Лъэпкъ проектхэмрэ къэралыгъо программэхэмрэ
АР-м иминистрэхэм я Кабинет изэIукIэу ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат зэрищагъэм зыщатегущыIэгъэхэ Iофыгъо шъхьаIэхэм ащыщ лъэпкъ проектхэмрэ къэралыгъо программэхэмрэ къадыхэлъытэгъэ псэуалъэхэм яшIын, язэтегъэпсыхьан ыкIи ягъэцэкIэжьын епхыгъэ Iофтхьабзэхэу 2025-рэ илъэсым зэшIуахыгъэхэр.
Лъэпкъ проектхэмрэ къэралыгъо программэхэмрэ къыдалъытэрэ Iофтхьабзэхэу 2025-рэ илъэсым зэшIуахыщтхэм сомэ миллиард 14 фэдиз апэIухьащт. Ащ щыщэу сомэ миллиарди 9,6-р федеральнэ бюджетым къыхэкIыщт. Мылъкур зыпэIухьащтыр псэолъэшIыныр, игъэкIотыгъэ гъэцэкIэжьыныр, джащ фэдэу хъытыухэм технологическэу апышIэгъэнхэмкIэ Iофтхьабзэхэр зэшIохыгъэнхэр ары.
АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэ игуадзэу Хъоткъо Хъызыр къызэриIуагъэмкIэ, непэкIэ псэолъэ 80-мэ IофшIэнхэр ащэкIох. Илъэсым ыкIэм ехъулIэу псэолъэ 59-мэ (пстэумкIи Iоф зыдашIэхэрэм япроцент 74-р) япхыгъэ IофшIэнхэр аухынхэ фае. Псэолъэ 13-р хьазыр. IофшIэнхэр зыщагъэцэкIэгъахэхэм ахэхьэх Мыекъопэ къэлэ IэзапIэм иигъэкIотыгъэ гъэцэкIэжьын, къэлэ псэупIэу Яблоновскэм нэбгырэ 1100-рэ зычIэфэщт гурыт еджапIэу щашIыгъэр, къуаджэу Кощхьаблэ гурыт еджапIэу N 2-м игъэцэкIэжьын, селоу Красногвардейскэм кIэлэцIыкIу-ныбжьыкIэ спорт еджапIэу щагъэцэкIэжьыгъэр, къуаджэу Натыхъуае лъэпкъ творчествэмкIэ Гупчэу щашIыгъэр, селоу Красногвардейскэм щагъэпсыгъэ псырыкIуапIэр, коммунальнэ ыкIи инженер инфраструктурэр гъэкIэжьыгъэным къыдыхэлъытагъэу «Майкопводоканалым» къыхиубытэрэ укъэбзалъэхэу агъэкIэжьыгъэхэр. А пстэуми адакIоу промышленнэ паркэу «Инэм» предприниматель IофшIэныр щызэхэщэгъэным тегъэпсыхьэгъэ Iофтхьэбзабэхэр щызэхащагъ, къуаджэу Кощхьаблэ иурамхэм якъэгъэнэфын епхыгъэ Iофхэр зэшIуахыгъэх, псэупIэу Джаджэм ипсырыкIопIэ хъытыу ичIыпIи 3 ашIыгъ.
Ащ нэужым псауныгъэм икъэухъумэнкIэ, гъэсэныгъэмкIэ, зекIонымкIэ, культурэмкIэ, спортымкIэ, инфраструктурэмкIэ, зэтегъэпсыхьан IофшIэн зэфэшъхьафхэмкIэ псэуалъэхэм япхыгъэ IофшIэнхэр зэрэкIохэрэм хэплъагъэх. ГущыIэм пае, 2025-рэ илъэсым псауныгъэм икъэухъумэнкIэ псэолъи 5-мэ IофшIэнхэр ащалъагъэкIотагъэх, псэолъи 7-мэ IофшIэнхэр ащаублагъэх: къалэу Мыекъуапэ врач амбулатории 2 щашIы, медицинэ организации 5-мэ игъэкIотыгъэ гъэцэкIэжьыныр ащылъэкIуатэ. Ахэр: къалэу Мыекъуапэ, Адыгэкъал, къуаджэу Кощхьабл, псэупIэу Джаджэр, къэлэ гъэпсыкIэ зиIэ Яблоновскэр. Лъэпкъ проектыкIэу «Унагъом» къыдыхэлъытагъэу бзылъфыгъэхэм зыщалъыплъэхэрэ медицинэ псэуалъэхэм нахь зарагъэушъомбгъу. Федеральнэ проектэу «Псауныгъэм икъэухъумэнкIэ инфраструктурэм зегъэушъомбгъугъэныр» зыфиIорэм къыдыхэлъытагъэу М. Хь. Iэшъхьэмафэм ыцIэкIэ щыт республикэ онкодиспансерым иунэ шъхьаIэ изэтегъэпсыхьан аублагъ.
Гъэсэныгъэм ылъэныкъокIэ учреждениехэм ягъэкIэжьын лъэкIуатэ. ЕджэпIи 9-мэ яуни 10 игъэкIотыгъэ гъэцэкIэжьынхэр арашIылIэх, къалэхэу Мыекъуапэрэ Адыгэкъалэрэ адэт кIэлэцIыкIу IыгъыпIитIу агъэцэкIэжьы. Къуаджэхэу АдыгеякIэмрэ Кощхьаблэрэ, джащ фэдэу селоу Большесидоровскэм кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэр ащашIынхэу рахъухьагъ. Культурэмрэ спортымрэ япсэолъэ заулэмэ япхыгъэ IофшIэнхэри макIох.
Республикэм щыпсэухэрэм псыр зэраIэкIахьэрэр нахьышIу шIыгъэным пае псэуалъэхэр агъэцэкIэжьых ыкIи кIэхэр ашIых. Муниципальнэ район пстэуми яобщественнэ чIыпIэ 32-рэ 2025-рэ илъэсым зэтырагъэпсыхьанэу рахъухьагъ. Урысые зэнэкъокъум къыдыхэлъытагъэу Адыгэкъалэ ипаркрэ къалэу Мыекъуапэ ишъолъырэу «Мэздахэмрэ» язэтегъэпсыхьан макIо.
Лъэпкъ проектэу «ЩыIэныгъэм пае инфраструктурэр» зыфиIорэм къыдыхэлъытагъэу гъогухэм ягъэцэкIэжьын пэIухьанэу сомэ миллиарди 2,8-рэ къыхагъэкIыгъ. Гъогу Iахь 39-м щыщэу гъогу Iахь 25-мэ гъэцэкIэжьынхэр ащызэшIуахыгъэх. Ащ нэмыкIэу лъэмыджи 5-мэ гъэцэкIэжьынхэр ащэкIох, гъогузекIонымкIэ шапхъэхэр зыукъохэрэр къэзыгъэлъэгъощт камерэ 16 агъэуцунэу щыт.
Республикэм и ЛIышъхьэ чIыпIэхэм япащэхэм, министрэхэм къаIуагъэхэм зядэIу нэужым IофшIэнхэмкIэ графикыр амыукъоным, псэолъэшIыным ичэзыухэр игъом гъэцэкIэгъэнхэм, Iэмэ-псымэхэр къэщэфыгъэнхэм ыкIи нэмыкI Iофхэр зэшIохыгъэнхэм япхыгъэ пшъэрылъхэр къафигъэнэфагъэх.
Коммунальнэ инфраструктурэм къыхиубытэрэ псэуалъэхэм ягъэкIэжьын иIофыгъуи шъхьафэу хэплъагъэх. АР-м псэолъэшIынымкIэ и Министерствэ ипащэ иапэрэ гуадзэу Лафышъэ Рэмэзан а лъэныкъомкIэ Iофтхьабзэу зэшIуахыхэрэм къатегущыIагъ. Ащ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, федеральнэ проектэу «Коммунальнэ инфраструктурэр гъэкIэжьыгъэныр», проектэу «ЩыIэныгъэм пае инфраструктурэр» пхырыщыгъэнхэм пае сомэ миллион 223,4-рэ зыпэIухьащт Iофтхьэбзэ 17 зэшIуахы. Дукмасовскэ къоджэ псэупIэм псыубытыпIэхэр щышIыгъэнхэм, Дондуковскэ къоджэ псэупIэм псырыкIуапIэ щышIыгъэным, къалэу Мыекъуапэ ипсырыкIопIэ Iахь 14-р зэтегъэпсыхьэгъэным ахэр апэIуагъэхьагъэх.
ШэкIогъум и 1-м ехъулIэу IофшIэнхэр аухынхэу щыт. Мыекъуапэрэ Тэхъутэмыкъое районымрэ япсырыкIопIэ заулэ гъэцэкIэжьыгъэным пае ищыкIэгъэ тхылъхэр агъэхьазырых. Мы илъэсым ахэм япхыгъэ IофшIэнхэр рагъэжьэщтых. Апэрэ чэзыум ахэм апэIухьанэу сомэ миллиони 185-рэ къыхагъэкIыщт.
Адыгеим и ЛIышъхьэ АР-м псэолъэшIынымкIэ и Министерствэ пшъэрылъ фишIыгъ социальнэ псэуалъэхэм яшIынрэ ягъэцэкIэжьынрэкIэ зэзэгъыныгъэу зэдашIыгъэхэр зэкIэ агъэцэкIэнхэу, лъэпкъ проектхэмрэ къэралыгъо программэхэмрэ къатырэ амалхэр шIуагъэ хэлъэу агъэфедэнхэу, инфраструктурэр гъэкIэжьыгъэнымкIэ Iофэу ашIэрэр агъэлъэшынэу, цIыфхэм зыкъызэрафагъэзэрэ Iофыгъохэр къыдалъытэхэзэ ахэр зэкIэ зэшIуахынхэу.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу къытырэ къэбархэмкIэ Тхьаркъохъо Сафыет.