдеIэжьын фае. Лъэпсэ пытэ зиIэ унагъо бгъэпсынымкIэ анахь мэхьа­нэ зиIэмкIэ зэшъхьэгъусэхэм тя­упчIыгъ.

— Хъулъфыгъэм Iоф ышIэн, къы­лэжьырэр къырихьылIэн, ар бзылъфыгъэм кIиугъоен фае. Тэ гукIэгъу зэфытиIагъ, зэфэдгъэкIотагъ, ­къиныгъохэр зэфэдэу зэдэдгощы­гъэх, шъхьадж ышIэрэр нахь шIуабэу, ежь ыпэ итын фаеу ылъытагъэп. Хъулъфыгъэм ичIыпIэ сыди­гъокIи сэ сщыгъупшагъэп, сызэрэ­бзылъфыгъэр, зэпстэур скIуачIэ къызэримыхьыщтыр сишъхьэгъусэ сыдигъуи къыдилъытагъ, — къе­Iуатэ бысымгуащэм.
Унагъор зэрэбаир ахъщэр, дышъэр арэп, ар зыгъэпсырэ цIыфхэр ары. Зэшъхьэгъусэхэм Тхьэм къарипэси пшъэ­шъитIу къафэхъугъ. ЦIыфыгъэ шэп­хъэ дахэхэм — шIулъэгъум, гукIэгъум, шъып­къагъэм уарыгъозэн, лъытэныгъэ зэфыуиIэн зэрэфаер агурагъаIозэ апIугъэх.
Саидэрэ Сусанэрэ янэ-ятэхэр къа­гъэукIытэжьыгъэхэп. Саидэ игугъу къэп­шIынэу ащ фэдизэу фэягъэп. Бзылъ­фыгъэ ныбжьыкIэм щыIэныгъэм чIыпIэ гъэнэфагъэ щиубытыгъэу мэлажьэ.
Сусанэ Уджыхъумэ яныс. Ар лъэпкъ шъуашэхэр зыдырэ модельер-дизайнерэу Адыгеим щызэлъашIэ. Тэхъутэмыкъое районым ит псэупIэу Яблоновскэм унэе дапIэ къыщызэIуихыгъ. Саехэр, цыехэр едых, дышъэидэным фэIэпэIас. Сусанэ иIоф къызэрэдэхъурэм ишыхьат иIэшIагъэхэр къэгъэлъэгъон зэфэшъ­хьаф­хэм зэрахэлэжьагъэхэр. Лъэпкъ шъуашэр зэрифэшъуашэу дунаим къыщегъэлъагъо. Ыдыгъэ саер актрисэ цIэрыIоу Юлия Мильшинам щыгъэу Венецианскэ кинофестивалым исценэ къыщытехьагъ, адыгэ лъэпкъ шъуашэр дахэу къыщигъэлъэгъуагъ. IэпэIасэм шъуашэ пэпчъ адыгэ шэн-хабзэр къыриIотыкIэу, гупшысэ ин хэлъэу егъэпсы. Лъэхъэнэ зэфэшъхьафхэм япхыгъэ пкъыгъохэр бзылъфыгъэ щыгъынхэм ащегъэфедэх. ШIушIэ фондэу «Хымэ сабый щыIэп» зыфиIорэм Сусанэ кIэщакIо фэхъугъ. Сабый ибэхэм ыкIи зипсауныгъэ амалхэр зэщыкъогъэ кIэлэцIыкIухэм адеIэ. Мы мафэхэм гуфэкIо зэхэт купэу «Ошъогу къаргъор» зыфиIоу Тэхъутэмыкъуае щызэхащагъэм Уджыхъу Сусанэ «Фронтым ишIуагъэу ригъэкIыгъэм пай» зыфиIорэ медалыр къыфигъэшъошагъ.
— Сянэрэ сятэрэ сэркIэ щысэтехыпIэх. Шэн-хэбзэ дахэхэр зыщызэрахьэу, зэгурыIоныгъэрэ рэхьатныгъэрэ зэрылъ унагъом сыкъи­хъухьагъ. Амакъэ Iэтыгъэу егъа­шIэм зэхытагъэхыгъэп. Сятэ иунашъо — пытагъэ, сянэ иIэдэб — дэхагъэ. Сянэ дэн-бзэным ишъэфхэр къысIэкIигъэхьагъ. Непэ ныбжьыкIэхэр зыфэбэнэн фаеу слъытэрэр унэгъо пытэ агъэпсыныр ары, — еIо Уджыхъу Сусанэ.
Казбек ипсауныгъэ изытет зэщы­къуагъэ, ащ къыхэкIкIэ упчIэхэр фэд­гъэзэнхэу хъугъэп. Ау тым шъхьэкIафэу ыкIи гукIэгъоу фашIырэр инэу зэ­хэтшIагъ.
ШIулъэгъурэ зэгурыIоныгъэрэ къызэбэкIырэ унагъом уеблэгъэныр, гущы­Iэгъу уфэхъуныр сыдигъокIи тхъагъо.
Лъэпшъыкъо Фатим.