АР-м иминистрэхэм я Кабинет иIофшIэгъу зэIукIэ джырэ уахътэмкIэ анахь зигъо Iофыгъохэм щатегущыIагъэх. Адыгеим и ЛIышъхьэу ­КъумпIыл Мурат Iофтхьабзэр зэрищагъ.

КIэлэцIыкIу ибэхэм зычIэсыщтхэ унэхэр ятыгъэнхэм ыкIи зэхэтэкъоным нэсыгъэ унэжъхэм цIыфхэр къачIэщыжьыгъэнхэм яIофыгъохэр зэхафыгъэхэм ащыщых.
АР-м псэолъэшIынымкIэ, транспортымкIэ, гъогу хъызмэтымкIэ иминистрэ иапэрэ гуадзэу Лафышъэ Рэмэзан къызэриIуагъэмкIэ, мы илъэсым кIэлэцIыкIу ибэхэм ыкIи ны-тыхэр зышъхьарымытыжьхэу къэнагъэхэм зычIэсыщтхэ унэхэр ятыгъэнхэм пае сомэ миллион 468,8-рэ къыхагъэкIыгъ, ащ щыщэу сомэ миллион 435-р — респуб­ликэ бюджетым. А мылъкумкIэ фэтэри 150-рэ къызIэкIагъэхьанэу ары, къащэфыгъахэр зэрэхъурэр фэтэр 89-рэ.
«2024-рэ илъэсым кIэлэцIыкIу ибэхэм зэтегъэпсыхьэгъэ фэтэри 150-рэ яттыгъ. Мы илъэсым, анахь макIэми, ащ фэдиз къызIэкIэдгъэхьанэу ары. Анахь мэхьанэ зиIэр кIэлэцIыкIу ибэхэм зычIэсыщтхэ унэхэр яIэнхэм пае чэзыу щымыIэжьэу шIыгъэныр ары. Илъэс къэс а чэзыур нахь цIыкIу хъун фае», — къыхигъэщыгъ АР-м и ЛIышъхьэ.
Муниципалитетхэм япащэхэм ­КъумпIыл Мурат пшъэрылъ афишIыгъ къэралыгъо программэхэм ­къадыхэлъытагъэу социальнэ мэхьанэ зиIэ унэхэм яшIынкIэ псэолъэшIхэм зэдэлэжьэныгъэ-­гъусэныгъэ адыряIэнэу, аукционхэм афэхъурэ ахъщэ IэпэчIэгъа­нэр кIэлэцIыкIу ибэхэм фэтэрхэр къафэщэфыгъэнхэмкIэ агъэфедэнэу.

Зэхэтэкъоным нэсыгъэ унэжъхэм цIыфхэр къачIэщыжьыгъэнхэмкIэ къаIуа­гъэхэм зэIукIэм щядэIугъэх. АР-м псэолъэшIынымкIэ и Министерствэ къы­зэритыгъэмкIэ, лъэпкъ проектэу «ПсэупIэмрэ къэлэ щыIакIэмрэ» зыфиIорэм къыдыхэлъытагъэу 2019 — 2024-рэ илъэс­хэм «аварийнэ фондкIэ» заджэхэрэр зэкIэ щымыIэжьэу хъугъэ. ПстэумкIи къагъэкощыгъэр нэбгырэ мин 1,26-рэ, зэрагъэтIысхьагъэхэр квадрат метрэ мин 19,1-рэ.
Мы илъэсым къыщегъэжьагъэу лъэпкъ проектэу «ЩыIэныгъэм пае инфраструктурэр» зыфиIорэм тетэу IофшIэныр макIо. 2025-рэ илъэсым телъытагъэу сомэ миллион 54,16-рэ къыхагъэкIыгъ, ащ щыщэу сомэ миллион 35-р чIыпIэхэм хэхъоныгъэ ягъэшIыгъэнымкIэ Фондым икъэкIуапIэх. Зэхэтэкъоным нэсыгъэ унэжъ квадрат метрэ 600 фэдизмэ арысхэр а ахъщэмкIэ агъэкощынхэу мэгугъэх.
Бюджет ахъщэр тэрэзэу гъэфедэгъэныр
ЧIыпIэ бюджетхэр игъэкъугъэнхэм, чIыпIэхэм санитарием ишапхъэхэр ащымыукъогъэнхэм, къэралыгъо програм­мэхэр гъэцэкIэгъэнхэм, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм ыкIи ахэм яунагъохэм IэпыIэгъу ятыгъэным яIофыгъохэми къэзэрэугъоигъэхэр атегущыIагъэх.
Бюджет лъэныкъомкIэ Iофхэм язытет фэгъэхьыгъэу къэгущыIагъ АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэ игуадзэу – АР-м финансхэмкIэ иминистрэу Виктор Орловыр. Мы илъэсым пыкIыгъэ мэзи 7-м къыкIоцI муниципальнэ бюджетхэм яхахъохэр сомэ миллиарди 5,3-рэ мэхъу, илъэсэу икIыгъэм иджырэ лъэхъан фэдэм егъэпшагъэмэ, зэрэхэхъуагъэм ипсынкIагъэ проценти 106-рэ хъугъэ. ЧIыпIэ бюджетхэм язэдегъэштэныгъэ тегъэ­псыхьэгъэ Iофтхьабзэхэм а лъэхъаным дотациеу пэIуагъэхьагъэр сомэ миллион 59,1-рэ. Вице-премьерым къызэриIуагъэм­кIэ, илъэс къэс а пчъагъэм хэхъо ыкIи 2024-рэ илъэсым икIэуххэмкIэ сомэ миллион 330,3-рэ хъугъэ.
Ащ нэужым КъумпIыл Мурат чIыпIэхэм япащэхэм ядэIугъ ыкIи хъарджхэм яинвентаризацие ашIынэу пшъэрылъ афи­шIыгъ.
«Бюджет сомэ пэпчъ акъылыгъэ хэлъэу, шIуагъэ къытэу гъэфедэгъэн фае. Ащ нэмыкIэу къэлэ ыкIи район пстэуми яхахъохэр нахьыбэ ашIынхэмкIэ амалышхохэр яIэх. Къэжъугъотых ыкIи жугъэ­федэх ахэр», — къыхигъэщыгъ АР-м и ЛIышъхьэ.
Спорт инфраструктурэр гъэфедэгъэнымкIи республикэм и ЛIышъхьэ пшъэ­рылъ заулэ къыгъэуцугъ. Ащ къызэриIуа­гъэмкIэ, спорт псэуалъэхэр зэкIэ къызфагъэфедэнхэ амал цIыфхэм яIэн фае, чIыпIэхэм ащыпсэухэрэмкIэ нахь Iэры­фэгъу зэрэхъущтым тетэу графикри зэхагъэуцон фае.
ЦIыф псэупIэхэм хэхъоныгъэ зэрашIыщтым иIофыгъуи шъхьафэу къаIэтыгъ. Республикэм ипащэ къызэриIуагъэмкIэ, чIыпIэхэу социальнэ псэуалъэхэр зыщашIыщтхэр агъэнафэхэ зыхъукIэ транспортыр зэрыкIощтри, лъэсрыкIохэм къыз­фагъэфедэщт гъогухэри, ахэм къапэIулъ чIыпIэхэри зэдиштэу, икъоу зэтырагъэпсыхьанхэ фае. Ащ дакIоу рес­публикэм и ЛIышъхьэ къяджагъ цIыфхэу а чIыпIэхэм ащыпсэухэрэри Iофтхьабзэхэм икъоу къахагъэлажьэхэзэ ашIынэу: хэхъоныгъэм ипроектхэм зэгъусэхэу атегущыIэнхэу, шэмбэт шIыхьафхэр ыкIи нэмыкIхэр зэхащэхэзэ ашIынэу.
«ЦIыфхэм ялъэIу тхылъхэм тэрэзэу Iоф адашъушI, ахэм яеплъыкIэхэр шъуи­IофшIэнкIэ къыдэшъулъытэх. ХэушъхьафыкIыгъэу тилIыхъужъхэм тынаIэ атедгъэтын фае. ДзэкIолIхэу фэхыгъэхэм яшIэжь дгъэлъэпIэн, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм IэпыIэгъу тафэхъун, ахэм яIэзэнхэмкIэ, IофшIапIэ къагъотынымкIэ къэуцурэ Iофыгъохэр зэшIохыгъэнхэ фае – а пшъэрылъхэр зэкIэ анахь мэхьанэ зиIэхэм ащыщых», — къыIуагъ Адыгеим и ЛIышъхьэ.
Республикэ спорт еджапIэм тегъэ­псыхьагъэу шы лъэпкъышIухэм адиштэу IэпэIэсэныгъэ ин зыхэлъ шыухэр зыщагъэхьазырыщтхэ къутамэ къызэIухыгъэным ипроекти мыщ щытегущыIагъэх. КъумпIыл Мурат къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, шъолъырым зекIохэр нахьыбэу къихьанхэмкIэ а спорт лъэпкъым зегъэушъомбгъугъэным, адыгэ шыум икъэбарэу чыжьэу Iугъэр, ащ епхыгъэ хабзэхэу лъэпсэ куу зиIэхэр къэухъумэгъэнхэмкIи ишIуагъэ къэкIощт.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу къытырэ къэбархэмкIэ
Тхьаркъохъо Сафыет.