ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм, ахэм яунагъохэм, нэмыкI зэо-зэпэуцужьхэм ащыIагъэхэм IэпыIэгъу ятыгъэным, предпринимателэу шапхъэхэр зыукъохэрэм пшъэдэкIыжь ягъэхьыгъэным, гъэпцIакIохэм цIыфхэр ащыухъумэгъэнхэм, нэмыкIхэм афэгъэхьыгъэ хэбзэгъэуцугъэхэм мы къихьэгъэ мазэм кIуачIэ яIэ хъугъэ.

Нахь IэшIэх къафашIыгъ
ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм истыхьагъэхэу (банкротство) агъэпсыныр джы нахь IэшIэх афэхъущт. ЧIыфэу ателъыр сомэ миллионым шIомыкIырэмэ ыкIи хьыкум приставхэм Iахын алъэ­кIынэу мылъку ямыIэмэ, хьыкумым Iофыр нэмысэу къэралыгъо ыкIи муниципальнэ фэIо-фашIэхэр зыщагъэцакIэхэрэ Гупчэм «банкротствэр» щагъэпсынэу фитыныгъэ къязытырэ законыр УФ-м и Къэралыгъо Думэ ыштагъ.
ФэгъэкIотэнхэр анэсыгъэх
Зэо-зэпэуцужь зэфэшъхьафхэм ахэлэжьагъэхэм ясабыйхэр фэгъэкIотэнхэр яIэхэу Урысые Федерацием иапшъэрэ еджапIэхэм ачIэхьанхэ амал зиIэхэм ахагъэхьагъэх. Ар къызщиIорэ хэбзэгъэуцугъэр кIуачIэ зиIэ хъугъэхэм ащыщ. ХэушъхьафыкIыгъэ квотэр къызфагъэфедэнышъ «бакалавриат» ыкIи «специалитет» программэхэр ахэм акIунхэ алъэкIыщт. Зятэ хэкIодагъэхэр е шъобж зытещагъэ хъугъэхэр ушэтынхэр амыкIухэу чIэхьанхэ алъэкIыщт.
Курскэ хэкур къэзыухъумэхэрэри мыхэм къахе­убытэх. ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэ­хэрэмрэ ахэм ясабыйхэмрэ ащ фэдэ фэгъэкIотэнхэр нахьыпэкIэ афашIыгъэх.
Бизнес цIыкIур ыкIи гурытыр
Мы лъэныкъор мылъку къэкIуапIэу къыхэзыхыгъэхэм бизнес цIыкIум ыкIи гурытым ясубъектхэм языкI реестрэ ыкIи IэпыIэгъу зищыкIагъэхэм яспискэ захатхэныр джы нахь къызэрыкIо хъугъэ. Ащ фэгъэхьыгъэ хэбзэгъэуцугъэм мэкъуогъум и 3-м кIуачIэ иIэ мэхъу.
Джащ фэдэу «моногород» зыфаIохэрэм ыкIи хэушъхьафыкIыгъэ экономическэ чIыпIэхэм ахэхьэрэ псэупIэхэм япредпринимательхэм къэралыгъо IэпыIэгъу­кIэхэр, гущыIэм пае, фэгъэкIотэнхэр къыздэлъытэгъэ кредитхэр, къызIэкIагъэхьанхэу мы законым амал къеты.
ПэшIорыгъэшъэу макъэ амыгъэIумэ…
Мы хэбзэгъэуцугъэри бизнесым, анахьэу къыдэгъэ­кIыным фэгъэзагъэм, фэгъэхьыгъ. Предприниматель Iофым зыфэзгъазэмэ зышIоигъом ищыкIэгъэ къулыкъум пэшIорыгъэшъэу макъэ римыгъэIумэ ар хэу­къоныгъэу зэралъытэщтым имызакъоу, Iоф зэришIэрэмкIи законыр ыукъуагъэу джы хъущт.
Ащ фэдэ предпринимателым продукциеу къыди­гъэкIырэм изытет, шапхъэу ыгъэфедэхэрэр, IофшIэкIэ амалэу къытыхэрэр шIокI имыIэу ауплъэкIущтых. Ащ нэмыкIэу, макъэ ымыгъэIугъэу Iоф зэришIэрэм фэшI пшъэдэкIыжь зыщырагъэхьыщт пIалъэу пылъыр хэбзэгъэуцугъэу кIуачIэ зиIэ хъугъэм илъэсым нэс лъигъэкIотагъ. ЗэрэхъурэмкIэ, къыдэгъэкIын IофшIэныр зыригъэжьагъэр илъэсым шIомыкIызэ хабзэр зэриукъуа­гъэр къычIагъэщымэ, агъэпщынэщт.
ГъэпцIакIохэм цIыфхэр ащыухъумэгъэнхэм фэшI
«Кибермошенникхэр» ары мыщ зигугъу къыщишIыхэрэр. Джы банкхэр, къэралыгъо къулыкъухэр, зэпхыныгъэм иоператорхэр ыкIи интернет щапIэхэр (маркетплейсхэр) IэкIыб «месенджерхэр» агъэфедэзэ цIыфхэм къэбар зэфэшъхьафхэр алъагъэIэсынхэ фитыжьхэп.
Джащ фэдэу цIыфыр телефонкIэ гущыIэзэ къэралыгъо фэIо-фашIэхэм япортал къызэрэзэIуихыщт кодым къыкIэлъэIугъэмэ, мыгущыIахэу ар къыфагъэкIощтэп. Сыда пIомэ, телефонымкIэ гъэпцIакIохэм адэгущыIэу къычIэкIын ылъэкIыщт.
Мы зэпстэумэ цIыфхэр интернетыр къызфагъэфедэзэ бзэджэшIагъэ зезыхьэхэрэм ащаухъумэщтых.
Зыгъэхьазырыгъэр
ХЪУТ Нэфсэт.