Top.Mail.Ru

Гъэсэныгъэм иIофышIэхэр щызэфэсыгъэх

Image description
А. Гусев

Мыекъуапэ дэт концерт залэу «Налмэсым» гъэсэныгъэм иIофышIэ­хэм яреспубликэ шы­шъхьэIу зэIукIэ щы­кIуагъ. Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат а лъэныкъомкIэ анахь пшъэрылъ инхэу щытхэм ятегущыIэн хэлэжьагъ.

Къырагъэблэгъагъэхэм ахэ­тыгъэх АР-м иминистрэ­хэм я Кабинет и Тхьаматэ игуадзэу — АР-м финансхэмкIэ иминистрэу Виктор Орловыр, Къэралыгъо Советым — Хасэм и Тхьаматэ игуадзэу Цэй Эдуард, Адыге­им гъэсэныгъэмрэ шIэны­гъэмрэкIэ иминистрэу Евгений Лебедевыр, Адыгэ
Рес­публикэм иминистрэхэм я Ка­бинет хэтхэр, АР-м и Къэ­ралыгъо Совет — Хасэм идепутатхэр, муниципалитетхэм япащэхэм ягуадзэхэр, еджапIэхэм япащэхэр, апшъэ­рэ еджапIэхэм, общественнэ организациехэм ялIыкIохэр.
Республикэм и ЛIышъхьэ ипсалъэ къыщыхигъэщыгъ гъэсэныгъэм игъэкIэжьын епхыгъэ IофшIэныр зэрэкIо­рэр, а лъэныкъомкIэ джырэ уахътэм анахь мэхьэнэ ин зэтыгъэн фаехэр. КъумпIыл Мурат къызэриIуагъэмкIэ, кIэлэегъаджэм гъэсэныгъэм ренэу мэхьэнэ шъхьаIэ щыриIагъ ыкIи щыриI. КIэлэ­егъаджэхэм шIэныгъэ куу яIэу, Iофэу зыфэгъэзагъэхэм фэшъыпкъэхэ зыхъукIэ, кIэлэ­цIыкIухэмрэ ныбжьыкIэхэмрэ дэгъоу яегъэджэн зэхэщэгъэнымкIэ, яхэгъэгу фэ­шъыпкъэхэу пIугъэнхэмкIэ, пшъэдэкIыжь ахьынымкIэ лъэпсэшIу агъотыщт.

А. Гусев


«Шъо ежъугъэджагъэхэм ащыщхэм непэ блэнагъэ зэ­рахьэзэ, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием чанэу хэла­жьэхэзэ, Урысыем инеущырэ мафэ къаухъумэ, уихэ­гъэгу узэрэфэшъыпкъэн фаемкIэ щысэшIу къагъэлъагъо. Ахэм ахэтых шъо Iоф къыжъудэзышIэрэ кIэлэегъаджэхэри. ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэла­жьэхэрэм ыкIи ахэм яунагъохэм Iэпы­Iэгъу ятыгъэным пае афэлъэкIыщтыр зэкIэ зышIэхэрэм тафэраз. Адыгеим ащ фэдэ IэпыIэгъу ахэм ятыгъэным пае Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафхэр щегъэфедэх, ахэм ащыщ гумэкIыгъо зэрылъ шъолъы­рым щыIэхэм якIэлэцIыкIухэм гъэсэ­ныгъэ ягъэгъотыгъэным ылъэныкъокIэ Iофэу дгъэцакIэрэр: еджапIэм джыри мыкIорэ кIэлэцIыкIухэм апае ахъщэ аIахырэп, ыпкIэ хэмылъэу гъогогъуитIо еджапIэм щагъашхэх, студентхэу очнэу еджэхэрэр гурыт сэнэхьат гъэсэныгъэ зыщарагъэгъотырэ учреждениехэм ыпкIэ хэмы­лъэу зэ ащагъашхэх. ПшъэдэкIыжь зыхьырэ пстэуми, еджапIэхэми, кIэлэцIыкIу Iыгъы­пIэхэми, колледжхэми япащэхэм анаIэ тырятэгъадзэ IэпыIэгъум къыдилъытэрэ Iофтхьабзэхэр гъэцэкIагъэ хъунхэм лъэ­шэу анаIэ тырагъэтын зэрэфаем», къыIуагъ АР-м и ЛIышъхьэ.
Гъэсэныгъэм ылъэныкъокIэ пшъэры­лъыбэмэ Адыгеим и ЛIышъхьэ анаIэ тыраригъэдзагъ. Анахьэу мэхьанэ зэра­тын фаехэр: шIэныгъэ куу, пIуныгъэ дэгъу ягъэгъотыгъэныр, кIэлэеджакIохэм япсауныгъэ гъэпытэгъэныр. А пшъэрылъхэм язэшIохын федеральнэ IэпыIэгъоу ищыкIагъэр IэкIахьэ: илъэсэу икIыгъэм сомэ миллиарди 9-рэ миллион 250-рэ, мы илъэсым — сомэ миллиарди 9,6-м ехъу ащ пэIухьагъ.
«ТынаIэ зытедгъэтырэр гъэсэныгъэм илъэныкъо пстэури зэпхыгъэхэу хэхъоныгъэ ашIыныр ары. IофшIэным илъэны­къо шъхьаIэхэм ащыщ гъэсэныгъэм иинфраструктурэ гъэкIэжьыгъэныр, инновационнэ гупчэхэм зягъэушъомбгъугъэныр, егъэджэным нахь хэхъоныгъэ ин егъэшIыгъэныр, кIэлэегъаджэхэмрэ кIэлэпIухэмрэ ясэнэхьат IэпэIэсэныгъэ зыкъегъэIэтыгъэнымкIэ амалышIухэр ягъэгъотыгъэнхэр»,къыIуагъ АР-м и ЛIышъхьэ.
ЕджапIэм джыри мыкIорэ кIэлэцIыкIухэм IыгъыпIэхэм чIыпIэ ащагъотыным иIофыгъуи анахьэу анаIэ зытырагъэтыхэрэм ащыщ. Гъэсэныгъэ зыщарагъэ­гъотырэ еджапIэхэр зы сменэ шIыжьыгъэнхэм къыпкъырыкIыхэзэ, илъэс къэс пIоми хъунэу, еджэпIакIэхэр къызэIуа­хых, Урысыем и Президент кIэщакIо зыфэхъугъэ программэм къыдыхэлъытагъэу еджапIэхэм яигъэкIотыгъэ гъэцэ­кIэжьын зэшIуахы.
Гъэсэныгъэ тедзэ ягъэгъотыгъэным ылъэныкъокIи кIэлэцIыкIу пэпчъ иамал­хэр, зыфытегъэпсыхьагъэр нахь къыхэгъэщыгъэнхэм лъэпсэ дэгъу фэшIыгъэн фае. Сэнаущыгъэ зыхэлъ кIэлэцIыкIухэм Iоф икъоу адэшIэгъэнри мыщ къыхеубытэ. Илъэси 4-у икIыгъэм къыкIоцI гъэсэныгъэ тедзэм къыдыхэлъытагъэу республикэм чIыпIэ мин 27-рэ афыщызэхащагъ. Мы илъэсым ыкIэм нэс кIэлэцIыкIухэу илъэси 5-м къыщыублагъэу 18-м нэс зыныбжьхэм япроцент 85-рэ фэдизыр гъэсэныгъэ тедзэм къызэлъиу­бытыщт.
«Гъэсэныгъэм ылъэныкъокIэ зэшIотхы­рэр зэкIэ зыфэкIожьырэр республикэм пае IофышIэхэр гъэхьазырыгъэнхэр ары. Ащ елъытыгъэу хабзэм, гъэсэныгъэм, шIэныгъэм ыкIи бизнесым язэдэлэжьэныгъэ нахь чаныгъэ хэтлъхьагъ. Тиуниверситетхэри, гурыт сэнэхьат гъэсэныгъэм къыхиубытэрэ учреждениехэри республикэм Iоф щызышIэщтхэм якъэгъэхьазырынкIэ гъэсэныгъэ зыщарагъэ­гъотыщт чIыпIэ заулэ зэхащагъ»,къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Республикэм и ЛIышъхьэ сэнэхьат гъэсэныгъэмкIэ анахьэу анаIэ зытырагъэтын фэе лъэныкъохэм яинфраструктурэ гъэкIэжьыгъэным епхыгъэ IофшIэныр зэрэкIорэм къыщыуцугъ. Федеральнэ программэу «Профессионалитет» зыфиIорэм ишIуагъэкIэ Адыгеим гъэсэныгъэ зыщарагъэгъотырэ гупчакIэхэр щэлажьэх. Ахэм ащыщых Адыгэ къэралыгъо университетым тегъэпсыхьагъэу зекIонымрэ фэIо-фашIэхэмрэ япхыгъэ гупчэр, Урысыем зыкъэухъумэжьынымкIэ и Министерствэ иIэпыIэгъу хэлъэу МКъТУ-м къыщызэIуахыгъэ Дзэ гупчэ еджапIэр.
«А лъэныкъом хэхъоныгъэ едгъэшIызэ, кIэлэцIыкIухэмрэ ныбжьыкIэхэмрэ шIэныгъэ зэрагъэгъотынымкIэ тишIуагъэ ятэгъэкIы, сэнэхьатэу къыхахыщтым нахь зыфытырагъэпсыхьанымкIи амалышIухэр ятэгъэгъотых. Къэралыгъомрэ еджапIэмрэ япшъэрылъыр яцIыкIугъом къыщегъэжьагъэу кIэлэцIыкIухэр я Хэгъэгу шIу алъэгъоу къэтэджынхэр, цIыфыгъэ шэпхъэ дахэхэм арыгъозэнхэр, Урысыеу цIыф лъэпкъыбэмэ ялIыкIохэр зыщыпсэухэрэм илъ хъугъэ шэн-хабзэхэр къаухъумэнхэр ары. Тэ тызыфаер гущыIэ къодыеу щымытэу, тиныбжьыкIэхэм ти­республикэ, тихэгъэгу нахьышIу, нахь да­хэ хъунхэм ашъхьэкIэ фэгуIэнхэр, фэ­лэжьэнхэр ары. Ахэм къагурыгъэIогъэн фае ежьхэри, ягухэлъ-гупшысэхэри зэрэтищыкIагъэхэр. Мы лъэныкъомкIэ анахьэу пшъэдэкIыжь зыхьыхэрэр егъэ­джакIохэмрэ гъэсакIохэмрэ ары. Зэ­кIэми сышъолъэIу пIуныгъэ Iофым амал зэриIэ­кIэ нахь лъэшэу шъунаIэ тежъугъэ­ты­нэу»,къыхигъэщыгъ АР-м и ЛIы­шъхьэ.
Ащ нэужым КъумпIыл Мурат анахь кIэлэегъэджэ ыкIи кIэлэпIу дэгъухэм, къахэщыгъэхэм къэралыгъо шIухьафтынхэр аритыжьыгъэх. Гъэсэныгъэм ылъэныкъокIэ гъэхъагъэу яIэхэм апае щытхъуцIэу «Адыгэ Республикэм гъэсэныгъэмкIэ изаслуженнэ IофышI» зыфиIорэр нэбгырэ заулэмэ афагъэшъошагъ.
АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэ игуадзэу Цэй Эдуард зэ­IукIэм хэлажьэхэрэм шIуфэс къарихыгъ. Ащ зисэнэхьаткIэ анахь дэгъоу зыкъэз­гъэлъэгъуагъэхэм республикэ парламентым ищытхъу ыкIи ирэзэныгъэ тхылъхэр аритыжьыгъэх.
Iофтхьабзэм къыдыхэлъытагъэу Iофыгъоу «Адыгэ Республикэм гъэсэныгъэр зэрэщызэхэщагъэр: хэхъоныгъэм къыгъэуцурэ пшъэрылъхэр» зыфиIорэмкIэ псалъэ къышIыгъ министрэу Евгений Лебедевым.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу къытырэ къэбархэмкIэ
Тхьаркъохъо Сафыет.