БлэкIыгъэ чэщ-зымафэм ­республикэм гъогогъу 13-рэ ма­шIор къэхъугъэу Урысыем ошIэ-­дэмышIэ IофхэмкIэ и Министерствэ и ГъэIорышIэпIэ шъхьаIэу АР-м щыIэм ыгъэунэфыгъ, ахэм ащыщэу 9-р уц гъугъэм, тхьапэхэм ыкIи хэкIхэм машIор къакIэнагъэу ары.

Ар игъом агъэкIосэжьыгъ, зыпари хэкIодагъэп.
Гъогу хъугъэ-шIагъэхэм ядэгъэзыжьын епхыгъэу къэгъэнэжьакIохэр къызфагъэфедагъэхэп. Псыхъохэм хъугъэ-шIагъэ ащагъэунэфыгъэп.
Урысыем ошIэ-дэмышIэ ­IофхэмкIэ и Министерствэ и ­ГъэIорышIэпIэ шъхьаIэу АР-м щыIэм цIыфхэм ­зафегъазэ:
— тхьэпэ гъугъэм машIо кIэшъу­мыгъан;
— машIо шъушIыгъэмэ зыпари лъымыплъэу къэшъумыгъан; — хэкIыр шъумыгъэст, чIыпIэ хэхыгъэхэу щыIэхэм ащишъутэкъу;
— сырнычыр ыкIи тутын стафэр шъумыгъэкIосэжьыгъэу кIэшъумыдз.
Урысыем ошIэ-дэмышIэ IофхэмкIэ и Министерствэ и ГъэIорышIэпIэ шъхьаIэу АР-м щыIэм къызэритыгъэмкIэ, 2025-рэ илъэсыр къызихьагъэм къыщыублагъэу республикэм машIом гъогогъу 669-рэ зыкъыщиштагъэу агъэунэфыгъ. Ащ щыщэу хъугъэ-шIэгъэ 363-м техногеннэ ыкIи чIыопс нэшанэ яI. НахьыбэрэмкIэ цIыфым изекIуакIэ къыхэкIэу ма­шIохэр къэхъух. ГухэкI нахь мышIэми, мы илъэ­сыр къызихьагъэм къыщыублагъэу нэбгыри 8 машIом хэкIодагъ, нэбгыри 3-мэ шъобжхэр атещагъэ хъугъэ. БлэкIыгъэ илъэсым мыщ фэдэ иуахътэ машIом нэбгырэ 12 хэкIодагъ, нэбгыри 4-мэ шъобжхэр атещагъэхэ хъугъэ.

ГъэIорышIапIэм къызэрэщаIуагъэмкIэ, машIор къызэкIэнэным лъапсэ фэхъурэр ащ зэрэфэмысакъыхэрэр ыкIи игъо мыхъугъэу чIыгу Iахьхэр зэрагъэкъабзэ­хэрэр, хьакухэмкIэ ыкIи фабэр къэзыты­рэ пкъыгъохэмкIэ унэр агъэплъы хъумэ шапхъэу пылъхэр зэраукъохэрэр, электролинием ирыкIуапIэхэр зэрэзэщы­къуагъэхэр, джащ фэдэу электричест­вэмкIэ Iоф зышIэрэ пкъыгъохэр агъэфедэхэ хъумэ сакъыныгъэ къызэрэзхамыгъафэрэр ары.
— Гъэмафэм уц гъугъэм, тхьапэхэм ыкIи хэкIхэм нахьыбэу машIор къакIэнэ. Гъэмэфэ ыкIи бжыхьэ мазэхэм, анахьэу бэдзэогъум, шышъхьэIум ыкIи Iоныгъом, машIом зыкъызэриIэтырэр нахьыбэ мэхъу. Мыщ фэдэ уахътэм чэщ-зымафэм къыкIоцI мэшIогъэкIосэ-къэгъэ­нэжьэкIо къулыкъушIэхэм дэкIыгъо 20 — 30 фэдиз ашIы, — къыщаIуагъ Гъэ­IорышIапIэм.
Шъугу къэдгъэкIыжьын, мэзхэм ма­шIор къащымыхъуным фэшI гъунапкъэхэр агъэуцугъэх. Анахьэу мэкъумэщ хъыз­мэтшIапIэ зиIэхэм унэшъо гъэнэфагъэхэр афашIыгъэх. АР-м мэкъу-мэщымкIэ и Министерствэ машIор щынэгъончъэу щытынымкIэ дэкIыгъо Iофтхьабзэхэр зэхещэх. Специалистхэр мэкъумэщы­шIэхэм къяджэ игъом уцыр аупкIэнэу, чIыгур ажъонэу, джащ фэдэу лэжьы­гъэр зыIуахыжьырэм ыуж чIыгур уцыжъхэм зэлъамыштэнымкIэ Iофтхьэбзэ гъэнэфагъэхэр зэрахьанхэу.
ГъэIорышIапIэм иIофышIэхэм зэра­лъытэрэмкIэ, машIом щыухъумэгъэнхэмкIэ анахьэу зишIуагъэ къакIоу къыхэбгъэщын фаер машIор къэхъуным ищынагъо щыIэ хъумэ макъэ къэзыгъэIурэ пкъыгъор ары. Фаем ар къыщэфын ылъэкIыщт, сомэ 500 ныIэп ыуасэр, ар зэрэбгъэфедэщтым, ифэIо-фашIэхэр зэрэбгъэцэкIэщтым хэшIыкI фыуиIэн ищыкIагъэп. Ар къызфэбгъэфедэзэ ори, уиIахьылхэми ящыIэныгъэ ыкIи япсауныгъэ къэуухъумэн плъэкIыщт.
ГъэIорышIапIэм иIофышIэхэм цIыфхэм закъыфагъазэ сакъыныгъэ къызыхагъэфэнэу, машIор щынэгъончъэу щы­тынымкIэ шапхъэхэр амыукъонхэу, фа­бэр къэзытырэ Iэмэ-псымэ къута­гъэхэр амыгъэфедэнхэу, унэр къабгынэ хъумэ ар къэзыгъэфэбэрэ пкъыгъохэр ыкIи утыр пачынхэу.
«ТхьамыкIагъо къэмыхъуным пае кIэлэцIыкIухэм сырнычыр ­къамыштэным шъунаIэ тежъугъэт. ЭлектричествэмкIэ Iоф зышIэрэ пкъыгъохэм яшъумы­гъаIэх, хьакум машIо пэлъэу, телевизорым Iоф ышIэу, электри­чествэмкIэ лэжьэрэ нэмыкI пкъы­гъохэр пыгъэнагъэхэу яза­къоу сабыйхэр унэм къишъумынэх».
Зыщышъумыгъэгъупш: сакъыныгъэм мэхьанэшхо иI, арэущтэу шъуземыкIомэ, тхьамыкIэгъошхо къы­шъуфыкъокIын ылъэкIыщт.
МашIор къэмыхъуным фытегъэпсыхьэгъэ шIыкIэм
Мыекъуапэ техьагъ
Мыщ фэгъэхьыгъэ тхыгъэр Мыекъопэ къэлэ администрацием ипащэу Геннадий Митрофановым ителеграм нэкIубгъо къыригъэхьагъ.
Ащ къыщеIо имыщыкIэгъэ дэдэмэ мэзым укIо ыкIи машIор щызэкIэбгъанэ зэрэмыхъущтыр. Щынэгъончъэным ишапхъэхэр зыукъохэрэм апае тазырхэр агъэлъэшыгъэх, ахэм пшъэдэкIыжь арагъэхьыщт.
— Адыгеим щыпсэухэрэм сыкъяджэ машIор щынэгъончъэу щытыным ишап­хъэхэр амыукъонхэу, сакъыныгъэ къыз­хагъэфэнэу! МашIор къызэрэзэкIэна­гъэр шъулъэгъугъэу ащ сурэт тешъухыным ыпэ гузэжъогъу къулыкъум ителефон номерэу 101-м е 102-м шъуатеу. АщкIэ зыгорэм ищыIэныгъэ е имылъку къызэтежъугъэнэн шъулъэкIыщт, — къыIуагъ Геннадий Митрофановым.
МашIор къэмыхъуным фытегъэпсыхьэгъэ гъэлъэшыгъэ шIыкIэм унэшъо гъэ­нэфагъэ ашIыфэ Iоф ышIэщт.
КIарэ Фатим.