IэпэIасэмэ я Ун
IэпэIасэмэ я Унэ Мыекъуапэ къыщызэIуахыгъ. Мыщ фэгъэхьыгъэ Iофтхьабзэм лъэпкъ Iэпэщысэр зышIогъэшIэгъон цIыфыбэ зэфищагъ. Лъэпкъ IэпэщысэхэмкIэ цехым ипащэу Боджэкъо Бэлэ Гупчэм игъэпсын кIэщакIо фэхъугъ.
Адыгеим ибзылъфыгъэхэм я Союз IэпыIэгъу афэхъугъ. Ижъырэ адыгэ орэдхэр къэзыIорэ ансамблэу «Джэныкъор» мэфэкI зэхахьэм хэлэжьагъ, ащ хэтхэм адыгэ орэдыжъхэу псакIэ къызпагъэкIэжьыгъэхэр къаIуагъэх.
Адыгеим итарихъ зэрагъашIэзэ, лъэпкъ дышъэ кIэн хъугъэ IэшIагъэхэм лIэужхэр нэIуасэ афэшIыгъэнхэр, тишэн-хабзэхэр агъэлъапIэу къыткIэхъухьэрэ ныбжьыкIэхэр пIугъэнхэр IэпэIасэхэм пшъэрылъэу зыфагъэуцужьыгъ.
ЩыIэныгъэм иуахътэ шъхьэихыгъэу ухэзыщэрэ IэшIагъэхэр зыщызэхэугъоегъэ къэгъэлъэгъоныр ямышIыкIэу IэпэIасэмэ я Унэ щагъэпсыгъ. Адыгэ шъуашэр, Iанэр, кушъэр, къамэр, чатэр, жьыфыр, адыгэ быракъэу жъогъо 12-р къызыхэлыдыкIырэр, лъэпкъ тамыгъэ ямышIыкIэхэр, Iэлъмэкъэу тхыпхъэхэр зыхэдыкIыгъэхэр ыкIи нэмыкI пкъыгъуабэхэр гупчэм щызэхэугъоягъэх.
— IэпэIасэмэ я Унэ икъызэIухын фэгъэхьыгъэ Iофтхьабзэм нэбгырэ 22-рэ хэлэжьагъ. Ахэр лъэныкъо зэфэшъхьафхэмкIэ мэлажьэх. Мы гупчэр лъэшэу тищыкIэгъагъ. Мыекъопэ къэлэ администрациер, Адыгэ Хасэр, Адыгеим ибзылъфыгъэхэм я Союз мыщ икъызэIухынкIэ лъэшэу къыддеIагъэх. Адыгеим къэкIорэ зекIохэр, хьакIэхэр зэкIолIэнхэ алъэкIыщт чIыпIэ хэхыгъэ мыр зэрэхъущтым тицыхьэ телъ. ТапэкIэ егъэджэн сыхьатхэр гъэшIэгъонэу ныбжьыкIэхэм афызэхэтщэщт. Дышъэ ыкIи тыжьын хэдыкIыным, лъэпкъ Iэпэщысэхэр шIыгъэнхэм ахэр ахэдгъэлэжьэнхэ мурад тиI. Блэрыр, шъагъэр, дышъэидэр, щылэ Iуданэр бгъэфедэхэзэ щыгъыныр зэрэбгъэпсыщтым, Iалъмэкъхэр, нэгъунджалъэхэр, жьыфхэр, IэплъэкIыжъыехэр хадыкIынхэм адыгэ пшъашъэхэр фэгъэсэгъэнхэр типшъэрылъ. ЯтIэм, пхъэм, гъучIым Iоф адашIэн амал яIэщт тикIэлэ ныбжьыкIэхэм. ХэдыкIыным ишъэфхэр къыткIэхъухьэрэ лIэужхэм ядгъэшIэным тыпылъыщт. Культурнэ кIэным уасэ фашIынымкIэ егъэджэн десэхэм мэхьанэшхо яIэу сэлъытэ. Адыгэ лъэпкъ Iэпэщысэхэм якъэухъумэн ыкIи яхэгъэхъон егъэджэнхэр тегъэпсыхьэгъэщтых, — къыIуагъ Боджэкъо Бэлэ.
IэпэIасэхэм я Унэ узэрэчIахьэу ятIэм хэшIыкIыгъэ нартмэ ямыIэрысэ чъыгэу дэпкъым пылъагъэм гупчэм иIэпэIасэ пэпчъ итамыгъэ тыришIыхьагъ. АщкIэ ахэм языкIыныгъэ-зэгурыIоныгъэ, аIэ зэкIэдзагъэу зэрэзэдэлажьэхэрэр къагъэлъэгъуагъ.
— Тилъэпкъ идышъэ кIэн къэухъумэгъэным, IэпэIасэхэм тадеIэныр АР-м ибзылъфыгъэхэм я Союз и Устав къыдыхэлъытагъ. Iофтхьабзэм икIэщакIохэм ащыщ тызэрэхъугъэм гушхуагъэ къытхелъхьэ. IэпэIасэхэм яIэшIагъэхэр нахьыбэ зэрэхъущтым тыпылъ. Лъэпкъ культурэр зэрэбаим, зэрэдахэм ныбжьыкIэхэр щыгъэгъозэгъэнхэмкIэ мы Iофтхьабзэм ишIогъэшхо къэкIощт. Лъэпкъ Iэпэщысэр щыIэщт тарихъым изэгъэшIэн лIэужхэр хэщагъэхэ хъумэ, — къыIуагъ АР-м ибзылъфыгъэхэм я Союз ипащэу Вэрэкъо Хьалимэт.
— Лъэпкъ шэн-хабзэр, тарихъыр цIыфым ибаиныгъэ шъхьаIэх. ЩыIэныгъэр лъыкIуатэ къэс лIэужыкIэм икультурнэ кIэн шIогъэшIэгъонэу нэIуасэ фэхъу. Непэ ныбжьыкIэхэм тиIэпэIэсэныгъэ ядгъэлъэгъуным тыфэхьазыр. Егъэджэн десэхэр гъэшIэгъонэу дгъэпсыщтых. Лъэпкъ IэпэщысэшIыныр лIэужхэм ащымыгъупшэныр, лIэшIэгъу пчъагъэмэ къапхырыкIыгъэ Iофыр лъыгъэкIотэгъэныр типшъэрылъ шъхьаI, — къыIуагъ IэпэIасэу ХьапэкIэ Риммэ.
Лъэпкъ художественнэ Iэмэ-псымэхэм, бгъэфедэн плъэкIырэ искусствэм, IэпэIасэхэм яIофшIагъэхэм якъэгъэлъэгъон, сатыушIыным фэгъэхьыгъэ зэхахьэ IэпэIасэмэ я Унэ щырагъэкIокIыщт.