Top.Mail.Ru

Апшъэрэ еджапIэхэм ачIэхьагъэхэр къэнэфагъэх

Image description
Iэшъынэ А.

Республикэм иапшъэрэ еджапIэхэм бюджет шIыкIэм тетэу ачIэхьагъэхэр къэнэфагъэх.

Мы илъэсым Адыгэ къэралыгъо университетым ыкIи Мые­къопэ къэралыгъо технологи­ческэ университетым бюджет чIыпIэу яIэм зэхапшIэу ахэ­хъуагъ, мини 2,4-м нагъэсыгъ.
Адыгэ къэралыгъо универ­ситетыр пштэмэ, мы илъэсым бюджет чIыпIэ 907-рэ яIагъ. ГъэрекIо елъытыгъэмэ, мы апшъэрэ еджапIэм чIахьэ зы­шIоигъоу зитхылъхэр къезы­хьылIагъэхэм япчъагъэ процент 30-кIэ нахьыб. КIэлэегъэ­джэ сэнэхьатыр къыхэзыхыгъэр нэбгырэ 2775-рэ мэхъу, ар гъэрекIорэм егъэпшагъэмэ, фэди 1,5-кIэ нахьыб.
Бакалавриатым ыкIи специа­литетым бюджет шIыкIэм тетэу нэбгырэ 683-рэ чIэхьагъ. Анахь къыхахыгъэ сэнэхьатхэр къэбарлъыгъэIэс технологиехэм, юриспруденцием, психолого-кIэ­лэегъэджэ сэнэхьатхэм ыкIи лингвистикэм япхыгъэхэр ары. ЯтIонэрэ IэкIыб къэралыгъуа­бзэхэу арапыбзэмрэ китаи­бзэм­рэ зыщызэрагъэшIэрэ гъэ­сэ­ныгъэ программэхэр илъэс къэс жъугъэу къыхахых.
ХэушъхьафыкIыгъэ квотэ зи­Iэхэм япчъагъи хэхъуагъ. Мыгъэ хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлэжьэрэ ыкIи ахэм ясабый нэбгырэ 31-рэ апшъэрэ еджапIэм чIэхьагъ, гъэрекIорэм елъытыгъэмэ, ар процент 19-кIэ нахьыб.
Мы илъэсым сервисэу «Пэ­Iудзыгъэ шIыкIэм тетэу апшъэрэ еджапIэм чIахь» зыфиIорэр къызфагъэфедэзэ нэбгырэ мини 2-м ехъумэ ятхылъхэр къагъэхьыгъэх, гъэрекIорэм елъытыгъэмэ, процент 42-кIэ ар нахьыб.
Апшъэрэ еджапIэм чIыпIэ зэфэшъхьафхэм ащыщ ныб­жьыкIэхэр къычIэхьагъэх: Амурскэ хэкум, Урысыем ишъо­лъырыкIэхэм къарыкIыгъэ ныбжьыкIэхэр, нэмыкI хэгъэгухэм ащыщхэр, анахьэу Иорданием, Тыркуем, зэхэт Араб Эмиратхэм ащыщхэр чIэхьагъэх.
Мыекъопэ къэралыгъо тех­нологическэ университетыр пштэмэ, мы илъэсым бюджет чIыпIэу иIэм зэхапшIэу хэ­хъуагъ, ар 1460-м нагъэсыгъ. Аужырэ зэфэхьысыжьхэм къызэрагъэлъэгъуагъэмкIэ, мы апшъэрэ еджапIэм чIахьэ зы­шIоигъохэм ятхылъ мини 6-м ехъу къырахьылIагъ. Лъэныкъо пэпчъ зэнэкъокъу ин иIэу чIэ­хьагъэх. ЗэкIэмкIи апшъэрэ еджапIэм ыкIи Яблоновскэм дэт къутамэм бюджет шIыкIэм тетэу бакалавриатым ыкIи специалитетым щеджэщт нэбгырэ 868-рэ чIэхьагъ.
ЗэкIэмкIи Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ уни­верситетым чIэхьанэу фаехэм япчъагъэ зэхапшIэу хэхъуагъ.Ыпэрэ илъэсхэм афэдэу ме­дицинэ сэнэхьатхэр ары ныбжьыкIэхэм нахь къыхахыгъэр. Зы бюджет чIыпIэм нэбгырэ 50-м къыщегъэжьагъэу 130-м нэсэу къекIолIэгъагъ. Джащ фэдэу инженер-техническэ ­сэнэхьатхэр, чIыгулэжьыныр. къэбарлъыгъэIэс–аналитиче-
скэ системэм ищынэгъончъагъэ нахь къыхахыхэрэм ащыщых. Ащ нэмыкIэу, псэолъэшIыным, электроэнергетикэм, электротехникэм япхыгъэ факультетхэм бэ къякIолIагъэр.
ГъэрекIо елъытыгъэмэ, мыгъэ хэушъхьафыкIыгъэ квотэр къыз­фэзгъэфедагъэхэм япчъагъэ зэхапшIэу хэхъуагъ.
Туркменистан ыкIи Узбе­кистан къарыкIыхэрэр мыгъэ нахьыбэх. Урысыем шIэны­гъэмкIэ и Министерствэ икво­тэкIэ Замбием ыкIи Иорданием нэбгырэ зырыз къарыкIыщт.
ЫпкIэ хэлъэу апшъэрэ еджапIэм чIахьэ зышIоигъохэм ­ятхылъхэр шышъхьэIум и 18-м нэс рахьылIэнхэ алъэкIыщт.
ДЕЛЭКЪО Анет.