Мыекъуапэ, Адыгэ къэралыгъо универси­тетым, гъэтхапэм и 14-м къыщегъэ­жьагъэу и 19-м нэс я X-рэ Кавказ хьисап олимпиадэр щэкIо.

Урысыем ишъолъыр 20-мэ ыкIи IэкIыб къэрал 14-мэ – Иран, Казахстан, Таиланд, Швейцарием, Кыргызстан, Таджикистан, Туркменистан, Приднестровскэ Молдавскэ Республикэм, Армением, Сербием, Беларусым, Тыркуем, Узбекистан, Абхъазым якIэлэеджэкIуи 158-рэ ащ хэлажьэ.
Олимпиадэм гъэсэныгъэмкIэ ипрограммэ тегъэпсыхьагъэу шIэныгъэлэжь цIэрыIохэм, кIэлэегъаджэхэм, робототехникэм, IэрышI интеллектым ыкIи компьютер щынэгъончъэным алъэны­къокIэ чыжьэу зыцIэ Iугъэ гъэсэгъэшхо­хэм аIукIэщтых. Олимпиадэм хэлажьэхэрэм ягъусэ кIэлэегъаджэхэм апае шъхьафэу гъэсэныгъэмкIэ программэ зэхагъэу­цуагъ.
Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафхэм, зэнэкъо­къухэм азыфагу къыдэфэрэ уахътэм Олимпиадэм хэлажьэхэрэм музейхэм нэIуасэ зафашIы, концертхэм яплъых, республикэм итарихъ ыкIи ичIыопс саугъэтхэр зэрагъэлъэгъух.

Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат лекциехэм ащыщ горэм щыIагъ ыкIи Олимпиадэм хэлажьэхэрэм шIуфэс арихыгъ. НыбжьыкIэхэм зафигъазэзэ республикэм и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэ­щыгъэмкIэ, сэнаущыгъэ зыхэлъхэм якъыхэгъэщынкIэ ыкIи ахэм IэпыIэгъу ятыгъэнымкIэ Адыгеим бэ щызэшIуахырэр. Проектыбэмэ якIэщакIох Адыгэ къэралыгъо университетым иректорэу Мамый Даутэрэ ащ игъусэхэмрэ. ЛъэгэпIэ иным диштэрэ гъэсэныгъэ ыкIи научнэ Iофтхьабзэхэр зыщызэхащэхэрэ чIыпIэу республикэр хъунымкIэ бэ ащ зэшIуихыгъэр.
«Илъэсыбэмэ къакIоцI Адыгеим хьисап еджапIэм зыщегъэушъомбгъугъэнымкIэ ыкIи гъэсэныгъэ те­дзэ ягъэгъотыгъэнымкIэ зэкIэлъыкIокIэ гъэнэфагъэ иIэу Iофым тыщыдэлэжьагъ. Непэ Адыгеим инфраструктурэ тегъэпсыхьагъэу иIэ хъугъэм ишIуагъэкIэ кIэлэцIыкIухэм дунэе ыкIи урысые зэнэкъокъухэм, Олимпиадэхэм текIоныгъэхэр къащыдахыхэ хъугъэ, ащ дакIоу хэгъэгум иапшъэрэ еджэпIэ пэрытхэм ачIэхьэх. Илъэсэу икIыгъэм Адыгеим истудентхэм я Ассоциацие зэхащагъ, Урысыем гъэсэныгъэмкIэ игупчэ анахь инхэм аще­джэхэу рес­публикэм къикIыгъэхэр ащ зэрепхых. НыбжьыкIэхэр анаIэ зэтетыжьэу зэрэзэдэлажьэхэрэм имызакъоу, ячIыпIэ гупсэу къызыщы­хъугъэхэри зыщагъэгъупшэрэп, проект зэфэшъхьафхэр зэдызэшIуа­хых. Анахьэу тынаIэ зытедгъэтыхэрэм ащыщ ныбжьыкIэхэр гъэ­псын Iофым хэщэгъэнхэр. Ащ пае чIыпIэ зэфэшъхьафхэм анахь чанхэм зэIукIэхэр адызэхэтэщэх, зэдэлэжьэныгъэмкIэ шIыкIэ-амалыкIэхэм талъэхъу. Ащ фэдэ чIыпIэхэм зыкIэ ащыщ ныбжьыкIэ слетэу «Фыщт» зыфиIорэр. НыбжьыкIэхэм япащэхэм анахь зыгъэгумэкIырэ IофыгъохэмкIэ упчIэхэр хэбзэ къулыкъухэм ялIыкIохэм аратых, ежьхэм ашIогъэшIэгъонэу зэхагъэуцогъэ проектхэми ахэр ащагъэгъуазэх», — къыIуагъ Адыгеим и ЛIышъхьэ.

КъумпIыл Мурат хьисапымкIэ ыкIи физикэмкIэ шIэныгъэлэжьхэу я X-рэ Кавказ хьисап олимпиадэм изэхэщэн хэлэжьагъэхэм зэIукIэгъу адыриIагъ. ЗэдэгущыIэгъум хэлэжьагъэх Кавказ хьисап олимпиадэм и Координационнэ Совет итхьаматэу, Адыгэ къэралыгъо университетым иректорэу Мамый Даутэ, Урысыем шIэныгъэхэмкIэ и Академие и Хьисап институтэу В. А. Стекловым ыцIэкIэ щытым хьисапымкIэ илабораторие ипащэу Николай Андреевыр, Адыгэ къэралыгъо университетым и Кавказ хьисап гупчэ инаучнэ пащэу, Москва дэт физикэ-техническэ институтым хьисапымкIэ ыкIи информатикэмкIэ и Физтех-еджапIэ ипащэу Андрей Райгородскэр, Адыгэ къэралыгъо университетым хьисапымкIэ игупчэ инаучнэ IофышIэ шъхьаIэу, Урысыем шIэныгъэ­хэмкIэ и Академие ичлен-корреспондентэу Алексей Савватеевыр, дунэе хьисап олимпиадэмкIэ Урысыем ихэшыпыкIыгъэ куп итренер шъхьаIэу, Адыгэ къэралыгъо университетым технологиехэмкIэ илабораторие ипащэу Кирилл Суховыр, Москва дэт физикэ-техническэ институтым идоцентэу, хьисапымкIэ кIэлэеджакIохэм я Урысые олимпиадэ икомиссие итхьаматэу Назар Агахановыр, Урысыем ибизнесмен-меценатэу, предпринимателэу, инженерэу, компаниеу «Моторика» зыфиIорэм изэхэщакIоу Илья Чех, шIэныгъэ, гъэсэныгъэ ыкIи культурэ Iофтхьабзэхэм IэпыIэгъу язытырэ Фондым изэхэщакIохэм ащыщэу Константин Петровыр, Физтех-еджапIэм истудентэу, Дунэе хьисап олимпиадэм (2020-рэ илъ.) дышъэ медалыр къыщызыхьыгъэ, хьисапымкIэ Урысые олимпиадэм иосэшIхэм ахэтэу Даниил Деминыр, мы еджэпIэ дэдэм имагистрантэу, Республикэу Дагъыстан иныбжьыкIэ сэнаущхэм хэхъоныгъэ ягъэшIыгъэнымкIэ гупчэу «Альтаир» зыфиIорэм щезыгъэджэхэрэ Абдулкадыр Бучаевыр, Республикэу Армением шIэныгъэхэмкIэ и Лъэпкъ академие иинститут илабораторие ипащэу Айк Саркисян, Респуб­ликэу Армением шIэныгъэхэмкIэ и Лъэпкъ академие хэхъоныгъэм ипрограммэхэмкIэ игъэIорышIапIэ ипащэу Камо Атаян.
ШIэныгъэм илъэныкъо зэфэшъхьафхэм­кIэ лIыкIохэу мы Iофтхьабзэм къекIолIагъэхэм Адыгеим и ЛIышъхьэ гущыIэгъу зафэхъум, сэнаущыгъэ зыхэлъ кIэлэцIыкIухэмрэ ныбжьыкIэхэмрэ IэпыIэгъу ятыгъэным, кIэлэегъаджэхэр гъэхьазырыгъэнхэм, шIэныгъэмрэ гъэсэныгъэмрэ тапэкIи хэхъоныгъэ ягъэшIыгъэным яIофыгъохэм атегущыIагъэх. КъумпIыл Мурат къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, ыпшъэкIэ зигугъу къашIыгъэ лъэныкъо пстэухэмкIи IэпыIэгъу аратыным республикэм ипащэхэр фэхьазырых.
Кавказ хьисап олимпиадэм изэхэщакIохэм къаIуагъ республикэм иапшъэ­рэ еджапIэхэм гъэсэныгъэ ыкIи шIэныгъэ проектыкIэхэр ащыпхырыщыгъэнхэмкIэ Iофыгъоу къэуцухэрэм язэшIохын тапэкIи хэлэжьэнхэм зэрэфэхьазырхэр.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу къытырэ къэбархэмкIэ
Тхьаркъохъо Сафыет.