Top.Mail.Ru

ФэгъэкIотэныгъэ зиIэ чIыфэхэр аратыщтых

Image description
А. Гусев

ФэгъэкIотэныгъэ зиIэ чIыфэхэр аратыщтых Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат Адыгэ Республикэм ипромышленность зегъэушъомбгъугъэнымкIэ Фондым имылъку къыхахызэ, ­фэгъэкIотэныгъэ зиIэ чIыфэ къызэраты зы­шIоигъо предприятие 15-мэ япащэхэм аIу­кIагъ.
АР-м социальнэ-экономикэ хэхъоныгъэмкIэ иунэе программэу 2025 — 2030-рэ илъэсхэм ателъытагъэм ди­штэу мыщ фэдэ IэпыIэгъур арагъэгъоты.
ЗэIукIэм хэлэжьагъэх АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэу КIэрэщэ Анзаур, ащ игуадзэу ЛIыхэсэ Махьмуд, предпринимательствэм IэпыIэгъу езытырэ органи­зациехэм, министерствэхэм япащэхэр.
Адыгеим и ЛIышъхьэ зэ­рэхигъэунэфыкIыгъэмкIэ, промышленностым изегъэу­шъомбгъун республикэм ихэ­бзэ къулыкъухэм япшъэрылъ шъхьаIэхэм ащыщ. Зигугъу къэтшIыгъэ пшъэрылъхэм ягъэцэкIэнкIэ промышленнэ предприятиехэм, бизнес цIыкIумрэ гурытымрэ IэпыIэгъу лъэпкъ зэфэшъхьафхэр рес­публикэм щарагъэгъотых. Урысыем и Правительствэ къаритыгъэу IэпыIэгъум ишIуа­гъэкIэ АР-м социальнэ-экономикэ хэхъоныгъэмкIэ иунэе программакIэу 2025 — 2030-рэ илъэсхэм ателъы­тагъэр Адыгеим щагъэфедэ хъугъэ. Ыпэрэ программэм ишIуагъэкIэ инфраструктурэ пшъэрылъхэм язэшIохынкIэ республикэр хэпшIыкIэу ыпэкIэ лъыкIотэн ылъэкIыгъ. Къапыщылъ илъэсихым джы анахьэу анаIэ зытырагъэтыщтыр экономикэм зыкъе­гъэIэтыгъэныр, бизнес цIы­кIумрэ гурытымрэ IэпыIэгъу ягъэгъотыгъэныр ары.
«Унэе программэм диштэу 2030-рэ илъэсым нэс АР-м ипромышленность зегъэу­шъомбгъугъэнымкIэ Фондым сомэ миллион 810,6-рэ къихьащт, ащ щыщэу сомэ миллион 520,2-р мыгъэ къатIупщыщт. Зигугъу къэсшIыгъэ мылъкур фэгъэкIотэныгъэ зиIэ чIыфэу республикэм ипромышленнэ предприятиехэм аратыщт. Продукциер нахьыбэу къыдэгъэкIыгъэным телъытэгъэ программэм игъэцэкIэн ар пэIухьащт, джащ фэдэу ящыкIэгъэ Iэмэ-псымэхэри ащкIэ къащэфыщтых. Мы программэм диштэу Адыгэ Респуб­ликэм ипредпринимательствэ IэпыIэгъу егъэгъотыгъэнымкIэ Фондым чIыфэ тедзэу сомэ миллион 500 къыхагъэ­кIыщт, ащ щыщэу сомэ миллион 364-р мыгъэ къатIупщыщт», — къыIуагъ Къум­пIыл Мурат.
Мылъкоу зытегущыIэхэрэр республикэм иэкономикэ изегъэушъомбгъун зэрэфэIорышIэщтыр АР-м и ЛIышъхьэ къыхигъэщыгъ. 2030-рэ илъэсым нэс къаратыщт чIыфэхэм яшIуагъэкIэ проектхэр загъэцакIэхэкIэ инвестицие тедзэхэр капитал шъхьаIэм хэлъхьагъэ хъущтых, бюджет зэфэшъхьафхэм на­хьыбэу хэбзэIахьхэр къарыхьащтых, IофшIэпIэ чIыпIакIэхэри щыIэ хъущтых.
ЧIыфэм проценти 6 хъурэ тегъахъо иIэщт. Куп заулэхэм, лъэпкъ проектэу «IофшIэным ипроизводительность» зыфиIорэм хэлажьэхэрэри зэрахэтхэу, фэгъэкIотэныгъэ зиIэ чIыфэу проценти 5 техъо зиIэр аратыщт. Инвестиционнэ проектым ибюджет ипроцент 20-м нахь мымакIэр ежь-ежьырэу аIэкIэзыгъа­хьэхэрэм сомэ миллиони 5-м къыще­гъэжьагъэу миллион 50-м нэс чIыфэу къаратыщт. А ахъщэмкIэ промышленнэ Iэмэ-псымэхэр къащэфынхэ, производствакIэ зэхащэн, джырэ шапхъэхэм адиштэу предприятиер е ащ изы Iахь зэтырагъэпсыхьан алъэкIыщт. ЛъэIу тхылъхэм зэрахэплъэхэрэ, чIыфэхэр къазэраратырэ шIыкIэми зэIукIэм щытегущыIагъэх.
Промышленникхэм IэпыIэгъу къазэраратырэм фэшI республикэм ипащэхэм зэрафэразэхэр, ежьхэмкIэ ащ фэдэ IэпыIэгъум мэхьанэшхо зэриIэр къаIуагъ. ОборудованиякIэр къащэфы ашIоигъоу лъэIу тхылъхэр къарахьылIагъэх пшъэдэкIыжьэу ыхьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэнэфагъэ зиIэ обществэу мебелышI фабрикэу «Зэкъошныгъэм» пшъэ­дэ­кIыжьэу ыхьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэнэфагъэ зиIэ обществэу «Древесный продукт» зыфиIорэм, фирмэу «Комп­лекс-АГРО», псы IэшIухэр къыдэзы­гъэкIырэ Мыекъопэ фабрикэм, пшъэ­дэкIыжьэу ахьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэ­нэфагъэ зиIэ обществэхэу «Приоритет Инжиниринг», «Металл Конструкция», «Щэ заводэу «Новый», «ДомБытХим» зыфиIохэрэм, Iахьзэхэлъ обществэу псэолъапхъэхэр къыдэзыгъэкIырэ Инэм комбинатым, пшъэдэкIыжьэу ахьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэнэфагъэ зиIэ обществэхэу «АртЛайн», «ТТ-Рти», «М-Сервис» зыцIэхэм, Хъуажъымрэ Мамырыкъомрэ яунэе предприятиехэм. Предприятиябэмэ бизнес-планхэр зэхагъэуцуагъэх, фэгъэкIотэныгъэ зиIэ чIыфэу къаратыщтыр зэрэхэтэу, проектхэм ягъэцэкIэнкIэ амалэу яIэхэм ягугъу къашIыгъ.
Адыгеим и ЛIышъхьэ министерствэ гъэнэфагъэхэмрэ АР-м ипромышленность изегъэушъомбгъункIэ Фондымрэ пшъэ­рылъ афишIыгъ чIыфэр къаратынымкIэ зэрафэлъэкIэу предприятиехэм Iэпы­Iэгъу афэхъунхэу, проектхэм ягъэцэкIэн анаIэ тырагъэтынэу. ЛэжьэпкIэ дэгъу промышленностым цIыфхэм къыщагъэ­хъэн зэрэфаем пащэхэм анаIэ тырари­гъэ­дзагъ.
Промышленностыр республикэм иэкономикэ илъэныкъо пэрытхэм непэ ащыщ. Предприятие 725-рэ Адыгеим щызэхащагъ. Республикэм ис нэбгырэ мин 25-рэ фэдизмэ ахэм Iоф ащашIэ. Экономикэм щылажьэхэрэм япроцент 16 ар мэхъу. Республикэм изэхэугъоегъэ продукт ипроцент 17,1-рэ фэдизыр промышленностым къыщыдагъэкIы.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-
къулыкъу къытырэ къэбархэмкIэ
ЛIышэ Саныет.