Шъыгъо-шIэжь Мафэр Урысыем итарихъ хэхьэгъэ тхьамыкIэгъошхохэм зэу ащыщ. Илъэс 84-кIэ узэкIэIэбэжьмэ, 1941-рэ илъэсым мэкъуогъум и 22-м ипчэдыжьыпэ Хэгъэгу зэошхор къежьэгъагъ. Хэгъэгум пае дзэкIолIхэу ыкIи нэмыкIхэу зыпсэ зытыгъэхэм яшIэжь гъэлъэпIэгъэным тегъэпсыхьэгъэ патриотическэ Iофтхьабзэхэр мы мафэхэм Адыгеим щызэхащэх.

Iофтхьабзэу «ШIэжьым ишэф остыгъ» зыфиIорэм гуфакIохэм шэф остыгъэхэр къызфагъэфедэзэ, Хэгъэгу зэошхор къы­зежьэгъэ ыкIи заухыгъэ мафэхэр, жъуа­гъор, гущыIэхэу «Адыгеим щыгъупшэрэп» зыфиIохэрэр Мыекъуапэ изэхэт саугъэт дэжь къыщытыратхагъэх. Къэлэдэсхэр, общественникхэр, «Единэ Россием» хэтхэр, молодогвардейцэхэр, юнармейцэхэр Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх.
Мы мафэм ЕгъэшIэрэ машIом ылъапсэ къэгъагъэхэмрэ къэгъэгъэ блэрхэмрэ кIэлъыралъхьагъэх. Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, АР-м и Къэралыгъо Совет —Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр, республикэм ихэбзэухъумэкIо къулыкъу­хэм япащэхэр, АР-м иминистрэхэм я Кабинет хэтхэр, республикэ парламентым идепутатхэр, ветеран организациехэм ахэтхэр, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэр ыкIи ахэм яунагъохэм арысхэм ащыщхэр, республикэм иныбжьыкIэхэр, гуфакIохэр, нэмыкIхэри. Къэзэрэугъоигъэхэр зы такъикъэ фэхыгъэхэм афэшъыгъуагъэх.
«Хэгъэгу зэошхом хэкIодэгъэ пстэуми непэ лъхъанчэу шъхьащэ афэтэшIы, советскэ цIыфхэу ТекIоныгъэр къытфыдэзыхыгъэхэм «тхьашъуегъэпсэу» ятэIо. ЕгъашIи тэ ар тщыгъупшэщтэп, зыми зыщигъэ­гъупшэнэуи фэтыдэщтэп. Зэрэхэгъэгоу къызэрэщаIорэм фэдэу тэри къэ­тэIо: «Хэти ащыгъупшагъэп, сыди ащыгъупшагъэп!» ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлэжьэрэ тидзэкIолIхэу лIыгъэшхо зезыхьэхэрэм, зипшъэрылъхэр еIолIэнчъэу зыгъэцакIэхэрэм ТекIоны­гъэр къытфыдэзыхыгъэхэм яIоф гъэхъагъэ хэлъэу непэ лъа­гъэкIуатэ. ТидзэкIолIхэм тицыхьэ ателъ, текIоныгъэр къыдахыгъэу шIэхэу ахэм къагъэзэжьынэу тэгугъэ. ЛIыхъужъэу фэхыгъэхэр егъэшIэрэу тишIэжь хэлъыщтых», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Ащ ыуж АР-м и ЛIышъхьэ хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием иветеранхэм гущыIэгъу афэхъугъ. Хэгъэгум ифедэхэр къызэраухъумэрэм пае «тхьашъуегъэ­псэу» ариIуагъ, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм яунагъохэм IэпыIэгъоу аратырэм, ящыIакIэ зыфэдэм защигъэгъозагъ. КъумпIыл Мурат къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, мы лъэныкъор Адыгеим апэ щырагъэшъыхэрэм ащыщ. «Единэ Россиер», Народнэ фронтым яшъолъыр къутамэхэр а Iофым ренэу дэлажьэх, къэралыгъо фондэу «Хэгъэгум иухъумакIохэр» зыфиIорэм ишъолъыр къутамэ ащкIэ егъэгъуазэх.
Шъыгъо-шIэжь Мафэм фэгъэхьыгъэ Iофтхьабзэхэр мы мафэхэм Адыгэ Рес­публикэм имуниципальнэ образование пстэуми ащыкIуагъэх. Республикэм исхэр Iофтхьабзэу «ШIэжьым ишэф остыгъ» зыфиIорэм хэлэжьагъэх. Мы мафэм ехъулIэу шIыхьафхэр зэхащэгъагъэх, дзэкIолI къэхалъэхэмрэ саугъэтхэмрэ зыпкъ рагъэуцожьыгъэх.
Шъугу къэтэгъэкIыжьы Хэгъэгу зэо­шхом илъэхъан Адыгеим щыщ нэбгырэ мин 80 фронтым зэращэгъагъэр, хэкум ис нэбгырэ мин пчъагъэ тылым зэрэщылэжьагъэр. ТичIыпIэгъу 52-мэ Советскэ Союзым и ЛIыхъужъыцIэ, нэбгырэ 13-мэ Щытхъум иорденищ къафагъэшъошагъ. Советскэ Союзым и ЛIыхъужъэу Андыр­хъое Хъусен, Хэгъэгум иухъумакIохэм зэрахьэгъэ блэнагъэм итамыгъэу хъугъэ, лIыхъужъныгъэшхоу зэрихьагъэр Хэгъэгу зэошхом итарихъ егъэшIэрэу хэхьагъ.