КъумпIыл Мурат: Пшъэрылъхэр дэх имыIэу дгъэцэкIэщтых
Я ХХVIII-рэ дунэе экономическэ форумым къыдыхэлъытагъэу щыIэгъэ пленарнэ зэхэсыгъом Урысыем и Президентэу Владимир Путиныр къыщыгущыIагъ. Адыгеим и ЛIышъхьэут КъумпIыл Мурат зэхэсыгъом хэлэжьагъ.
УФ-м и Президент зэрэхигъэунэфыкIыгъэмкIэ, экономикэмкIэ Урысыем Европэм апэрэ чIыпIэр, дунаим я 4-рэ чIыпIэр ащиIыгъ. Къырадзэгъэгъэ пчъагъэхэм инфляциер алъыIэсыгъэп, Правительствэмрэ Гупчэ банкымрэ зэрахьэгъэ амалхэм яшIуагъэкIэ проценти 10-м нахьи нахь макIэ ар хъугъэ. Къиныгъоу щыIэхэм ямылъытыгъэу Урысые Федерацием къыщыдагъэкIырэм зэхэугъоягъэу илъэс къэс проценти 4-кIэ хэхъо. 2025-рэ илъэсым иапэрэ мэзи 4 Урысыем изэхэугъоегъэ продукт процент 1,5-кIэ нахьыбэ хъугъэ. IофшIэнмыгъотыныгъэр Урысыем зыпкъ щиуцуагъ, шэпхъэ анахь цIыкIум — проценти 2,3-м ар зэрэтет. ЛэжьапкIэм икъоу Урысыем зэрэщыхамыгъэхъуагъэр, цIыфхэм ячаныгъэ зыкъегъэIэтыгъэнымкIэ, IофышIэхэм яIэпэIэсэныгъэ хэгъэхъогъэнымкIэ, лэжьакIохэм нахь псынкIэу Iоф ашIэнымкIэ ищыкIэгъэ амалхэр зехьэгъэнхэ зэрэфаер Президентым къыхигъэщыгъ.
Владимир Путиным зэрэхигъэунэфыкIыгъэмкIэ, Урысыем иэкономикэ илъэныкъохэр зэрыгъозэнхэ фаер хэгъэгум къыщыхахырэ технологиехэр ары. ТехнологиякIэхэр зэрагъэфедэрэм Правительствэм гъунэ лъифыщт, Урысыем ибрендыкIэхэм IэпыIэгъу афэхъузэ ышIыщт. Шъолъыр экономическэ модельхэм язытет нахьышIу шIыгъэнэу, инвестициехэр къахалъхьанхэмкIэ амалхэм зягъэушъомбгъугъэнэу пшъэрылъ заулэ ащ къафишIыгъ.
Президентым Правительствэмрэ шъолъырхэмрэ пшъэрылъ афишIыгъ креативнэ экономикэм зызэрэрагъэушъомбгъущтым истратегие къагъэхьазырынэу, федеральнэ проект шъхьафым икъыхэхын дегупшысэнхэу. Къэралыгъом ипащэ зэрэхигъэунэфыкIыгъэмкIэ, мыгъэкIэ мэхьанэшхо зиIэ пшъэрылъэу щытыр хэгъэгум иэкономикэ зыпкъ итэу хэхъоныгъэ егъэшIыгъэныр, инфляцием зыкъемыгъэIэтыгъэныр, IофшIэнмыгъотыныгъэм ебэныжьыгъэныр ары.
«Сырьем тиэкономикэ чIыпIэ шъхьаIэ зэрэщиубытыщтыгъэм джы Iофыр фэдэжьэп. Предприятие, компание минипшI пчъагъэмэ дэгъоу Iоф зэрашIэрэм ишIуагъэкIэ тиэкономикэ зыпкъ итэу хэхъоныгъэ ышIы, лъэныкъуабэхэмкIэ нахь зиушъомбгъу хъугъэ», — къыIуагъ Владимир Путиным.
Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат пленарнэ зэхэсыгъом икIэуххэм къатегущыIэзэ, УФ-м и Президент форумым къащыхилъхьэгъэ унашъохэр гъэцэкIэгъэнхэм мэхьанэшхо зэриIэр хигъэунэфыкIыгъ. Экономикэр зыпкъ итыным, цIыфхэм федэу къаIэкIахьэрэр нахьыбэ хъуным, хэгъэгум икъыдэгъэкIакIохэм зягъэушъомбгъугъэным ахэр зэрафэIорышIэщтхэр игущыIэ къыщыхигъэщыгъ.
«УФ-м и Президент игущыIэ экономикэ Iофхэм язытет къыщызэхифыгъ, тихэгъэгу пIэлъэ кIыхьэм телъытагъэу хэхъоныгъэ егъэшIыгъэнымкIэ мэхьанэшхо зиIэ лъэныкъохэу тынаIэ зытедгъэтын фаехэр къыгъэнэфагъэх. Тиреспубликэ нахь псынкIэу социальнэ-экономикэ хэхъоныгъэ егъэшIыгъэнымкIэ пшъэрылъэу Владимир Путиным къыгъэуцугъэхэр дэх имыIэу дгъэцэкIэщтых. Экспертхэм яеплъыкIэхэу форумым къыщаIуагъэхэр зэфэтхьысыжьыщтых. IофшIэкIэ амалэу тиIэхэм ахэдгъэхъощт. Инвесторхэм ямылъку нахьыбэу къытхалъхьанымкIэ республикэм амалэу иIэхэм зядгъэушъомбгъущт. Экономикэм илъэныкъо пэрытхэм хэхъоныгъэ ашIынымкIэ амалхэр зэрэщыIэхэр непэ тинэрылъэгъу. Промышленнэ паркэу «Инэм» зыфиIорэм, зыгъэпсэфыпIэу «Лэгъонакъэм», логистическэ гупчэхэм ягъэпсынкIэ проектхэм тишъыпкъэу тадэлажьэ. Ахэм экономикэм нахь зыкъырагъэIэтыщт, IофшIэпIэ чIыпIакIэхэр щыIэ хъущтых. Хэгъэгум икъыдэгъэкIакIохэм хэхъоныгъэ ягъэшIыгъэным а амалыр фэдгъэIорышIэщт», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
АР-м и ЛIышъхьэ зэрэхигъэунэфыкIыгъэмкIэ, сомэ миллиард 93,8-м ехъу зытефэрэ проектхэм непэ республикэм Iоф щадашIэ. Адыгеим инвестициехэр нахьыбэу къыхалъхьанхэмкIэ дунэе экономическэ форумэу Санкт-Петербург щыкIорэм ишIуагъэ къэкIощт. ШIуагъэ къытэу форумым тыхэлэжьагъ, зэзэгъыныгъэ заулэ адэтшIыгъ. Социальнэ лъэныкъоми, экономикэми Iофхэр нахьышIу ащыхъунхэм ахэр фэIорышIэщтых.
«Экономикэм зыкъегъэIэтыгъэнымкIэ, гъомылапхъэхэр афикъунымкIэ, социальнэ, инженер, транспорт инфраструктурэм зегъэушъомбгъугъэнымкIэ пшъэрылъхэр тапэкIи дгъэцэкIэщтых. Бюджетым хахъохэр нахьыбэу къихьанхэм, цIыфхэм ахъщэу къаIэкIахьэрэм хэхъоным, IофшIэпIэ чIыпIакIэхэр зэхэщэгъэнхэм Iоф адэтшIэщт. Республикэм, бизнес-проектхэм, лъэпкъ проектыкIэхэмрэ къэралыгъо программэхэмрэ амалэу къытатыхэрэр нахь икъоу къызфэдгъэфедэщтых. Хэхъоныгъэ тшIызэ, ыпэкIэ тылъыкIотэщт, цIыфхэм ящыIэкIэ-псэукIэ зыкъегъэIэтыгъэным тишъыпкъэу тыдэлэжьэщт», — къыIуагъ АР-м и ЛIышъхьэ.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу къытырэ къэбархэмкIэ
ЛIышэ Саныет.