Сабый чэф макъэ дэIукIы
Республикэм иеджапIэхэм къащызэIуахыгъэ гъэмэфэ зыгъэпсэфыпIэхэм яIофшIэн ижъотыпI. Кощхьэблэ районым ит къуаджэу Блащэпсынэ дэт гурыт еджапIэу Къош Алый ыцIэ зыхьырэм щызэхащэгъэ лагерым мы мафэхэм тыщыIагъ.
ЕджапIэм ипащэу Мэкъул Марьят иIофшIэгъухэр игъусэхэу нэгушIоу къытпэгъокIыгъ. НыбжьыкIэхэм лъэныкъо зэфэшъхьафхэмкIэ сэнаущыгъэу ахэлъыр къызщагъэлъэгъогъэ Iофтхьабзэу «Жъогъожъыехэр» зыфиIорэм тытефагъ. Артист шъыпкъэм афэдэхэу лагерым зыщызыгъэпсэфырэ кIэлэеджакIохэм зыкъагъэлъэгъуагъ, орэдхэр къаIуагъэх, къэшъо зэфэшъхьафхэр къашIыгъэх, усэхэм къяджагъэх. Нэужым адыгэ джэгу зэхащагъ.
— Мыгъэ нэбгыри 100 фэдизмэ тилагерь зыщагъэпсэфы ыкIи япсауныгъэ щагъэпытэ. Ыпэрэ илъэсхэм ялъытыгъэмэ ар нахьыб, районымкIэ гъэцэкIэжьынхэр зыщыкIорэ еджапIэхэм ачIэсхэм ащыщхэри къытфащэх. ЫпэрапшIэу унэгъо Iужъухэм ыкIи гъот макIэ зиIэ унагъохэм къарыкIыгъэхэр, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм ясабыйхэр ары къыхэтхыхэрэр, чIыпIэ къызынэкIэ, нэмыкIхэри къетэгъэблагъэх. Илъэси 7-м къыщегъэжьагъэу 16-м нэс зыныбжьхэр ары къекIуалIэхэрэр. Ахэр купиплIэу зэтеутыгъэх, ахэм нэбгырэ 25-рэ зырыз арыс. Пэублэ
классхэмкIэ кIэлэегъаджэхэм апшъэрэ классхэм арыс кIэлэеджакIохэр яIэпыIэгъухэу нахь цIыкIухэр агъэчэфых. Джащ фэдэу физкультурэмкIэ кIэлэегъаджэм мафэ къэс Iоф адешIэ. Лагерым къекIуалIэхэрэм яуахътэ гъэшIэгъонэу зэрагъэкIощтым, агу къызэринэжьыщтым нэбгырэ пэпчъ ыуж ит, — еIо еджапIэм ипащэ.

Гъэмэфэ зыгъэпсэфыгъор кIэлэцIыкIухэм къафэмыгъэсыжьэу ежэх. Мыщ къакIохэрэр зыми фэмыгъэзагъэхэу, зэщхэу зы такъикъи къыхэкIырэп. Мафэ къэс ашIэщтыр гъэнэфэгъахэу, зы мафэм адрэр текIэу Iофтхьабзэхэр зэхащэх. Зэрагъэчэфыщтхэм дакIоу, пIуныгъэ-гъэсэныгъэ мэхьанэ зиIэ Iофтхьабзэхэр зэрэзэхащэщтхэм мафэ къэс вожатэхэр ыуж итых. Япсауныгъэ псыхьэгъэным фэшI спорт зэнэкъокъухэр афызэхащэх.
— ТикIэлэцIыкIухэр гушIохэу, чэф макъэ ахэIукIы зыхъукIэ, гухахъо хэтэгъуатэ, джыри нахь гъэшIэгъон горэ афызэхэтщэным тыфещэ. Тилагерь «Тыгъэ» фэтыусыгъэр, ащ епхыгъэу фэбагъэ азыфагу илъэу, ныбджэгъуныгъэр агъэлъапIэу кIэлэеджакIохэм ямафэ агъакIо. ГушIохэзэ пчэдыжьым къэкIох. Мафэ къэс пчэдыжьым сыхьатыр 8.30-м IофшIэныр тэублэ, зарядкэкIэ етэгъажьэ, пчэдыжьышхэм ыуж Iофтхьабзэхэм язэхэщэн тыфежьэ. Куп пэпчъ класс епхыгъэу сурэтхэр щашIых, пластилиным Iоф дашIэ. КIэлэеджакIохэр зэнэкъокъух, сэнаущыгъэу ахэлъыр къагъэлъагъо. Гощыгъэхэу къоджэ тхылъеджапIэм макIох, усэхэм къяджэх. БэмышIэу зэхэтщэгъэ «Пшысэм тырихьакI» зыфиIорэр ашIогъэшIэгъоныгъ, — еIо лагерым ипащэу Пэшъэ Ларисэ.
Шапхъэхэм адиштэу лагерым щагъашхэх, хэтэрыкIхэр, пхъэшъхьэ-мышъхьэхэр ренэу яIанэ тетых.
Зы мэфэкI бламыгъэкIэу Iофтхьэбзэ гъэшIэгъонхэр зэхащэнхэм пылъых. Мэфэ реным орэдхэр къаIох, сурэтшIынымкIэ зэнэкъокъух, къэшъох, пкъыгъо зэфэшъхьафхэр ашIых. НахьыбэмкIэ щагум щэджэгух, футболымкIэ, волейболымкIэ, пионерболымкIэ зэнэкъокъух. АщкIэ спорт площадкэ дэгъухэр яI.
Организацие зэфэшъхьафхэм зэзэгъыныгъэхэр адашIыгъэу ахэм ялIыкIохэр ныбжьыкIэхэм гущыIэгъу къафэхъух. Полицием иIофышIэхэм гъогурыкIоным ишапхъэхэр арагъашIэх, ащкIэ джэгукIэ шIыкIэ зэфэшъхьафхэр агъэфедэх. Джащ фэдэу цIыфым апэрэ медицинэ IэпыIэгъур зэребгъэкIыщтыр дэгъоу зэрагъэшIагъ. БзэджэшIагъэ зезыхьэхэрэм пшъэдэкIыжьэу арагъэхьырэр, наркоманием, экстремизмэм, терроризмэм зэрарэу къахьырэр къафаIуатэ.
— КIэлэцIыкIухэр едгъаджэхэ зыхъукIэ пшъэдэкIыжьэу тхьырэм нахь макIэп непи тиIэр. Ау джы тиIофшIэн зэблэтхъугъэу, чэф макъэр тиеджапIэ чIэIукIэу, зы унагъо фэдэу Iофтхьабзэхэр мафэ къэс зэхэтэщэх. Языгъэпсэфыгъо уахътэ агу къинэжьыным тишъыпкъэу тыдэлажьэ, — еIо лагерым ипащэ.
Патриотическэ пIуныгъэм гурыт еджапIэм лъэшэу ынаIэ тет. Хэгъэгу зэошхор къызщежьэгъэ мафэм фэгъэхьыгъэ Iофтхьабзэ зэхащагъ. Ащ ехьылIэгъэ къэбархэр къафаIотагъэх, ЛIыхъужъхэр джыри зэ агу къагъэкIыжьыгъэх. Мы мафэм фэгъэхьыгъэ зэнэкъокъоу районым щызэхащагъэм лагерым щыIэ ныбжьыкIэхэр хэлэжьагъэх, зэрифэшъуашэу зыкъагъэлъэгъуагъ.
Лагерым зыщызгъэпсэфырэ ныбжьыкIэхэм ащыщхэм гущыIэгъу тафэхъугъ.
— Тиуахътэ гъэшIэгъонэу тэгъакIо, тикIэлэегъаджэхэм тагъэчэфэу къызэрэтхэтхэр сыгу рехьы. ДжэгукIэу тфызэхащэхэрэр зэкIэ гъэшIэгъоных. Зыми тыфэмыгъэзагъэу зы такъикъ къыхэкIырэп. Джащ фэдэу анахь цIыкIухэм тахэтэу ахэр дгъэджэгунхэр сыгу рехьы, IэшIоу тагъашхэ, — еIо Хьаткъо Самирэ.
Апэрэ классыр къэзыухыгъэ БрантI Даннэ ылъэгъурэр зэкIэ зэрэшIогъэшIэгъоныр, ныбджэгъукIэхэр зэришIыгъэхэр гушIозэ къытфеIуатэ. ДжэгукIэхэм анэмыкIэу сурэтшIыныр ыгу рехьы, орэд дахэу къызэриIорэр нэрылъэгъу тфэхъугъ.
Мафэрэ зызыщагъэпсэфырэ ыкIи япсауныгъэ зыщагъэпытэрэ лагерым иIофшIэн шIэхэу еухы, ау ащ щагъэкIогъэ мафэхэр кIэлэеджакIохэм джыри бэрэ агу илъыщт.
ДЕЛЭКЪО Анет.