Top.Mail.Ru

ЦIыфхэм зэрар ахьыгъэп

Image description
Аулъэ А.

Тыгъосчэщ Мыекъуапэ къыхиубытэрэ чъыгхэтэ лэжьыпIэхэм ащыщ цIыф зэрымыс быбырэ аппаратыр къыщефэхыгъ, республикэм и Джэджэ райони ащ фэдэу тIу къыщефэхыгъ. ЦIыфхэм зэрар ахьыгъэп, псэуалъэхэри зэхэкъутагъэхэп. ЧIыпIэр зауплъэкIум, нэбгыри 4 нэмыкI чIыпIэ ащэн фаеу хъугъагъэ, ау нэужым яунэхэм къагъэзэжьыгъ, щынагъо щыIагъэп. Оперативнэ къулыкъухэм яIофышIэхэм, муниципалитетхэм яадминистрацие илIыкIохэм а чIыпIэхэм Iоф ащашIэ, къытыгъ АР-м и ЛIышъхьэ.

ШъунаIэ тешъудз!

ЦIыф зэрымыс быбырэ пкъы­гъохэр е ахэм ябэнырэ зыкъэ­ухъумэжьын системэм Iоф зэришIэ­рэр шъулъэ­гъугъэхэмэ, шъузэрэзекIон фаем ухъу­мэкIо къулыкъухэм шъущагъэгъуазэ:
Быбырэ пкъыгъо шъу­лъэгъугъэмэ, телефонэу 112-мкIэ шъутеу, ар ­зыщыхъурэ чIыпIэм фэ­гъэхьыгъэ къэбарыр алъы­жъугъэIэс.
Быбырэ пкъыгъо­хэмрэ ахэм якъеутэхын те­гъэпсыхьэгъэ систе­мэм Iоф зэришIэрэмрэ ате­хыгъэ сурэтхэмрэ видео­хэмрэ, ­мессенджерхэмрэ соцальнэ хъытыухэмрэ къары­шъумгъахьэх, анахьэу чIыпIэу зыщытехыгъэр къэ­лъагъоу (къызэра­шIэ­жьын алъэкIыщтхэр итхэу). Ащ фэдэ техыгъэхэм УФ-м и УIэшыгъэ КIуа­чIэхэр зы­дэщытхэр къычIагъэщы­шъущт ыкIи дзэ, граждан объектхэм джыри зэ пыир къатебэнэ­шъущт. Ар цIыфхэм ящыIэныгъэрэ япсауныгъэрэкIэ щынагъо, джащ фэдэу уголовнэ пшъэ­дэкIыжьи пылъ.
Социальнэ хъытыухэмрэ мессенджер­хэмрэ ­къарыхьагъэхэр шъу­лъэгъугъэхэмэ, ахэм къа­патхыхьэрэм упчIэхэу арытхэм яджэуап яшъу­мытыжь. Пыим а сурэтхэмрэ видео­хэмрэ чIыпIэм «пешIэх» ыкIи ошъогу зы­къэухъумэжьын системэр зыдэщыIэр зэрегъашIэ.
Ошъогу зыкъэухъу­мэ­жьын системэр зы­дэ­щытым, Iоф зэришIэ­рэм, быбырэ пкъыгъом ­икъутафэхэм сурэт е видео атезыхыхэрэр зышъулъэ­гъухэкIэ, ахэр социальнэ хъы­тыухэм къарызыгъахьэхэ­рэр зышъу­шIэкIэ, хэбзэ­ухъу­мэкIо е хэушъхьафы­кIыгъэ къулыкъухэм макъэ яжъугъэIу. Лъэтемыт къулыкъум ­изыкI номер — 112-рэ.
Къутафэхэм шъуакIэ­лъырымыхь, гаджетхэр хэгъэнагъэхэу ахэм уаIуты хъущтэп.
ХэушъхьафыкIыгъэ ыкIи хэбзэухъумэкIо къулы­къухэр къэсыфэхэ ящэ­нэрэ цIыфхэр амал зэриIэу къута­фэхэм акIэрышъумы­гъахьэх.
Пилот зэрымыс быбырэ пкъыгъор шъуалъэныкъо къэбыбымэ:
урамым шъутетмэ: псэо­лъэ пытэхэм ащыщ зыщыжъугъэбылъ, ащ фэдэ щымыIэмэ, чIыгум шъутегъуалъхь;
унэм е IофшIапIэм: ­шъхьангъупчъэ зыхэмылъ унэ кIоцIым е ­шъхьангъупчъэр зыхэлъым ыуж къикIырэ дэп­къым ыкIыб зыщышъуухъум;
автомобилым: ащ шъу­къикI, анахь благъэущыт унэм е нэмыкI псэо­лъэ пы­тэм ыкIыб зышъушI, ащ фэдэ щымыIэмэ, чIыгум шъутегъуалъхь.