Кощхьэблэ районым ихэхъоныгъэхэр
Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат Кощхьэблэ районым IофшIэгъу дэкIыгъоу щыриIагъэм гъэсэныгъэм, псауныгъэр къэухъумэгъэным, культурэм ыкIи спортым япхыгъэ псэуалъэхэм ягъэцэкIэжьынрэ яшIынрэ зэрэкIохэрэм защигъэгъозагъ.
Республикэм и ЛIышъхьэ игъусагъэх федеральнэ инспектор шъхьаIэу Сергей Дрокиныр, АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэ игуадзэу Хъоткъо Хъызыр, Къэралыгъо Советым — Хасэм и Тхьаматэ игуадзэу Iэщэ Мухьамэд, гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ министрэу Евгений Лебедевыр, мэкъу-мэщымкIэ министрэу Къуанэ Анзаур, культурэмкIэ министрэу Аулъэ Юрэ. Кощхьэблэ районым ипащэу Хьамырзэ Заур псэуалъэ пэпчъ IофшIэнхэр зэрэщыкIохэрэр къыIотагъ.

ЗэкIэми апэу зэкIолIагъэхэр селоу Натырбые дэт еджапIэу N 8-у игъэкIотыгъэ гъэцэкIэжьынхэр зыщыкIохэрэр ары. Лъэпкъ проектэу «НыбжьыкIэхэмрэ кIэлэцIыкIухэмрэ» зыфиIорэм тетэу IофшIэнхэр агъэцакIэх. ИгъэкIотыгъэ гъэцэкIэжьын IофшIэнхэм сомэ миллион 99-рэ къафыхагъэкIыгъ, мебелымрэ Iэмэ-псымэхэмрэ якъэщэфын — сомэ миллиони 8, зэтегъэпсыхьан IофшIэнхэм — сомэ миллион 21-рэ. ЕджапIэр унитIоу зэхэт, зыр 1902-рэ илъэсым ашIыгъагъ. ЕджапIэм ышъхьэ, шъхьаныгъупчъэ, пчъэ блыпкъхэр зэблахъугъэх, дэпкъхэр зэщиз ашIыгъэх, инженер коммуникациехэр агъэкIэжьыгъэх, еджэпIэ гупэри зэтырагъэпсыхьагъ. Джы унэкIоцI IофшIэнхэр ыкIэм фэкIох. Гъэсэныгъэ Iофтхьабзэхэр зэхэщэгъэнхэмкIэ мыщ амал дэгъухэр щарагъэгъотыщтых. КIэлэеджэкIо 420-м ехъу учреждением чIэс, кIэлэегъэджэ 40 фэдизмэ Iоф щашIэ.
Республикэм и ЛIышъхьэ подрядчикхэм пшъэрылъ афишIыгъ еджапIэм къыпэIулъ чIыпIэм изэтегъэпсыхьанкIэ лъэныкъо зэфэшъхьафхэр къыдалъытэнхэу, спортым пылъынхэмкIэ, урокхэм къахимыубытэрэ Iофтхьабзэхэр щызэхащэнхэмкIэ шъолъыр гъэнэфагъэхэр ашIынхэу. Ащ нэмыкIэу КъумпIыл Мурат Адыгеим гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ и Министерствэ, районым ипащэхэм пшъэрылъ афишIыгъ гъэсэныгъэм ныбжьыкIэ IофышIэхэр нахьыбэу къыхэгъэлэжьэгъэнхэм, кIэлэегъаджэхэр кIэгъэгушIугъэнхэм, ахэм яIэпэIэсэныгъэ зыкъегъэIэтыгъэным япхыгъэ Iофтхьабзэхэр икъоу зэшIуахынхэу.

Ащ нэужым республикэм и ЛIышъхьэ щыIагъ «Налмэс» зыфаусыгъэ кIэлэцIыкIу IыгъыпIакIэу нэбгыри 100 зычIэфэщтым ишIын зыщыкIорэ чIыпIэм. Къэралыгъо программэу «Къуаджэхэм зэдиштэу хэхъоныгъэ ягъэшIыгъэныр» зыфиIорэм тегъэпсыхьагъэу а кIэлэцIыкIу IыгъыпIэр ашIы. Сомэ миллион 292,9-рэ фэдиз ащ ишIын пэIуагъэхьащт. 2026-рэ илъэсым IофшIэнхэр аухынхэу рахъухьагъ. Адыгеим и ЛIышъхьэ подряднэ организацием ипащэхэм гущыIэгъу зафэхъум игъом ыкIи дэгъоу IофшIэнхэр аухынхэ зэрэфаер къыхигъэщыгъ.

«КIэлэцIыкIу IыгъыпIэм екIолIэрэ гъогухэр, транспортыр зыщагъэуцурэ чIыпIэр ыкIи лъэсгъогу зэпырыкIыпIэхэр щынэгъончъэу щытынхэм епхыгъэ Iофтхьабзэхэр тэрэзэу къыдэлъытэгъэнхэ фае. КIэлэцIыкIу IыгъыпIэр электричествэм пышIэгъэным, ар икъоу зэтегъэпсыхьэгъэным ыкIи видеолъыплъэным иамалхэр хэгъэуцогъэнхэм хэушъхьафыкIыгъэу анаIэ тырагъэтын фае», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Культурэм ипсэуалъэхэм
къахэхъо
Адыгеим и ЛIышъхьэ лъэпкъ культурэмкIэ къуаджэу Кощхьаблэ дэт гупчэм иигъэкIотыгъэ гъэцэкIэжьын зэрэкIорэм зыщигъэгъозагъ.
Сомэ миллиони 102,9-рэ зыпэIухьэгъэ гъэкIэжьын Iофхэр къэралыгъо программэу «Къуаджэхэм зэдиштэу хэхъоныгъэ ягъэшIыгъэныр» зыфиIорэм къыдыхэлъытагъэу зэшIохыгъэ мэхъух. 1955-рэ илъэсым ашIыгъэгъэ псэуалъэр загъэцэкIэжьырэ нэужым 2025-рэ илъэсым атыщт.
АР-м культурэмкIэ иминистрэу Аулъэ Юрэ районым тхылъеджапIэхэм япчъагъэ нахьыбэ щышIыгъэнымкIэ гухэлъэу яIэхэм ащигъэгъозагъэх.

Ащ нэужым КъумпIыл Мурат щыIагъ искусствэхэмкIэ кIэлэцIыкIу еджапIэу М. Хьагъэуджым ыцIэкIэ щытым. Лъэпкъ проектэу «Культурэм» диштэу мыщ щызэхащэгъагъ кIэлэцIыкIу модельнэ тхылъеджапIэу УрысыемкIэ апэрэехэм ащыщ хъугъэр.
ИскусствэхэмкIэ кIэлэцIыкIу еджапIэм дэжь креативнэ индустриехэмкIэ ЕджапIэу бэмышIэу щызэхащагъэми цIыфыбэ зэрищэлIэщт. Мы илъэсым Iоныгъом ар къызэIуахынэу щыт. Звукорежиссурэм, дизайным, сурэттехыным алъапсэхэм нэIуасэ мыщ щафашIыщтых. Федеральнэ проектэу «Искусствэмрэ творчествэмрэ хэхъоныгъэ ягъэшIыгъэныр» зыфиIорэм ишIуагъэкIэ а пстэури зэхащэн алъэкIыгъ.

«ИскусствэхэмкIэ кIэлэцIыкIу еджапIэм ифэмэ-бжьымэ модельнэ тхылъеджапIэмрэ креативнэ индустриехэмкIэ ЕджапIэмрэ атырихьэу гъэпсыгъэн фае. Ахэм адакIоу джыри зы пшъэрылъышхо тапашъхьэ ит: кIэлэцIыкIухэм ясэнаущыгъэ зыкъызэIуихынымкIэ, нэужым щыIэныгъэм цыхьэшIэгъу чIыпIэ гъэнэфагъэ щаубытынымкIэ ящыкIэгъэ амалхэр зэкIэ ягъэгъотыгъэнхэ фае», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Онкодиспансерым районым Iоф зэрэщишIэрэр
ыуплъэкIугъ
Нэужым КъумпIыл Мурат Адыгэ республикэ клиническэ онкологическэ диспансерым икъутамэхэу пIэлъэ гъэнэфагъэкIэ Кощхьэблэ районым щыIэ хъугъэхэм яIофшIэн зэрэзэхэщагъэм зыщигъэгъозагъ. Онкодиспансерыр зэрэзэтырагъэпсыхьажьырэм къыхэкIэу реанимационнэ ыкIи операционнэ блок зыхэт хирургиемкIэ отделениитIур Кощхьэблэ гупчэ район сымэджэщым къагъэкощыгъагъэх. Федеральнэ программэу «ЛIыхъужъхэм яуахът» зыфиIорэм хэт Сергей Ковалеври а Iофтхьабзэм хэлэжьагъ.

АР-м псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ иминистрэу Мэрэтыкъо Рустем къызэриIуагъэмкIэ, медицинэм иIофышIэхэмрэ сымаджэхэмрэ апае Мыекъуапэ икIэу Кощхьаблэ дэт сымэджэщым нэсыщт транспорт тырагъэуцуагъ. Сымаджэхэм икъоу алъыплъэнхэм пае ящыкIэгъэ амалхэр зэкIэ арагъэгъотыгъэх.
Республикэм и ЛIышъхьэ врачхэм гущыIэгъу афэхъугъ, ащ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, зэхъокIыныгъэу ашIыгъэхэм зыкъарарамыгъэгъащтэу, щэIагъэ ахэлъэу сымаджэхэм яIэзэнхэ фае.
«Мыхэр пIэлъэ гъэнэфагъэм тегъэпсыхьагъэу зэрэщытхэр, онкологическэ къулыкъум хэхъоныгъэ ышIынымкIэ амалыкIэхэр Адыгеим иIэ зэрэхъущтхэр къыжъугурыIон фае. Медицинэ IэпыIэгъум изытет нахьышIу шIыгъэным тынаIэ зэкIэми тедгъэтыным мэхьанэшхо иI», — къыхигъэщыгъ КъумпIыл Мурат.
Мы илъэситIу благъэхэм онкодиспансерым ихирургхэм Кощхьэблэ гупчэ район сымэджэщым Iоф щашIэщт зэтегъэпсыхьажьын IофшIэнхэр аухыфэ нэс. Федеральнэ проектэу «Псауныгъэм икъэухъумэн иинфраструктурэ хэхъоныгъэ егъэшIыгъэныр» зыфиIорэм тегъэпсыхьагъэу ащ пэIухьащт сомэ миллион 830-м ехъур къыхагъэкIыгъ, шъолъыр IэпыIэгъури ащ хэт. Урысыем и Президентэу Владимир Путиным ышъхьэкIэ а Iофым къыдыригъэштагъ.
Спорт псэуалъэхэр ашIых
КъумпIыл Мурат къуаджэу Кощхьаблэ зыщэIэм атлетикэ онтэгъумкIэ спортзалэу ашIырэр ыкIи физкультурэмрэ псауныгъэм игъэпытэнрэ япхыгъэ шъхьэихыгъэ чIыпIэу ащ къыпэIулъыр зэригъэлъэгъугъэх.
Атлетикэ онтэгъумкIэ залэу ашIырэм сомэ миллиони 121,3-м ехъу пэIухьащт, шъхьэихыгъэ физкультурэ комплексым — сомэ миллиони 113-рэ. Ахъщэр федеральнэ, республикэ ыкIи муниципальнэ бюджетхэм къахагъэкIыгъ. 2026-рэ илъэсым псэуалъэм ишIын аухынэу мэгугъэх. Спорт псэолъакIэхэр Кощхьэблэ кIэлэцIыкIу-ныбжьыкIэ спорт еджапIэм къыхиубытэщтых.
Подряднэ организациехэм япащэхэм гущыIэгъу зафэхъум, республикэм и ЛIышъхьэ анаIэ зытыраригъэдзагъэр шъолъыр зыкI гъэпсыгъэныр ары.
ПсэолъэшIын IофшIэнхэр зыщыкIохэрэ чIыпIэхэм ауж Адыгеим и ЛIышъхьэ IукIагъ тхэквондомкIэ дунаим ичемпионат тыжьын медаль къыщызыхьыгъэ Зыхьэ Джамилэ.
«Сицыхьэ телъ дунаим ичемпионат итыжьын медаль спортымкIи, щыIэныгъэмкIи гъэхъагъэу джыри пшIыщтхэм уакIэзгъэгушIущт тын лъапIэу зэрэхъущтым», — КъумпIыл Мурат риIуагъ Зыхьэ Джамилэ.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу къытырэ къэбархэмкIэ Тхьаркъохъо Сафыет.