Top.Mail.Ru

Лъэпкъ журналистикэм фагъэсэщтых

Image description
ТIэшъу Светланэ ихъарзынэщ

«Лъэпкъ журналистым иеджапI» зыфиIорэ проектыр шы­шъхьэIум и 1-м къыщыублагъэу Адыгэ ­Республикэм щагъэцакIэ.

АР-м ижурналистхэм я Союз кIэщакIо зыфэхъугъэ Iофтхьабзэм шъолъыр ахъщэ IэпыIэгъур къыдихыгъ, сомэ миллион 1,5-рэ зыпэIухьэщт Iофтхьабзэр мэзитфым къыкIоцI агъэцэкIэщт.
АдыгабзэкIэ Iоф зышIэрэ журналистхэр зэрэмакIэр къыдилъыти, Урысыем ижурналистхэм я Союз и Адыгэ шъо­лъыр къутамэ ипащэу ТIэшъу Светланэ проект ыгъэхьазырыгъ. Ащ къыдыхэ­лъытагъ еджапIэм изэтегъэпсыхьан.
ЕджапIэм ищыкIэгъэщт Iэмэ-псымэхэр, теле ыкIи радио къэтынхэм ягъэхьазырын пае ищыкIэгъэ камерэр, компьютеыр, микрофоныр, макъэр тезытхэрэ камерэр, техыгъэр зэрэзэхэбгъэуцо­жьыщт Iэмэ-псымэхэр щэфыгъэнхэр шышъхьэIу мазэм къыдыхэлъытагъэх


Iоныгъо мазэм илъэсыкIэ еджэгъур зырагъэжьэжьыкIэ Лъэпкъ журналистым иеджапIэ щеджэщтхэр къыхэтхыщтых. Ащ пае гъэсакIоу ащ щылэ­жьэщтхэр дгъэнэфагъэх. ТишъолъыркIэ сэнэхьатым хэшIыкI ин фызиIэ журналист цIэрыIохэм еджакIохэр сэнэхьатым хащэщтых. Мы еджапIэм десэхэр къыщызытыщтхэри, ныбжьыкIэхэр сэнэ­хьатым фэзыгъэсэщтхэри ахэр ары. Адыгабзэр нахь игъэкIотыгъэу зыщы­зэрагъэшIэрэ еджапIэхэр къэткIухьэхэзэ я 9 — 11-рэ классхэм арыс еджэкIо анахь дэгъухэр къыхэтхыщтых. Ахэр Мые­къуапэ къэтщэнхэшъ, щед­гъэджэщтых. Лъэпкъ факультетым истудентхэм ащыщэу шIоигъоныгъэ зиIэхэри къедгъэблэгъэщтых. Лъэпкъ журналистым иеджапIэ ыпэрапшIэу зытегъэпсыхьа­гъэр гурыт еджа­пIэмэ ащеджэрэ ныбжьыкIэхэу сэнэхьатыр къыхэзыхынэу зыпэ илъхэр ары. Пшъэрылъ шъхьаIэу тиIэр тиеджакIохэм лъэпкъ журналист сэнэхьатыр къыхахыныр ары,къыIуагъ ТIэшъу Светланэ.
Проектым икIэщакIо зэрэхигъэунэфыкIырэмкIэ, мыщ фэдэ екIолIакIэ Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо академическэ лъэпкъ ансамблэу «Налмэсым» ипащэщтыгъэ Къулэ Амэрбый ыгъэфе­дэгъагъ. Адыгэ къуаджэхэр къакIухьэхэзэ, къэшъуакIэ зышIэрэ ныбжьыкIэхэр къыхагъэщыщтыгъэх. Ахэм къахэкIыгъэх джы непэ зэлъашIэрэ къэшъокIо цIэры­Iохэу, лъэпкъ къашъом ижъуагъо хъу­гъэхэр.
ЕджапIэм икIэлэегъаджэхэу, сэнэхьатым хэшIыкI фызиIэхэр журналист проектым хэлэжьэщтых. ТелерадиокомпаниемкIэ — АР-м изаслуженнэ журналистэу ГъукIэлI Сусан, гъэзетымкIэ — Урысыем ыкIи АР-м язаслуженнэ жур­налистэу Тэу Замир, радиомкIэ — АР-м изаслуженнэ журналистэу ХьакIэмыз Сусан, блогер Iофым, социальнэ нэкIубгъохэр зэращэным фэзгъэсэщтхэр ­Адыгэ Республикэм изаслуженнэ артистэу, телерадиокомпаниеу «Адыгеим» ипащэу Ацумыжъ Адам. ГъэсэкIо купым хэтхэм анахь дэгъухэр хашыпыкIыщтых.
Теуцожь ыкIи Шэуджэн районхэм арыт еджэпIэ хэхыгъэхэу адыгабзэмкIэ зэнэкъокъухэм хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къадэзыхыгъэ еджэкIо анахь лъэшхэр къахэтхыщтых, зыщеджэхэрэм Iоныгъо мазэм тяблэгъэщт. Пстэури адыгабзэкIэ дэгъоу тхэхэу ыкIи гущы­Iэхэу щытынхэ фае. Гъэпсэфыгъо ма­фэхэм еджакIохэр къалэм къытфащэхэзэ ашIыщт. Репортаж зэрэтепхыщтым, зэдэгущыIэгъур зэрытептхэщтым, къэ­ты­ныр монтаж зэрэпшIыщтым, нэмыкI лъэныкъохэм десэхэр афэгъэхьыгъэщтых. Гъэзетэу «Адыгэ макъэм» исоциальнэ нэкIубгъоу «Хэкум ымакъ» зыфиIорэр зезыщэрэ журналистэу Анцокъо Иринэ телевидением Iоф щишIагъ, джы лъэпкъ гъэзетым щэлажьэ. Ащ видео тырехы, зэхегъэуцожьы, етхыжьы, монтаж ешIы­жьы. Непэ журналистым IофшIэныбэ зэригъэцакIэрэм нэIуасэ фэтшIыщтых. Тызыхэт уахътэм дэлъэбэкъонхэм фэдгъэсэщтых, еIо ТIэшъу Светланэ.
Ацумыжъ Адам блогерхэм яIофшIэн зэрэзэхащэрэм нэIуасэ фишIыщтых. Зэ­лъашIэрэ блогерхэм ренэу зыгорэм сурэт тырахы, матхэх ыкIи Интернетым иамалхэр къызфагъэфедэхэзэ, янэкIубгъохэм узэджэн, узэплъын плъэкIыщтхэр къарагъахьэх. Мыхэм сыдигъуи теле­фоныр аIэмычIэ чIэлъ, ар агъэфедэзэ къэбархэр аугъоих. Ахэр къекIокIых, шъолъыр зэфэшъхьафхэм арэхьэх. Къэ­барэу къагъотырэр нэмыкIхэм анагъэсыжьмэ ашIоигъоу амалыкIэхэр ренэу къызфагъэфедэх.
Проектым ипрограммэ къыдыхэлъытагъэу теорие ыкIи практикэ лъэныкъо­хэмкIэ еджакIохэм Iоф адашIэщт. Ащ шIуагъэ пылъ, зы лъэныкъомкIэ, ахэм шIэныгъэ куухэр агъотыщтых, ятIонэ­рэмкIэ, шъолъыр журналистикэм хэшIыкIышхо фыряIэщт. Егъэджэнхэм яшIуагъэкIэ адыгабзэм имэхьанэ ныбжьыкIэхэм нахь зэхашIэщт.
АР-м IофшIэнымрэ социальнэ хэхъоныгъэмрэкIэ и Министерствэ лъэ­шэу тыфэраз мы проектыр игъоу зэри­лъытагъэмкIэ. Ащ проектыр къыхихыгъ, иосэшI куп хэтхэм лъэпкъ журналистыкIэхэр Адыгеим ищыкIагъэхэу алъыти, къыддырагъэштагъ. Проектыр зытыухыкIэ, ащ къикIырэп еджапIэр зэфэтшIы­жьынэу. Мы проектым еджапIэм игъэ­псын къыдилъытэрэр. Ар зыщызэхэтщэщтыр чIыпIэ КъТРК-у «Адыгеир» ары. Зэхахьэхэр ыкIи егъэджэнхэр ащ щы­редгъэкIокIыщтых. Мы мафэхэм ныбжьыкIэхэм афызэхащэгъэ «Адыгэ хабз» зыфиIорэ лагерым тыщыIагъ. Ащ ти­еджапIэ лъэтегъэуцо щыфэтшIыгъ, ар ныб­жьыкIэхэм ашIогъэшIэгъон зэрэхъугъэм гугъэпIэшIухэр къетых, къы­Iуагъ Светланэ.
Лъэпшъыкъо Фатим.