Top.Mail.Ru

Илъэсныкъо IофшIэныр зэфахьысыжьыгъ

Image description
А. Гусев

АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм ихэбзэихъухьэхэр зыгъэ­псэфыгъом мыкIохэзэ аужырэ
я XLVIII-рэ зэхэсыгъо яIагъ. Ащ иIофшIэн хэлэжьагъэх АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, правительствэм хэтхэр, федеральнэ ыкIи шъолъыр къулы­къухэм япащэхэр, район хэбзэ­ихъухьэхэм я Советхэм ятхьаматэхэр, Iофтхьабзэм къыра­гъэблэгъагъэхэр. Зэхэсыгъор зэ­рищагъ Парламентым и Тхьаматэу Владимир Нарожнэм.

IофшIэныр рамыгъажьэзэ, хабзэ зэрэхъугъэу, зимэфэкI мафэхэр хэзгъэунэфыкIыгъэхэм афэгушIуагъэх.
ПстэумкIи зытегущыIэнхэу агъэ­нэ­фэ­гъагъэр Iофыгъо 70-рэ. АР-м и ЛъыплъэкIо-лъытэкIо Палатэ и Тхьама­тэ игъэнэфэнкIэ зэхэсыгъор аублагъ. Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Му­рат къахилъхьэгъэ кандидатурэм — П. П. Стаценкэр а IэнатIэм Iугъэ­хьэ­гъэным хэбзэихъухьэхэм дырагъэштагъ. ЩыIэ хэбзэгъэуцугъэм къызэрэдыхэ­лъытагъэу, ищыкIэгъэ ушэтыныр УФ-м и ЛъытэкIо палатэ иосэшI куп ащ щи­кIугъ, хэбзэгъэуцугъэхэм алъэ­ныкъокIэ илъэсыбэ IофшIэныр къызэринэкIыгъ.
Джащ фэдэу зэгъэшIужь хьыкумышI­хэм яхэдзын зэхэсыгъом къыдыхэлъы­тэгъагъ. Мызыгъэгум апэрэу зы чIыпIэм нэбгырэ тIурытIухэр акIэдэугъэх. Шъэф шIыкIэм тет мэкъэтыным изэ­фэхьы­сыжьхэмкIэ, Мыекъопэ зэ­гъэшIужь хьы­кумэу N 7-м ихьыкумышIэу хадзыгъ Гурыжъо Адам, нэбгырэ 39-мэ ащ икандидатурэ дырагъэштагъ. Красногвар­дейскэ районым изэгъэшIужь хьыкумэу N 2-мкIэ ащ иIофшIэгъу хъугъэ Даур Оксанэ. Ащи нэбгырэ 39-мэ амакъэ фатыгъ. Илъэсищым ахэм пшъэрылъыкIэхэр агъэцэкIэщтых.
ЗэкIэмкIи законопроект 15-мэ зэхэ­сыгъом щахэплъагъэх, 14-р аштагъ. Я 33-рэ къэралыгъо хэбзэгъэуцугъэу «ЧIы­пIэ зыгъэIорышIэжьыпIэхэм къэралыгъо хэбзэ зыкIыр зэращызэхэщагъэм ехьы­лIагъ» зыфиIоу лажьэрэм зэхъокIыныгъэ заулэ фашIыгъ. Административнэ зэфыщытыкIэхэм алъэныкъокIэ чIыпIэ зыгъэ­IорышIэжьыпIэхэм хэушъхьафыкIыгъэ къэралыгъо зэшIокIхэр афагъэнэфэнхэм; яамалхэр нахьышIу шIыгъэнхэмкIэ къэралыгъо IэпыIэгъоу афатIупщыщтхэм ялъытэнрэ ятынрэ, муниципалитетхэм ахэхьэрэ къэлэ, къоджэ псэупIэхэм ад­министративнэ зэфыщытыкIэхэмкIэ япшъэрылъхэр агъэцэкIэшъунымкIэ бюджетым къикIырэ IэпыIэгъу ягъэгъотыгъэ­ныр, псэупIэ-коммунальнэ фэIо-фашIэхэм ауасэ хэушъхьафыкIыгъэ цIыф купхэм къафягъэгъэзэжьыгъэным афэгъэхьы­гъэ­хэм джащ фэдэу адэлэжьагъэх. Кiорэ илъэсымкIи, 2026 — 2027-рэ илъэсхэмкIи шъолъыр бюджетым гъэтэрэзыжьынхэр фашIыгъэх. 2025-мкIэ федэр сомэ миллион 700, ащ щыщэу миллион 246,2-р къэзыгъэпсыгъэр псауныгъэр къэухъу­мэгъэным, социальнэ политикэм ыкIи мэкъу-мэщым алъэныкъокIэ федеральнэ гупчэм къытIупщырэ мылъкур ары.
АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэр Iофыгъуитфэу зэхэсыгъом зыщытегущыIагъэхэм язэшIохынкIэ къэралыгъо гупчэм зыфагъэзэнэу рахъухьагъ. Псэу­шъхьэ IыгъыпIэхэм яIофшIэн епхыгъэ Iофыгъохэр зэхэфыгъэнхэм, зэтехъорэ пенсием изэгъэгъотыжьынкIэ фитыныгъэхэр щыIэныгъэм щыпхырыщыгъэнхэм, хъызмэтшIэпIэ цIыкIухэм якъэбар къэралыгъо къэбар системэм хэгъэхьэгъэн­хэмкIэ IофшIэныр IэшIэх шIыгъэным, УФ-м мэзхэмкIэ и Кодекс зэхъокIыныгъэхэр фэшIыгъэнхэм, игъонэмыс хъугъэ дзэкъулыкъушIэм исабыйхэм ахъщэу афатIупщырэм игъэзекIон ахэр афэгъэ­хьыгъэх. Ащ фэшъхьафэу, шъон пытэхэм, энергетикхэм ящэнкIэ, чIыпIэу зыщыIуа­гъэкIырэмкIэ хэбзэгъэуцугъэр зыукъо­хэрэм атыралъхьэрэ тазырыр агъэлъэшыщт. Джащ фэдэу АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм ихэбзэихъухьэхэм яя 48-рэ зэIукIэгъу зэрэщырахъухьагъэу, республикэ мэфэкIхэм джыри зы къа­хэхъощт. Зэо зэпэуцужьхэм яветеранхэм я Мафэ джы мэфэпчъым хэтыщт. Бэ­дзэогъум и 1-м ар хэдгъэунэфыкIызэ тшIыщт.
АР-м ихэбзэихъухьэхэм КъумпIыл Мурат закъыфигъэзагъ, илъэсым пыкIыгъэ уахътэм Iофэу ашIагъэмкIэ «тхьа­шъуегъэпсэу» къариIуагъ.
Тызэгъусэу бэ тфызэшIокIыгъэр. Лъэпкъ проектыкIэхэм ягъэцэкIэн тыфежьагъ. Стратегическэ пшъэрылъэу УФ-м и Президентэу Владимир Путиным къытфигъэуцугъэхэм адиштэу Iоф тэшIэ. ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием епхыгъэр зэкIэ шъхьаIэу къэнэжьы. Псауныгъэр къэухъумэгъэным, гъэсэныгъэм, гъогухэм ыкIи псэолъэшIыным япхыгъэ Iофыгъохэм язэшIохын тыдэлажьэ. Ана­хьэу тынаIэ зытедгъэтырэр цIыфым игъашIэ хэгъэхъогъэныр, демографиер нахьышIу шIыгъэныр, цIыфхэр со­циальнэу ухъумэгъэнхэр, унагъохэри, ныбжьыкIэ­хэри къыдыхэлъытагъэхэу. Псэу­пIэхэм зыгъэпсэфыпIэхэр, IэзапIэхэр, спорт джэ­гупIэхэр ащышIыгъэнхэр къэралыгъо программэхэм ахэтэгъэуцох. ЩыIэкIэшIу республикэм щыдгъэпсыным амалэу ти­Iэр етэхьылIэ. Лъэбэкъоу тшIы­хэрэм якъэкIуапIэр — цIыфхэр, ахэм ящыIэкIэ дах. Зыжъугъэпсэфыгъэу, кIо­чIакIэхэр жъугъотыгъэхэу бжыхьэм Iоф­шIэным лъыпышъудзэжьынэу сышъу­щэгугъы, къыхигъэщыгъ КъумпIыл Мурат.
Хэбзэихъухьэхэр Iоныгъом и 30-м нэс зыгъэпсэфыгъом щыIэщтых. Ау ар амыу­блэзэ, зэхэсыгъо ужым, пстэури зэгъу­сэхэу культурнэ Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх. «Нацизмэм иукраинскэ лIыкIохэм язекIуакIэхэм ятарихъ» зыфиIорэ къэгъэ­лъэгъонэу АР-м и Сурэт къэгъэлъэгъуа­пIэ щагъэпсыгъэм икъызэIухын хэлэжьагъэх. Урысыем и Къэралыгъо Думэрэ къэбархэмкIэ агентствэу «РИА Новости» зыфиIорэмрэ ар язэдэлэжьэныгъ. Донец­кэ ыкIи Луганскэ народнэ республикэхэм яцIыф къызэрыкIохэм Киев арихыгъэ жъалымыгъэр, псэупIэхэм атыратэкъогъэ огъухэм ялъэуж къэгъэлъэгъоным хэлэ­жьэрэ сурэтхэм нафэ къашIы.
Анцокъо Ирин.