Top.Mail.Ru

«Мыстым» илъэоянэхэр

Image description
Ансамблэм ихъарзынэщ

ЗэлъашIэрэ музыкальнэ купэу «Мыстым» искусствэхэмкIэ фестивалэу «Славянский базар» зыфиIорэм Адыгеир къыщигъэлъэгъуагъ. Къэралыгъо 14-мэ къарыкIыгъэ купхэр ащ хэлэжьагъэх. Нэбгырэ 10000-м ехъумэ ателъытэгъэ къэгъэлъэгъуапIэм чIыпIэ нэкI иIагъэп.

«Мыст» гущыIэ кIэкIыр тижабзэ щыщ. А гущыIэр агъэфедэ зыгорэ ащыгъупшагъэу е гущыIэхэр зэрапхынхэ хъумэ, арышъ, «зи» е «зэкIэри» къекIы. КъаIощтыр амышIэ зыхъукIэ, агъэфедэ. Ау ар къепIолIэн плъэкIыщтэп непэ зигугъу тшIырэ музыкальнэ купым — теубытагъэ хэлъэу зыфаехэр ашIэ, цIэри аукъо­дыеу къыхахыгъэп. Зыми емыпхыгъэу, ау сыд фэдэрэ шъуаши епхьылIэн плъэ­кIыщт мы гущыIэр.
Сихъу Джэнэт орэдыIу, шыкIэпщынэм ыкIи виолончелым къарегъаIо. Хъоджэе Иланд — виолончелым, кахоным, пхъэ­тIаркъом. ЛIымыщэкъо Джамболэт — орэдыIу, гитарэм фэIэпэIас. Пащтэ Гупси орэдыIу ыкIи шыкIэпщынэм къео.
Музыкантхэр Iофэу зыпылъыр лъэшэу агу рехьы. Ижъырэ орэдыжъхэм мэкъэ­мэ гъэшIэгъон акIагъахьэ, шъошакIэм ралъхьэ. НыбжьыкIэхэм къадиштэрэ шапхъэм орэдышъор ралъхьажьы. Лъэп­къым итарихъ иIотакIохэм, шIэныгъэлэжьхэм заIуагъакIэзэ ярепертуар аугъоигъ. Лъэпкъ музыкальнэ Iэмэ-псымэхэм япхыгъэ шIэныгъэу адыгэхэм зэрагъэуIугъэр аугъоижьы, ахэм ащыщэу къамылымрэ шыкIэпщынэмрэ икIэрыкIэу къагъэпсаужьынхэм пылъых, гъэхъэгъэ­шIухэри яIэх.
ИскусствэхэмкIэ фестивалэу «Славянский базар» зыфиIорэм мы илъэсым хэлэжьэнхэу зэрэхъугъэри ахэм ащыщ.
Фестивалым фэгъэхьыгъэу купым ипащэу Хъоджэе Иланд гущыIэгъу тыфэхъугъ.
Сыдэущтэу фестивалым шъухэлэжьэнэу хъугъа?
— Концертэу «Черкес ФМ ижъуагъо­хэр» зыфиIоу «жъогъуакIэу» тикуп къы­зыщыхагъэщыгъэм изэхэщакIоу Хьэцей Тимур иIэпыIэгъукIэ фестивалэу «Славянский базар» зыфиIорэм тыхэлэжьэнэу хъугъэ. Адыгэ лъэпкъыцIэр мыщ фэдэ фестивалым ифэшъуашэу къыщыдгъэлъэ­гъоным тыпылъыгъ. Iофтхьабзэр мэфищэ кIуагъэ.
Сыд фэдэ орэда къыщышъуIуагъэр?
— Шапсыгъэ лъэпкъ орэдыжъэу «Еле» зыфиIорэр, тэ зэхъокIыныгъэхэр фэтшIыхи, къэдгъэкIэжьи фестивалым къыщытIуагъ. А орэдыжъыр ижъыкIэ ощх къещхыным пае къаIощтыгъ. Адыгэ орэдыжъхэм шъхьадж ежь ие шъыпкъэ нэшанэхэр яIэх. ГущыIэм пае, фэIо-фашIэхэм афэгъэхьыгъэ орэдхэр ухыгъэхэу, композицие зэфэшIыгъэхэу щытхэп, узыфаем фэдиз ахэбгъэхъон плъэкIынэу гъэпсыгъэх. Орэдус пэпчъ ежь усэнымкIэ амалэу IэкIэлъхэм ялъы­тыгъэу ахэр ыгъэкIэракIэщтыгъ, ахигъа­хъощтыгъ. Ахэмэ ягъэпсыкIэкIэ зэфэшIыгъэу зэрэщымытхэм къыхэкIэу сюжет гъэнэфагъэ яIэу щытыгъэхэп. Ащ къы­хэкIыкIэ тэри орэдым тыхэIэзыхьа­жьыгъ. КъыдекIущт мэкъамэхэр кIэдгъэхьагъ.
Лъэшэу ямышIыкIэу шъуикъэгъэ­лъэгъон жъугъэпсыгъэ. Анахьэу Адыгеим ис цIыфхэм агъэшIэгъуагъэр симфоническэ оркестритIоу шъуигъу­сагъэхэр ары.
— Беларусь ыкIи Урысыем якъэралыгъо симфоническэ оркестритIу тигъу­сэхэу сценэшхом орэдыр къыщытIуагъ. Оркестрэхэм къулайныгъэу аIэкIэлъыр зэрэлъагэр зыхэтшIагъ. Нэбгырэ мин пчъагъэмэ яIэгушъо теуакIэкIэ агу зэрэрихьыгъэр къэнэфагъ.
Сыд фэдэ гухэлъха шъуапэкIэ жъугъэнафэхэрэр?
— Тикультурэ ибаигъэ Адыгеими, нэмыкI шъолъырхэми адыгэ цIыфэу ащыпсэухэрэм зэлъядгъэшIэныр ти­пшъэрылъ шъхьаI. Адыгэ культурэм ылъапсэ кIэугъоежьыгъэным, ащ хахъо фэтшIыным тиIахь хатлъхьэ тшIоигъу. Тишэн-хабзэхэр, тизэхэтыкIэ, тинахьыжъхэм къыднагъэсыжьыгъэ пстэур тымыгъэкIодэу ныбжьыкIэхэм джы тэ ядгъэшIэн, ахэтлъхьан фае.
Лъэпшъыкъо Фатим.