Адыгеим, Къэбэртэе-Бэлъкъарым, Къэрэщэе-Черкесым, Абхъазым янароднэ тхакIоу, СССР-м, РСФСР-м, Адыгеим я Къэралыгъо шIухьафтынхэм ялауреатэу, М. Шолохо­вым ыцIэкIэ агъэнэфэгъэ премиер къэзылэжьыгъэу, Урысыем IофшIэнымкIэ и ЛIыхъу­жъэу МэщбэшIэ Исхьакъ играждан-философскэ поэзие лъэшэу гъэшIэгъоны, куу, уахътэм тешIыкIыгъ ыкIи лъэпкъ нэшанэр къебэкIы.

БгъэшIагъо екъу зэпыуи зэпычи имыIэу усэкIошхоу ыкIи романистэу МэщбэшIэ Исхьакъ игупшысэ зэрэлажьэрэр.
ТхакIор адыгэ литературэм илъэс 70-м къехъугъэу щэлажьэ, игупшысэ лъагэкIэ зынэмысыгъэ лъэныкъо гори щыIэныгъэм хэмытэу къысщэхъу. Тхьэр къетагъ ащ зэчый ялыекIэ ыкIи ар зыкIи ыгъэхьаулыягъэп. Ипоэзии шъабэ, зафэ, ипрозэ гупшысэ закI. Ежь тхакIом къызэриIуагъэу, зызигъэпсэфырэр гупшысэр ылэжьэу отхэфэкI. Ащ хэлъ щыI, «Акъылым янэр гупшыс» пкIэнчIэу аIуагъэп.
Адыгэ литературэм хэшIыкI фызиIэ гъэсагъэхэм дэгъоу ашIэ МэщбашIэм итворческэ гупшысэ зэрэлъэшыр, зэрэгъэшIэгъоныр.
Поэзиеми, прозэми, кIэлэцIыкIу литературэми ащ лъэгъошIу ащапхыри­щыгъ. Иусэхэм арылъ орэдхэу «Адыгэхэр», «Адыгэ цыер», «Шъэогъур», нэмыкIхэри тыдэ щыIэ адыги ашIэх, къаIох.
Гъэпсэф имыIэу, фэгъэкIуатэ горэ зыфимышIэу, гущыIэр елэжьы, гупшысэ шъошэ икъум регъэуцо. Мы илъэсым ятеплъэкIэ зэшъогъу-зэфэдизхэу, уцы­шъо-шхъуантIэхэу, зэкIэупкIэгъэ-Iэрыфэгъухэу тхылъищ, хэти еджэн ылъэкIынэу, урысыбзэкIэ къыдигъэкIыгъ.
Усэхэр пшIы пчъагъэу зыдэтэу, сборникэу «Светлое имя твое» зышъхьэр къызэIуехы Сергей Михалковым игущыIэу «Счастлив от молодости» зыфиIорэм. Гупшысэн IофшIэн иныр мыпшъыжьэу зылэжьырэ И. МэщбашIэр усэкIо ин ыкIи ащ готэу, романист гъэ­шIэгъон зэрэхъугъэр ащ къыщеIо. ГущыIэм фэсакъэу, тарихъ шъыпкъагъэр зэригъэунэфырэр ыкIи художественнэгъэ дахэ а зэкIэми зэраритырэр щыхэгъэ­унэфыкIыгъ.
СатыриплIхэр зыдэтхэу «Четки» цIэу зыфишIыгъэр усакIом ащ къыкIэлъэкIо. СатыриплIхэр — гупшысэ закIэх.
Ящэнэрэ тхылъыр прозэм илъ тарихъ роман-версиеу «Голубоглазая» зыфиIорэр ары. Мыщ къыщыIотагъ Леонардо да Винчи янэу Катаринэ ышъхьэ къырыкIуагъэр, пэкIэкIыгъэр. Ар Черкесием къыщыхъугъ, ау атыгъуи, Италием гъэрыпIэм щифагъ. Гушхо ыкIи зыфырикъужьын кIуачIэ зыхэлъыгъэ пшъа­шъэр а зэкIэмэ къауфагъэп, ежь-ежьырэу ишъхьафитыныгъэ ыкIи ицIыфыгъэ напэ къыухъумэныр фэукIочIыгъ.
Катаринэ сурэтышI цIэрыIоу, скульпторэу, шIэныгъэлэжьэу ыкIи гупшысэкIошхоу Италием я ХV-рэ лIэшIэгъум, Возрождением илъэхъан, къыщыхъугъэм ян. Леонардо да Винчи Катаринэ иапэрэ сабыигъ. МэщбэшIэ Исхьакъ охътэ блэкIыгъэ чыжьэм тхылъеджэр мы романымкIэ хещэ ыкIи ащ ихъугъэ-шIагъэ­хэмкIэ а уахътэр къызэрыкIо дэдэу зэрэщымытыгъэр, зыфэдагъэр къыфызэхефы.
Тхылъи 3-ри адыгэ щыIакIэр, цIыфыр ащ зэрехъулIэрэр, гупшысэр зэфэдэу ащыIорышIэу къызщиIотыкIыгъэх, сатыриплIхэри, усэхэри, роман-версиери бзэ къэбзэ лъэшкIэ тхыгъэх. МэщбэшIэ Исхьакъ итхылъхэм тхылъеджэ дэгъубэ агъотынэу, мыпшъыжьэу творчествэр зылэжьырэ Исхьакъи псауныгъэ пытэ иIэу, произведение дэгъубэкIэ тигъэгушIонэу тыфэлъаIо.
Мамырыкъо
Нуриет.