Top.Mail.Ru

IэпэIасэмэ я Ун

Image description
Лъэпшъыкъо Ф.

IэпэIасэмэ я Унэ Мыекъуапэ къыщызэIуахыгъ. Мыщ фэгъэхьыгъэ Iофтхьабзэм лъэпкъ Iэпэщысэр зышIогъэшIэгъон цIыфыбэ зэфищагъ. Лъэпкъ IэпэщысэхэмкIэ цехым ипащэу Боджэкъо Бэлэ Гупчэм игъэпсын кIэщакIо фэхъугъ.

Адыгеим ибзылъфыгъэхэм я Союз IэпыIэгъу афэхъугъ. Ижъы­рэ адыгэ орэдхэр къэзыIорэ ансамблэу «Джэныкъор» мэфэкI зэхахьэм хэлэжьагъ, ащ хэтхэм адыгэ орэдыжъхэу псакIэ къыз­пагъэкIэжьыгъэхэр къаIуагъэх.
Адыгеим итарихъ зэрагъашIэзэ, лъэпкъ дышъэ кIэн хъугъэ IэшIагъэхэм лIэужхэр нэIуасэ афэшIыгъэнхэр, тишэн-хабзэхэр агъэлъапIэу къыткIэхъухьэрэ ныбжьыкIэхэр пIугъэнхэр Iэпэ­Iасэхэм пшъэрылъэу зыфагъэуцужьыгъ.
ЩыIэныгъэм иуахътэ шъхьэи­хыгъэу ухэзыщэрэ IэшIагъэхэр зыщызэхэугъоегъэ къэгъэлъэ­гъо­ныр ямышIыкIэу IэпэIасэмэ я Унэ щагъэпсыгъ. Адыгэ шъуа­шэр, Iанэр, кушъэр, къамэр, ча­тэр, жьыфыр, адыгэ быра­къэу жъогъо 12-р къызыхэлыдыкIырэр, лъэпкъ тамыгъэ ямышIыкIэхэр, Iэлъмэкъэу тхыпхъэхэр зыхэдыкIыгъэхэр ыкIи нэмыкI пкъыгъуа­бэхэр гупчэм щызэхэугъоягъэх.
IэпэIасэмэ я Унэ икъызэ­Iухын фэгъэхьыгъэ Iофтхьабзэм нэбгырэ 22-рэ хэлэжьагъ. Ахэр лъэныкъо зэфэшъхьафхэмкIэ мэлажьэх. Мы гупчэр лъэшэу ти­щыкIэгъагъ. Мыекъопэ къэлэ администрациер, Адыгэ Хасэр, Адыгеим ибзылъфыгъэхэм я Союз мыщ икъызэIухынкIэ лъэшэу къыддеIагъэх. Адыгеим къэ­кIорэ зекIохэр, хьакIэхэр зэ­кIолIэнхэ алъэкIыщт чIыпIэ хэхыгъэ мыр зэрэхъущтым тицыхьэ телъ. ТапэкIэ егъэджэн сыхьатхэр гъэшIэгъонэу ныбжьыкIэхэм афызэхэтщэщт. Дышъэ ыкIи тыжьын хэдыкIыным, ­лъэпкъ Iэпэщысэхэр шIыгъэнхэм ахэр ахэдгъэлэжьэнхэ мурад тиI. Блэрыр, шъагъэр, дышъэидэр, щылэ Iуданэр бгъэфедэхэзэ щыгъыныр зэрэбгъэпсыщтым, Iалъмэкъхэр, нэгъунджалъэхэр, жьыфхэр, IэплъэкIыжъыехэр ха­дыкIынхэм адыгэ пшъашъэхэр фэгъэсэгъэнхэр типшъэрылъ. ЯтIэм, пхъэм, гъучIым Iоф ада­шIэн амал яIэщт тикIэлэ ныбжьыкIэхэм. ХэдыкIыным ишъэф­хэр къыткIэхъухьэрэ лIэужхэм ядгъэшIэным тыпылъыщт. Культурнэ кIэным уасэ фашIынымкIэ егъэджэн десэхэм мэхьанэшхо яIэу сэлъытэ. Адыгэ лъэпкъ Iэ­пэщысэхэм якъэухъумэн ыкIи яхэгъэхъон егъэджэнхэр тегъэ­псыхьэгъэщтых,къыIуагъ Бо­джэкъо Бэлэ.
IэпэIасэхэм я Унэ узэрэчIахьэу ятIэм хэшIыкIыгъэ нартмэ ямыIэрысэ чъыгэу дэпкъым пылъагъэм гупчэм иIэпэIасэ пэпчъ итамыгъэ тыришIыхьагъ. АщкIэ ахэм языкIыныгъэ-зэгурыIоныгъэ, аIэ зэкIэдзагъэу зэрэзэдэлажьэхэрэр къагъэлъэгъуагъ.
Тилъэпкъ идышъэ кIэн къэу­хъумэгъэным, IэпэIасэхэм тадеIэныр АР-м ибзылъфыгъэхэм я Союз и Устав къыдыхэлъы­тагъ. Iофтхьабзэм икIэщакIохэм ащыщ тызэрэхъугъэм гушхуагъэ къытхелъхьэ. IэпэIасэхэм яIэшIагъэ­хэр нахьыбэ зэрэхъущтым тыпылъ. Лъэпкъ культурэр зэрэбаим, зэрэдахэм ныбжьыкIэхэр щыгъэгъозэгъэнхэмкIэ мы Iоф­тхьабзэм ишIогъэшхо къэкIощт. Лъэпкъ Iэпэщысэр щыIэщт тари­хъым изэгъэшIэн лIэужхэр хэ­щагъэхэ хъумэ,къыIуагъ АР-м ибзылъфыгъэхэм я Союз ипащэу Вэрэкъо Хьалимэт.
Лъэпкъ шэн-хабзэр, тари­хъыр цIыфым ибаиныгъэ шъхьа­Iэх. ЩыIэныгъэр лъыкIуатэ къэс лIэужыкIэм икультурнэ кIэн шIогъэшIэгъонэу нэIуасэ фэхъу. Непэ ныбжьыкIэхэм тиIэпэIэсэныгъэ ядгъэлъэгъуным тыфэхьазыр. Егъэджэн десэхэр гъэшIэгъонэу дгъэпсыщтых. Лъэпкъ IэпэщысэшIыныр лIэужхэм ащы­мыгъупшэныр, лIэшIэгъу пчъагъэмэ къапхырыкIыгъэ Iофыр лъыгъэкIотэгъэныр типшъэрылъ шъхьаI,къыIуагъ IэпэIасэу ХьапэкIэ Риммэ.
Лъэпкъ художественнэ Iэмэ-­псымэхэм, бгъэфедэн плъэкIырэ искусствэм, IэпэIасэхэм яIофшIагъэхэм якъэгъэлъэгъон, сатыу­шIы­ным фэгъэхьыгъэ зэхахьэ Iэ­пэIасэмэ я Унэ щырагъэкIо­кIыщт.