Мыекъопэ мэкъумэщ техникумыр къызызэIуахыгъагъэр илъэси 100 хъугъэ. Гурыт сэнэхьат зыщызэрагъэгъотыщтыгъэ еджапIэр тарихъым хэхьагъ, гъогу кIыхьэ къыкIугъ. Сыд фэдэ лъэхъани мэкъу-­мэщым ылъэныкъокIэ гъэхъэгъэшIухэр зышIыгъэ Адыгеим иэкономикэ хэхъоныгъэхэр езыгъэшIыгъэ нэбгырабэ мыщ къычIэкIыгъ.

Тарихъыр
1925-рэ илъэсым шышъхьэIум и 12-м гъэсэныгъэ учреждение шъхьафэу Мыекъопэ мэкъумэщ техникумыр агъэпсыгъагъ. Ащ ыпэкIэ, 1920-рэ илъэ­сым, Пшызэ (Мыекъопэ) гурыт техническэ училищыр Мыекъопэ мэкъумэщ техникум ашIыжьыгъагъ, ау икъу фэдизэу Iоф ышIэнэу игъо имыфэзэ зэхэзыжьыгъагъ. Илъэситф тешIагъэу, Мые­къопэ шъолъыр гъэцэкIэкIо комитетым и Президиум иунашъокIэ механикэ — псэолъэшI техникумым ычIыпIэкIэ мэкъумэщыр къызэIуахыгъагъ. Мэзым ыкIи агрономием епхыгъэ отделениехэр ащ хэтыгъэх. Къыблэ хэушъхьафыкIыгъэ культурэхэу кенафэм, тутыным, кле­щевинэм, кIэпым ыкIи нэмыкIхэм якъэ­гъэкIынкIэ шIэныгъэхэр арагъэгъотыщтыгъэх. Мэзэ заулэ тешIагъэу чIыгу­лэжьыным епхыгъэ отделение къызэ­Iуахыгъагъ.
Мэз ыкIи мэкъумэщ техникумыр
1926-рэ илъэсым Мыекъопэ мэкъумэщ техникумым ыцIэ зэблахъугъ. Мые­къопэ мэз ыкIи мэкъумэщ техникум ашIыжьыгъагъ. 1928-рэ илъэсым чIыпIэ бюджетым зэрэрапхыжьыгъэм ыпкъ къикIыкIэ чIыгулэжьыным епхыгъэ отделениер зэфашIыжьыгъагъ. Агроном отделением гугъэпIэшIухэр рапхыщтыгъэх. ХэушъхьафыкIыгъэ культурэхэм якъэгъэкIынкIэ СССР-м икъыблэ Iоф щызышIэщт специалистхэр къыгъэхьазырынхэу щытыгъ, ау а гухэлъым зэ­хъокIыныгъэхэр фэхъугъэх. Мэкъу-мэ-
щым ылъэныкъокIэ IофышIэхэр зэри­мыкъухэрэм, чIыгулэжьынымкIэ отде­лениер зэрэзэфашIыжьыгъэм апкъ къи­кIыкIэ чIыгум дэлэжьэщтхэр агъэхьазырынхэу рагъэжьагъ. Ащ дакIоу дагъэ зыхашIыкIырэ культурэхэм, анахьэу тыгъэгъазэм епхыгъэ шIэныгъэхэри арагъэгъотыщтыгъэх.
Пхъэм икъыдэгъэкIын фэгъэзэгъэ предприятиехэм хэхъоныгъэ ашIыным Мыекъуапэ зыдэщыт чIыпIэр фэIоры­шIэщтыгъ. Ащ пае зисэнэхьат хэшIыкI фызиIэ IофышIэхэр гъэхьазырыгъэнхэ фэягъ. Ащ къыхэкIыкIэ, мыщ епхыгъэ отделение къызэIухыгъэным иупчIэ къэуцугъ. 1929-рэ илъэсым къалэм дэтыгъэ мебельнэ фабрикэмрэ органи­зациеу «Лесомебель» зыфиIорэмрэ зэрагъэкIэжьыгъэхэм къыхэкIэу Iофы­шIэхэр икъущтыгъэхэп. 1929-рэ илъэсым шышъхьэIум и 15-м Мыекъопэ
мэз ыкIи мэкъумэщ техникумым «лесо­пильное отделение» зыфиIорэр къыщызэIуахыгъагъ.

Адыгэ мэкъумэщ техникумыр
Мэкъу-мэщым зэхъокIыныгъэу фэхъу­гъэхэм ащыщ Адыгэ мэкъумэщ тех­никумыр къызэрэзэIуахыгъэр. 1929-рэ илъэсым Темыр-Кавказ крайисполкомым и Президиум иунашъоу «Адыгэ автоном шъолъырым инароднэ гъэсэныгъэ хэхъоныгъэ егъэшIыгъэнымкIэ шIыкIэхэр» зыфиIорэм къыдыхэлъытагъэу 1930 — 1931-рэ илъэс еджэгъум къалэм Адыгэ мэкъумэщ техникум къы­щызэIуахыгъ, ар къэралыгъо бюджетым къыхэхыгъэ мылъкумкIэ аIыгъыгъ.
Мыекъопэ къэралыгъо
технологическэ
университетыр
1993-рэ илъэсым гурыт сэнэхьат зы­щызэрагъэгъотырэ учреждениехэу — Мыекъопэ аграрнэ колледжыр, Мые­къопэ автотранспорт техникумыр ыкIи пхъэм икъыдэгъэкIыжьын фэгъэзэгъэ Мыекъопэ техникумыр зэхагъэхьажьи, Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ институт къызэIуахыгъагъ. Урысыем гъэ­сэныгъэмкIэ и Министерствэ иунашъокIэ 2024-рэ илъэсым гъэтхапэм и 25-м ар Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университет ашIыжьыгъ.
Мэкъумэщ технологиехэмкIэ факультетым гъэхъагъэхэр ышIыхэзэ 1996-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу Iоф ешIэ. Непэрэ мафэм ехъулIэу бакалавриатым, магистратурэм ыкIи аспирантурэм студентхэр ащеджэх.
Мэкъумэщ хъызмэтым щылэжьэщт IофышIэхэр апшъэрэ еджапIэм егъэхьазырых. Университетым еджэным фы­те­гъэпсыхьэгъэ лабораторие 33-рэ хэт, мэкъу-мэщымкIэ шIэныгъэ-ушэтэкIо ин­ститутым икъутэми 8, илабора­тории 5 ыкIи гупчэ зэфэшъхьафхэр хэхьэх.
Джащ фэдэу мэкъумэщ хъызмэтым Iоф щызышIэщтхэр гъэхьазыры­гъэнхэм, а Iофым шIуагъэу къытырэм джыри нахь мэхьанэшхо етыгъэным апае мэкъу-мэщымкIэ Адыгэ научнэ-­ушэтэкIо институтыр Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетым зэрэхагъэхьагъэр гъэхъэгъэ анахь инэу плъытэмэ хъущт.