Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат тхьамэ­тагъор щызэрихьэзэ Адыгэ Республикэм иминистрэхэм я Кабинет ипланернэ зэ­Iу­кIэу щыIагъэм зыщате­гущыIагъэхэр былымхъуным IэпыIэгъу етыгъэныр, ща­гу­бзыухэмрэ былым пIашъэ­хэмрэ нахьыбэ шIыгъэнхэр ары.

АР-м мэкъу-мэщымкIэ иминистрэу Къуанэ Анзаур къышIыгъэ псалъэм агу къыщигъэкIыжьыгъ Урысыем и Президент и Указэу «2030-рэ илъэсым нэс ыкIи ащ къыщыублагъэу 2036-рэ илъэсым нэс Урысые Федерацием хэхъоныгъэмкIэ илъэпкъ гухэлъхэм яхьылIагъ» зыфиIорэм пшъэрылъ къащыфишIыгъ 2030-рэ илъэсым ехъулIэу мэкъу-мэщым къыщахьыжьырэм, 2021-рэ илъэсым елъытыгъэмэ, процент 25-м нахь мымакIэу хагъэхъонэу. Адыгэ Республикэм 2030-рэ илъэсым ехъулIэу былым пIашъэ­хэр шъхьэ мини 2,5-м нэсэу, былым цIыкIухэр – мини 7,3-м нэсэу, щагубзыухэр – мини 168,5-м нэсэу нахьыбэ щышIыгъэнхэу.
АР-м мэкъу-мэщымкIэ и Министерствэ къызэритыгъэмкIэ, илъэсэу икIыгъэм мэкъумэщ организациехэм былым цIыкIоу ыкIи былым пIашъэу къащахьыжьырэм къыкIичыгъ. Iофхэм язытет нахьышIу шIыгъэным пае мэкъу-мэщым хэхъоныгъэ егъэшIыгъэнымкIэ къэралыгъо программэм IэпыIэгъу етыгъэным фытегъэ­псыхьэгъэ Iофтхьабзэу щыIэхэр зэкIэ икъоу гъэфедэгъэнхэ фае. Ахэм ахэхьэх АгростартапымкIэ грантхэр, унэгъо фермэхэм аратырэ грантхэмрэ субсидиехэмрэ, щэ килограммэу къахьыжьырэ пэпчъкIэ субсидиехэр, лым фытегъэ­псыхьэгъэ былым пIашъэхэм яIыгъын телъытэгъэ субсидиехэр, пIэлъэ кIэкIым фытегъэпсыхьэгъэ ыкIи инвестицbоннэ чIыфэхэр ятыгъэнхэр, щэ бэу къэзытырэ чэмхэр къызIэкIагъэхьанхэмкIэ шъо­лъыр субсидиехэр, унэгъо фермэхэм грант IэпыIэгъу ятыгъэным къыдыхэлъы­тагъэу щэ къэзытырэ былымхэм япчъа­гъэ нахьыбэ шIыгъэным пае республикэ бюджетым къыхэкIыщт ахъщэр.
«Муниципалитетхэм ыкIи псэупIэхэм чIыгулэжьхэм Iофэу адашIэрэр нахь агъэлъэшын, къэралыгъо IэпыIэгъум ипрограммэхэм яамалхэр агурагъэIон фае. А лъэныкъом хэхъоныгъэ ышIыным
пае ахъщэшхо къафыхэтэгъэкIы. Бы­лымхъунымкIэ гухэлъхэу зыфашIыжьыгъэхэр гъэцэкIагъэ хъунхэм пае ящыкIэгъэщтыр зэкIэ республикэм иI», —къыхигъэщыгъ АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат.
Бжыхьасэхэм яIухыжьынкIэ пэшIорыгъэшъ кIэуххэм афэгъэхьыгъэу Къуанэ Анзаур къызэриIуагъэмкIэ, ыпэрэ илъэс­хэм ялъытыгъэмэ, Iуахыжьыгъэр нахьыб. ЗэкIэ хъызмэтшIапIэхэм лэжьыгъэр Iуахыжьыгъах, гектар мини 107,5-р аIо­жьыгъ. НепэкIэ лэжьыгъэр зэрахыжьыгъэ губгъохэм IофшIэн зэфэшъхьафхэр ащагъэцакIэх. Мы илъэсым чIыгулэжьхэм хьэу тонн мин 42,5-рэ къахьыжьыгъ, гурытымкIэ зы гектарым центнер 49,9-рэ къырахыгъ. БлэкIыгъэ илъэсхэм ялъытыгъэмэ, гектарым къырахыжьы­гъэр центнери 2,8-кIэ нахьыб. Зэхэубытагъэу бжыхьэсэ коцэу къахьыжьыгъэр тонн мин 542,5-рэ хъугъэ, фэдэ къыхэмыкIыгъэу гурытымкIэ зы гектарым къырахыжьыгъэр центнер 60,2-рэ (2024-рэ илъэсым къырахыжьыгъагъэр центнер 49,2-рэ).
Бжыхьэсэ рапсэу аIожьыгъэр тонн мин 29,5-рэ мэхъу, гурытымкIэ зы гектарым — центнер 27,1-рэ (2024-рэ илъэсым зы гектарым центнер 19,4-рэ къырахыжьыгъагъ). Федеральнэ къэралыгъо бюджет учреждениеу «Россельхозцентр» зыфиIорэм икъутамэу Адыгэ Республикэм щыIэм иIофышIэхэм коцымрэ хьэмрэ язытет епхыгъэ ушэтынхэр ашIых. ПэшIорыгъэшъэу нафэ къызэрэхъугъэмкIэ, ахэм язытет дэгъу, тапэкIэ лэжьыгъэу къатыщтымкIэ ахэм язытет мэхьанэшхо иI.
АР-м и ЛIышъхьэ мы илъэсым лэжьыгъэм иIухыжьын зэрэкIуагъэм осэшIу къы­фишIыгъ, лэжьыгъэ бэгъогъэ дэгъу къэхьыжьыгъэнымкIэ чIыгулэжьхэм шIуа­гъэ къэзытырэ IофшIэнэу зэшIуахыгъэм пае зэрафэразэр къыIуагъ. КъумпIыл Мурат республикэм мэкъу-мэщымкIэ и Министерствэ пшъэрылъ фишIыгъ зернэр къэухъумэгъэнымкIэ ыкIи IугъэкIыгъэнымкIэ амал зэриIэкIэ нахь лъэшэу ишIуагъэ аригъэкIынэу.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу къытырэ къэбархэмкIэ
Тхьаркъохъо Сафыет