Top.Mail.Ru

Илъэс 83-рэ тешIагъэу къагъотыжьыгъ

Image description
Хьабэхъу Ибрахьим

1941 — 1945-рэ илъэсхэм щыIэгъэ Хэгъэгу зэошхом хэлэжьэгъэ дзэкIолIхэу къэзымыгъэзэжьыгъэхэм якъупшъ­хьэхэр непэ нэс зырызэу къагъотыжьых.
Адыгэ хэкум ичылэу Къэбыхьаблэ къыщыхъугъэ Хьабэхъу Мыхьамэт Алый ыкъор 1941-рэ илъэсым Дзэ Плъыжьым ащагъ. Я 273-рэ дивизие ия 823-рэ дзэ куп хэтыгъ. Ыпсэ емыблэжьэу зэуагъэ, ихэгъэгу къыухъумагъ, ТекIоныгъэшхом икъыдэхын иIахьышIу хилъхьагъ.
1942-рэ илъэсым фашист техакIохэм къалэу Сталинград аштэнэу зытырагъэпсыхьэгъагъ. Нэбгырэ мллионым ехъущтыгъ нэмыцыдзэр. Ау къадэхъугъэп ягухэлъхэр. Мыхьамэт фэдэ дзэкIолIхэр пыим пэуцужьыгъэх, къызэкIэкIуагъэхэп. ТицIыфыби мы чIыпIэм щыхэкIодагъ. 1942-рэ илъэсым гъэтхапэм Мыхьамэт ошIэ-дэмышIэу зэуапIэм щыкIодыгъ, хэкIодагъэхэми къауIагъэхэми ар ахэтыгъэп. Ятэ-янэхэр бэрэ лъыхъу­гъэх, ау къагъотыжьышъугъэп.
БэмышIэу шIэныгъэлэжьэу Чэужъ Маринэ Хьабэхъу Мыхьамэт икIодыкIэ икъэбар нафэ къытфишIыгъ. АщкIэ лъэшэу тыфэраз. Дзэ Плъыжьым ихъарзынэщ­хэм Iоф адишIэзэ, Воронеж дэт я 35-рэ бэнышхоу заом хэкIодэгъэ нэбгырэ 268-рэ зыщагъэтIылъыгъа­гъэхэм Мыхьамэт ыцIи ахэтэу къахигъотагъ.
КъызэрэчIэкIыгъэмкIэ, Мыхьамэт 1942-рэ илъэсым гъэтхапэм и 23-м Сталинград дэжь къыщауIагъ, шъобж хьылъэхэр къытыращагъэх. Мэзэ пчъагъэрэ къалэу Воронеж дэт сымэджэщым щеIэзагъэх, ау агъэхъу­жьышъугъэп. 1943-рэ илъэсым идунай ыхъожьыгъ.
Мыхьамэт зыщагъэтIылъыгъэ чIыпIэм шIэжь мыжъо­сын зэхэт тырагъэуцуагъ. ТичIыгогъу ыцIэ дышъэ хьарыфхэмкIэ ащ щыхэутыгъ, номерэу иIэр 184-рэ.
Аферым, Мыхьамэт! Упсэ уемыблэжьэу узэуагъ, мамыр щыIакIэ тэбгъэгъотыгъ, егъашIэми тыгу уилъыщт, утщыгъупшэщтэп!
Хьабэхъу Ибрахьим.
Къэбыхьабл.