Тызхэт щыIакIэм сэнэхьатыбэхэм икъоу уасэ афашIы­рэп. НыбжьыкIэхэр сэнэхьатым икъыхэхын къызекIуа­лIэхэкIэ, экономистэу, юристэу, бизнес гъэзекIоным фэгъэзагъэу еджэнхэм дахьыхых.

Ау тапэкIэ ащ Iоф рашIэжьышъущтмэ ахэр егупшысэхэрэп. ГущыIэм пае, сыд фэдэрэ лъэхъани хьалыгъугъажъэхэр щыIагъэх ыкIи IофшIэн амыгъотэу къэнагъэхэп.
А сэнэхьатыр лIэшIэгъухэм къапхырыкIыгъ. ЕгъашIэм аIо: «Хьалыгъур — зэкIэми ашъхь». Мы гущыIэхэм цIыфхэм хьалыгъум уасэу фашIырэр акIоцIалъ­хьагъ, лъэхъэнэ зэжъухэм гъаблэм ащ хищыжьыгъэх.
Хьалыгъугъэжъэ сэнэхьатым рылажьэ­хэрэм ащыщхэм къядгъэIотагъ ар къыхахынэу зэрэхъугъэр, урыпсэушъунэу щытмэ, IэпэIэсэныгъэу ищыкIагъэр, нэмыкIхэри.
ТикIэлэцIыкIугъом хьалыгъум иIэшIугъагъэ угу къэзыгъэкIыжьырэ хьалыгъугъэ­жъапIэу Саркис Пилтакян ыгъэлажьэрэм бэмышIэу теблэгъагъ. Мыщ чэщ-зымафэм къэмыуцухэу, щылажьэхэрэм зызэблахъу­зэ хьалыгъур щагъажъэ. ПстэумкIи зэфэшъхьафищ къыдагъэкIы: фыжьыр, шIуцIэр, хьамцIый зыхэлъыр. Анахьыбэу щашIырэр ермэл лаваш пIуакIэр ары. Нахь Iужъу хъураем фэди щагъажъэ.
— Анахьэу тынаIэ зытедгъэтырэр къыдэдгъэкIырэ продукцием изытет ыкIи иIэшIугъ. Непэ къытщыщэфагъэм неущ къыгъэзэжьэным фэшI джаущтэу щытын фае. Ащ пае къэдгъэжъэрэ хьалыгъум химическэ хэгъэхъонхэр, бэрэ щылъыным пае зыгъэушъэбырэ хэтэкъонхэр хатлъхьэ­хэрэп. Ахэр псауныгъэм егуаох. Тхьацугъэтэдж тIэкIу хэтэлъхьэшъ, нэужым тэджэпсыр дгъэфедэзэ тэшIы. Джащ фэдэу мыжъо хьакум ар зэрэщыдгъажъэ­рэм IэшIугъэкIэ гъэнэфагъи къыреты. Ащ пай тихьалыгъу бэхэм агу рихьэу зыкIащэфырэр, — къыIуагъ Саркис Пилтакян.
Хьалыгъугъэжъэ сэнэхьатым зыкъыхэзгъотагъэхэм ащыщ Рузана Саакян. Мы чIыпIэр къызызэIуахыгъэ апэрэ мафэхэм (илъэс 13 хъугъэ) къащегъэжьагъэу ащ Iоф щешIэ. Апэ ежь ыгу рихьэу унэм тхьацухэкIхэр щигъажъэщтыгъэх. ЕтIанэ хьалыгъугъэжъапIэм къызыIохьэм, сэнэхьатыр дэгъоу ыIэ къыригъэхьагъ.

— Тянэхэм, тянэжъхэм егъашIэм хьалыгъур унэм щагъэжъагъ, ар слъэгъу­щтыгъ. Сэри ахэм афэдэу, хьалыгъум имызакъоу, IэшIу зыхэлъ шхыныгъохэри унэм щысшIыхэу сихабз. Апэрэ уахътэм ятеплъэ е яIэшIугъэ сIэкIэкIуадэу къыхэ­кIыщтыгъ. ХьалыгъугъэжъапIэм сыкъызы­Iохьэми, илъэс зэкIэлъыкIохэм ар сIэ къисэгъэхьэфэ, сиIэпэIэсэныгъэ джы зынэсыгъэр нахь къызгурыIуагъ. Сэнэ­хьатми сыфеджэжьыгъ, къызэрэхэсхы­гъэм сырыкIэгъожьырэп, сызэрэщыIэшъун лэжьапкIи къэсэгъахъэ. ЩэфакIоу къы­чIахьэхэрэм къыдэдгъэкIырэм осэшIу къыфашIэу къызытаIорэм, тиIофшIэн нахь фэщагъэ тэхъу. ТхьацухэкI пстэуми афэдэп хьалыгъу бгъэжъэныр, ащ зыми емыгъэпшэшъущт гухахъо хэогъуатэ, — къыIуагъ Рузана Саакян.
Хьалыгъугъэжъэным пылъ IофшIэныр зэрэмыпсынкIэр ащ фэгъэзэгъэ цIыфым дэгъоу ешIэ. КъызэраIорэмкIэ, хьалы­гъум псэ хэлъ, узэрэдэзекIорэм фэдэу ар мэхъу. Мы сэнэхьатым ыгуи ыпси хэ­лъэу илъэс 18 хъугъэу фэлэжьэрэ Дачъэ Ларисэ хьалыгъугъэжъэным ишъэфхэмкIэ къыддэгощагъ. Медицинэм Iоф щишIэнэу ригъэжьэгъагъ, ау ащ зыкъыхигъотагъэп. Сыдигъуи тхьацухэкIхэр ыгъэжъэнхэр ыгу рихьыщтыгъ, гухахъо ащ хигъуатэщтыгъ. Ащ ыпкъ къикIыкIэ мы сэнэхьатым икIэрыкIэу феджэжьыгъ ыкIи игуапэу Iоф решIэ.
— Хьалыгъугъэжъэ сэнэхьатыр пстэуми къякIурэп. IэпэIэсэныгъэ пхэлъыным имызакъоу, тхьацум Iоф дэпшIэшъун, ар шIу плъэгъун фае. Гум изытет елъытыгъэр макIэп, уизытет тхьацум «зэхешIэ». Мыщ къычIахьэщтыгъэ нэнэжъ горэм сIэхэр ыубытыхи, къысиIогъагъэр сщыгъупшэжьырэп: «ПIэхэр фабэхэшъ, хьалыгъу дэгъу ыкIи IэшIу пфэхъу». Арышъ, IэхэмкIэ зэрэпшIырэми мэхьанэ иI, — къыхигъэщыгъ Ларисэ.
Джащ фэдэ гупшысэхэмкIэ Саркис Пилтакян ихьалыгъугъэжъапIэ Iутхэр къыддэгощагъэх. ЗэгурыIожь ыкIи лъэпкъ зэфэшъхьафхэм къахэкIыгъэ IофышIэ купэу зыгу етыгъэу зипшъэрылъхэр зыгъэцакIэхэрэм яшIуагъэкIэ хьалыгъу IэшIу къагъэжъэн алъэкIы.
Титхыгъэ кIэух зэфэхьысыжь фэтшIы­мэ, къыхэгъэщыгъэн фаер гурыт сэнэхьат гъэсэныгъэм тикъэралыгъо зыщырагъэу­шъомбгъуным, анаIэ тырадзэным афэшI Президентэу Владимир Путиным унэшъо ыкIи проект зэфэшъхьафхэр къызэрэдигъэкIыгъэхэр ары. Республикэм игъэсэныгъэ учреждениехэу мы сэнэхьатым фегъэджэгъэнхэмкIэ факультет зиIэхэм ныбжьыкIабэ къякIуалIэ. Ау ахэм янахьыбэм хьалыгъугъэжъэным зыфамыгъазэу, пщэрыхьакIохэу е IэшIу-IушIухэм яшIын къыхахы.
Мыекъопэ къэралыгъо гуманитар колледжэу N 79-м фэIо-фэшIэ индустриемкIэ иотделение ипащэу Нэгъой Фатимэ къызэриIуагъэмкIэ, илъэс къэс нэбгырэ 30 фэдиз мыхэм аштэ.
— КъызэрэчIэкIыхэрэр — пщэрыхьэ­кIо-кондитерых, ау хьалыгъугъажъэу Iоф ашIэн фитых. Практикэм къызэригъэлъа­гъорэмкIэ, нэбгырэ 30-м щыщэу хьалыгъугъэжъэным зыфэзыгъазэрэр нэбгырэ зытIущ, адрэхэр зэкIэ шхапIэхэм Iоф ащашIэнэу макIох, — къыхигъэщыгъ Нэгъой Фатимэ.
Iэшъынэ Сусан.