Адыгэ гущыIэр пфэIэрыфэгъуныр, адыгэ гупшысэр гъусэ ин пфэхъуныр къызэрыкIо Iофэп. Ау Тхьэм къыпхилъхьагъэу, къыпфигъэшъошагъэр къызэрэпхэкIыжьыщтыр нафэ.

Тиадыгэ литературэ ныбжьыкIэ сыдигъуи бзылъфыгъэ тхэкIо-гупшысакIохэр хэтыгъэх. Ахэр: Натхъо Долэтхъан апэ­дэдэ, етIанэ Хъунэго Нуриет (ныбжьымкIэ укъикIмэ), Емыж МулиIэт, Ергъукъо- ЩэшIэ Щамсэт, Хъунэго Саид, ГутIэ Санят, Мамрыкъо Фатим, мыхэр зэкIэ классическэ шапхъэм тетэу матхэх. Ау нэбгырэ пэпчъ ашъокIи агукIи зэрэзэфэмыдэхэу, яусакIэкIэ зэфэшъхьафых, ягупшысэ лъэIуфагъэп, хэти идунэелъэ­гъукIэ, идунэееплъыкIэ, ныдэлъфыбзэу, ныбыдзыщэм хэлъэу къаIуфагъэм ибаигъэ-IэшIугъэ, ишIэныгъэ къыушыхьатэу зыкъызэIуехы. Бзылъфыгъэ пэпчъ итвор­ческэ хъупкъэ зыфэдэр ятхыгъэхэм, яусэхэм, ятхылъ зэфэшъхьафхэм къыбгурагъаIо. Анахьэу узгъэгушIорэр, адыгэ бзылъфыгъэм лъэпкъ литературэм чIыпIэ хэхыгъэ щыриIэ зэрэхъурэр ары. Бзылъфыгъэр — Ны, шъхьэгъус, шыпхъу. Ар гушъаб, нэфын, IорышI. Лъэпкъыр щызыгъаIэрэр бзылъфыгъэр ары. Ар — нэ ыкIи псэ. Гупшысэм тамэ фэпшIыныр псынкIэп, ау гъэшIэгъоны, тхъагъо ыкIи псапэ. УиакъылыпсэкIэ нэмыкI цIыфыбэм блыпкъ пытэу уагоуцоныр, агукIэ уаштэныр, уигущыIэ Iэзэгъу шъып­къэ афэхъуныр насыпыгъ.
Джащ фэдэ амал ин Тхьэм къызхилъхьагъэхэм ащыщ Мамрыкъо Фатимэ.
Ар мэлылъфэгъум и 12-м 1970-рэ илъэсым Шэуджэн районымкIэ къуаджэу Пщыжъхьаблэ къыщыхъугъ. 1994-м Адыгэ къэралыгъо университетым филологиемкIэ ифакультет, ащ ыуж, 1997-рэ илъэсым, АКъУ-м иаспирантурэ литературоведениемкIэ къыухыгъэх.
Фатимэ ныбжьыкIэу тхэным ыкIи хэутыным зыфигъэзагъ. 1986-рэ илъэсым къыщыублагъэу иапэрэ усэхэр Адыгэ радиомкIэ къатыщтыгъэх, хэку гъэзетэу «Адыгэ макъэм» ыкIи журналэу «Зэкъош­ныгъэм» къарыхьэщтыгъэх.
Фатимэ иапэрэ сборникэу илирическэ повестхэр къыздэхьагъэхэр «Жьым къы­лъэсрэ джэуап» ыIоу тхылъ тедзапIэу «Тхьэм ынэшIу» къыщыдэкIыгъ. Ащ ыужыIоу, Адыгэ республикэ тхылъ тедза­пIэм ащ иусэ сборникхэу «ЛIэшIэгъу цакIэм» ыкIи «Тыгъэ бзыум ичэзыу» («Череда Феникса») къыщыдэкIыгъэх.
Мамрыкъо Фатимэ 2005-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу Урысыем итхакIохэм я Союз хэт.
Илъэс 40 Iэпэ-цыпэм ыгуи ыпси егъэ­къупагъэу Фатимэ творческэ гупшысэр елэжьы, ащкIэ ипшъэрылъ ин икъоу зэрэзэшIуихырэр зэлъашIэрэ литературоведэу ЩэшIэ Казбек (щыIэжьэп), университетым ипрофессорэу, филологие шIэныгъэхэмкIэ докторэу Унэрэкъо Рае, нэмыкIхэми дахэу къыраIотыкIыгъ. УсакIом бгъэшIагъоу, игупшысакIэ зэрэгъэшIэгъоныр, иадыгабзэ зэрэхъуаур, усэн IэпэIэсагъэр зэрэIэкIэлъыр ахэм дэгъоу хагъэунэфыкIыгъ, сэ сшъхьэкIи ахэм адесэгъаштэ ыкIи тIэкIу къыхэсэгъахъо.

Фатимэ итхэн-усэн зыригъэжьагъэм къыщегъэжьагъэу иадыгабзэ идэхэгъэ- фэбэгъэ ин ыкIи ащ иамалыбэ зэрэзыIуищэщтэу, ышъхьэкIэ зызэрэпкъырищэщтым лъэшэу зэрэпылъыгъэм шыхьат фэхъух иусэ сатыр дэгъу зэфэшъхьафыбэр. УсакIомкIэ щыIэныгъэр тын анахь лъапI, ащ хэбдзыни, хэплъхьани зэрэщымыIэр, ау ущыIэшъуныр сыд фэдэрэ уахъти, аукъодыеу щымытэу, лIыгъэ пэлъытэу зэрэхъурэр иусэ сатыр гъэчъы­гъэхэм къаушыхьаты. Псэ зыпыт пэпчъ мы дунаим ежь ичIыпIэ хэхыгъэ, иIахь гъэнэфагъэ, игукIае ыкIи игушIуагъо зэготхэу зэрэхэлъыр, Iушыр а зэкIэм акъылрэ щэIагъэрэкIэ зэрапэгъокIырэр игупшысэ зафэкIэ, иусэ мэкъэ чъэпхъы­гъэкIэ Фатимэ къыдгурегъаIо. Дунаишхомрэ цIыфым ыпсэрэ зэрэзэдэIорышIэхэу, пытэу зэрэзэрэIыгъхэр, зэ­хэ­шIабэу гулъачIэр зыгъэуалъэу, дунэешхом ижьыкъащи пчъагъэу зэрэзэхэ­лъыр — ошIур — уаер, фабэр — чъыIэр, жьыкъилъ хьарзэр иусэ сатыр зыжьыгъэхэмкIэ тшIошъ егъэхъух.
ЦIыфым къыкIурэп гъогуитIу,
Пыщылъэп гъэшIитIу.
Зы гум щызэнэкъокъух псынэкIэчърэ
джэныкъо машIорэ,
Джа пситIур ары бгъэгум щыдгъа­шIорэр.
Зы псэр гъэкIуаси, адрэр къэнэщт,
Зы псэр гъэгъушъи, адрэр къэблэщт.
«ГъогузэхэкI»
Нэм ылъэгъурэм имызакъоу, гум зэхишIэу, псэм ыщэчырэр зэкIэ УсакIом исатыр зэфэшъхьафхэм ащыгъэунэфыгъэх.
КъызэмынэкIыгъэр къыплъыджэжьыщтэп,
УздэщымыIагъэм укъикIыжьыщтэп,
Пщыгъупшэщтэп зыкIи умышIагъэр,
ПшIокIодыщтэп нибжьи уимыIагъэр.

ХьыкумышIэ зафэм етхых тиIофхэр,
IэшIэгъэ шIункIым елъэгъух яшъэфхэр.
Ау, тыдэплъыемэ, уашъор егъашIэм зэрэошъуагъ.
А ЧIыгури, зэгорэм фэдэу, сэнэпскIэ зэрэутэшъуагъ.

Нэ чанкIэ сиусэхэм анэгу къыкIаплъи,
ЛIэшIэгъу цакIэм ипсыхъо шIоркъхэр акIэплъэгъощт.
ПчыкIэ губжыгъэр уапашъхьэ къыщызэкIэблэ,
БэмышIэу ошъогу къаргъом шыблэр къыщыгъогъощт.
Мамрыкъо Фатимэ илъэс 15-м къы­щегъэжьагъэу матхэ, гущыIэр епIу, елэ­жьы, къыдэхъу ыкIи, сэ сишIошIкIэ, псэм тешIыкIыгъэ поэзиер егъэпсы. Нэхъой дахэрэ гупшысэкIэ амал инырэ Тхьэм къызэритыгъэ усакIоу Фатимэ адыгэ лъэпкъ литературэр, адыгабзэр, адыгэ поэзиер зикIасэхэу, зилъапIэхэм ацIэкIэ сыфэлъаIо псауныгъэ пытэкIэ, мамырныгъэкIэ, насып лъагэкIэ.
Дзэукъожь Нуриет.