Хэгъэгу зэошхом ТекIоныгъэр къызщыдахыгъэр илъэс 80 зэрэхъурэм ипэгъокIэу Адыгэ Республикэм и Общественнэ палатэ зичэзыу зэхэсыгъо иIагъ.

Зэхэсыгъом хэлэжьагъэх АР-м иветеранхэм ыкIи нахьыжъхэм ясоветхэм, лъыхъокIо отрядэу «ШIэжь» зыфиIорэм ялIыкIохэр, Адыгэ къэралыгъо университетым истудентхэр.
Iофтхьабзэр Общественнэ палатэм итхьаматэу Устэ Руслъан къызэIуихызэ, мы зэхэсыгъор блэкIыгъэхэм афэмыдэу зэрэщытыр, шIэжьыр лъызгъэкIотэщт ныбжьыкIэхэр къызэрэрагъэблэгъагъэхэр къыхигъэщыгъ.
— Хэгъэгу зэошхом ТекIоныгъэр къызщыдахыгъэр илъэс 80 зыщыхъурэм ащ фэбэнэгъэ пстэуми шъхьащэ зэрафэтшIырэм, яшIэжь зэрэдгъэлъапIэрэм яшыхьатэу тызэрэугъоигъ. Мэхьанэ зиIэ хъугъэ-шIагъэм ишIэжь лъызгъэкIотэщтхэр къыткIэхъухьэрэ лIэужхэр ары. Те­кIоныгъэшхор къыдыханым фэIорышIэгъэ хъугъэ-шIэгъэ шъхьаIэхэм яедзыгъохэр непэ къаIотэщтых. Ахэм ащыщых Сталинград заор ыкIи Мыекъуапэ шъхьафит зэрашIыжьыгъэхэр, — хигъэунэфы­кIыгъ Устэ Руслъан.
Адыгэ Республикэм иветеранхэм я Совет итхьаматэу Къоджэ Аслъан заом илъэхъэнэ шъхьаIэхэм къащыуцугъ. 1941-рэ илъэсым Москва дэжь нэмыц-фашист дзэхэр зэрэщызэхагъэтэ­къуагъэхэм, Кавказым ишъхьафитныгъэ зэрэфэбэнагъэхэм, Курскэ дэжь щыкIогъэ зэпэуцужьым афэгъэхьыгъэу къы­Iотагъэх. Анахьэу къэзэрэугъоигъэхэм анаIэ зытыраригъэдзагъэр Сталинград заор ары. Мы чIыпIэм щыкIогъэ зэпэуцужьым нэбгырэ мин 300 хъурэ нэмыц купыр советскэ дзэхэм къызэрадзыхьэгъагъэр гъэшIэгъонэу къыIотагъ.
Джащ фэдэу ТекIоныгъэм идзэпащэхэм, иполководцэхэм, имаршалхэм ясурэтхэр къыгъэлъагъохэзэ, заом къэ­гъэзэгъу фэхъугъэ Iофтхьабзэу ахэм зэшIуахыгъэхэр, нэбгырэ пэпчъ икъэбар Къоджэ Аслъан къыIотагъ.

Нэужым публицистэу, тарихълэжьэу, тхакIоу, краеведэу Иван Бормотовыр нэмыц-фашист дзэхэр рафыжьыхи, Адыгеир шъхьафит зэрашIыжьыгъэм къытегущыIагъ.
— Мыекъуапэ чIыдагъэр къызщычIащыщтыгъэр аубытыным фэшI нэмыц дзищ Кавказым къатIупщыгъагъ. А лъэ­ны­къор къызкIыхахыгъагъэр — Рос­тов-на-Дону пэмычыжьэу щыкIогъэ зэпэуцужьым ыуж пэрыохъушхо афэхъун щыIагъэп, Сальскэ ыкIи Пшызэ шъофхэр нэмыц дивизиехэмкIэ зэIухыгъэ хъугъа­гъэ. Ау къызэрашIомышIэу къычIэкIыгъ, Мыекъуапэ дивизии 9-мэ къаухъумэщтыгъ, къэлэ кIоцIым мэфитфэ зэошхо щыкIуагъ. Нэмыцыдзэр къатебэнэжьын ымылъэкIынэу ыкIуачIэ чIырагъэнагъ. А мафэхэм ТIопсэ лъэныкъомкIэ зыкъэу­хъумэжьынымкIэ пытапIэхэр хы ШIуцIэ Iушъом икуп идзэхэм агъэпсынхэ алъэ­кIыгъ, — къыIуагъ Иван Бормотовым.
Джащ фэдэу Адыгэ хэкум ишъолъыр шъхьафит ашIыжьынымкIэ партизан движением мэхьанэу иIагъэр ащ къыIотагъ. Ахэм ялIыхъужъныгъэ фэгъэхьыгъэ Партизан лъагъоу ашIыгъэм къытегущыIагъ.
Зэхэсыгъом икIэух къэзэрэугъоигъэ­хэм нэрылъэгъу къафашIыгъ лъыхъокIо отрядэу «ШIэжьым» хэтхэм республикэм ишъолъыр къыщычIахыгъэ экспонатхэр. Ахэм афэгъэхьыгъэу къэгущыIагъ лъы­хъокIо отрядым ипащэу Владимир Са­хно.
Iэшъынэ Сусан.
Сурэтхэр: Iэшъынэ Аслъан.