Top.Mail.Ru

НыбжьыкIэхэм зэIукIэгъу адыриIагъ

Image description
Iэшъынэ А.

Федеральнэ проектэу «ГосСтарт.Моло­дежь» зыфиIорэм къыдыхэлъытагъэу АР-м лъэпкъ IофхэмкIэ, IэкIыб къэралхэм ащы­псэурэ тилъэпкъэгъухэм адыряIэ зэпхы­ны­гъэхэмкIэ ыкIи къэбар жъугъэм иамалхэмкIэ и Комитет итхьаматэу Шъхьэлэхъо Ас­кэр республикэм иныбжьыкIэ организа­цие­хэм ялIыкIохэм зэIукIэгъу адыриIагъ.

НыбжьыкIэхэм упчIэу Шъхьэ­лэхъо Аскэр фагъэзагъэхэр Комитетым иIофшIэн, пшъэры­лъэу иIэхэм, лъэпкъ ыкIи дин зэфыщытыкIэхэм, нахьыпэкIэ студентыгъор зэрэщытыгъэмрэ непэрэ мафэмрэ зэригъапшэ­хэмэ, еплъыкIэу иIэм, тилъэпкъэгъоу IэкIыбым щыIэхэм, къэкIожьыгъэхэм зэпхыныгъэу адыряIэм, лъэпкъ хабзэхэм, адыгабзэм якъызэтегъэнэн, нэмыкIхэм афэгъэхьыгъагъэх.
Ежь ышъхьэ фэгъэхьыгъэ упчIэмкIэ зэIукIэгъур рагъэ­жьагъ. Непэ Iофэу ышIэрэм къыфэкIонэу зэрэхъугъэмкIэ Шъхьэлэхъо Аскэр къеупчIы­гъэх. Зыщеджагъэр, сэнэхьатэу апэ къыхихыгъагъэр, нэужым гъогоу къыкIугъэр кIэкIэу ащ къыIотагъ.
Комитетэу зипащэм пшъэ­ры­лъэу иIэхэм нэужым къыкIэуп­чIагъэх. АР-м иминистрэхэм
я Кабинет иунашъоу 2006-рэ илъэсым къыдэкIыгъэм къыды­хэлъытэгъэ пшъэрылъэу агъэца­кIэхэрэр игъэкIотыгъэу Шъхьэлэхъо Аскэр къафиIотагъ.

Iэшъынэ А.


Лъэпкъ Iофхэр ахэм зэра­щыщым къыпкъырыкIхэзэ, ащ лъыпыдзагъэу лъэпкъхэм язэгу­рыIоныгъэ пытэнымкIэ, цIыфхэм яеплъыкIэхэр гъэпсыгъэнхэмкIэ къэбар жъугъэм иамалхэм мэхьанэу яIэм зэреплъырэм фэгъэхьыгъэ упчIэ къыратыгъ. Республикэ ыкIи муниципальнэ гъэзетхэм хэутыгъэу къыдагъэ­кIыхэрэм анэмыкIэуи интернет нэкIубгъохэр зэряIэхэр, ахэр къэбар жъугъэм иэлектроннэ амалэу зэрэтхыгъэхэр пстэумэ апэу къыхигъэщыгъ.
Къэбар жъугъэм иамалхэм хъугъэ-шIагъэхэр, дунаим, къэралыгъом, республикэм ащы­хъурэр къызэраIуатэрэм имызакъоу лъэныкъо зэфэшъхьаф­хэм хэшIыкIэу цIыфхэм афыряIэхэм зязгъэушъомбгъурэ къэ­бархэр къатых. Комитетым итхьаматэ ащ къыпкъырыкIызэ, гъэсэныгъэ мэхьанэ яIэу зэрэ­хъурэм къыкIигъэтхъыгъ.
ЦIыфхэу политическэ пэщэныгъэ зыIыгъхэр, мы лъэныкъом иэкспертхэр, цIыф цIэры­Iохэр, шIэныгъэлэжьхэр зыхэлэжьэрэ къэтын зэфэшъхьафхэм яплъых, тхыгъэхэм яджэх, ахэм къаIуагъэхэм адырагъаштэ е нэмыкI еплъыкIэ фыряIэ мэхъу. Ащ тетэу къэбар жъугъэм иамал­хэр цIыфхэм яеплъыкIэ­хэм ягъэпсын хэлажьэх,къы­Iуагъ Шъхьэлэхъо Аскэр.
Джащ фэдэу хабзэм Iофэу ышIэрэм къэбар жъугъэм иамал­хэр зэрэлъыплъэхэрэр, лъэпкъ зэгурыIоныгъэр пытэным яIахь зэрэхалъхьэрэ шIыкIэхэр ныбжьыкIэхэм къафиIотагъэх.
Адыгэ культурэм, адыгабзэм якъызэтегъэнэн, ныбжьыкIэхэм ахэм хэшIыкI афыряIэным, агъэ­федэнхэм ылъэныкъокIэ зэшIо­хыгъэ хъухэрэм Iофтхьабзэм хэлажьэхэрэр къыкIэупчIагъэх. Шъхьэлэхъо Аскэр адыгабзэр урызэдэгущыIэн закъоу щымытэу, акъылышIуагъэу, хабзэу лIэуж пчъагъэхэм зэIапахы-­
хэрэм язехьакIоу зэрэщытым къы­кIигъэтхъызэ, тхьамафэм тфэ къы­дэкIырэ общественнэ-­политикэ гъэзетэу «Адыгэ ма­къэр», илъэсым плIэрыплIэ къы­­дагъэкIырэ журналхэу «Зэ­къошныгъэр», «Жъогъобыныр» ащ икъызэтегъэнэн зэрэфэIорышIэхэрэр пстэумэ апэу къыхигъэщыгъ.
НэмыкI гъэзетэу адыгабзэр зыгъэфедэхэрэм, къэралыгъо телерадиокомпанием къэтынэу ышIыхэрэм игъэкIотыгъэу къатегущыIагъ, Адыгэ республикэ тхылъ тедзапIэм социальнэ мэ­хьанэ зиIэ литературэу къыдигъэкIыхэрэм, тиныдэлъфыбзэ­кIэ мультфильмэхэр зэрэзэра­дзэкIыжьыхэрэм ягугъу къы­шIыгъ. Шъхьэлэхъо Аскэр къызэриIуагъэмкIэ, 2024-рэ илъэсым тхылъ 23-у къыдагъэкIы­гъэм щыщэу 17-р адыгабзэкIэ тхыгъэ. Ахэм сомэ миллион 12-рэ мин 636-м ехъу апэIу­хьагъ.
Адыгабзэм икъызэтегъэнэн дэлэжьэрэ Проектнэ офисэу гуманитар ушэтынхэмкIэ Адыгэ республикэ институтым ыгъэ­псыгъэм Iофэу ышIэрэм къытегущыIэзэ, илъэситIу хъугъэу ду­нэе ныбжьыкIэ этнографическэ лагерь зэрэзэхищэрэр, ащ къыдыхэлъытагъэу зэшIуахыхэ­рэр къыIотагъ.
Адыгеим лъэпкъ зэгурыIо­ныгъэр щыпытэным Комитетым иIахьэу хишIыхьэрэми ныбжьыкIэхэр къыкIэупчIагъэх.
Тишъолъыр лъэпкъ зэфэшъхьафи 100-м ехъу щэпсэу. Ахэм алъапсэ ялъэпкъ хабзэ-
хэр, абзэ къызэтегъэнэгъэнхэм, якультурнэ кIэн зэрэдунаеу нэ­Iуасэ фэшIыгъэным фэбэнэрэ цIыф чанхэр ахэтых. Ахэм об­щественнэ зэхахьэхэр зэха­щагъэх. Комитетыр ахэм Iоф ади­шIэзэ, лъэпкъ зэгурыIоны­гъэм игъэпытэн дэлажьэ,
къыIуагъ Шъхьэлэхъо Аскэр.
Зэхахьэхэм ацIэ къыриIуагъ, япащэхэр лъэпкъ зэфыщытыкIэхэмкIэ ыкIи дин организацие­хэм адыряIэ зэпхыныгъэхэмкIэ Советэу АР-м и ЛIышъхьэ дэжь щызэхащагъэм, Комитетым и Общественнэ ыкIи Экспертнэ советхэм зэрахэтыхэр къыхигъэщыгъ. Джащ фэдэу Мые­къопэ ыкIи Адыгэ епархиемрэ Адыгэ Республикэм ыкIи Пшызэ шъо­лъыр ащыпсэурэ быслъымэнхэм ядин ДэлэжьапIэрэ зэпхыныгъэ пытэ зэрадыряIэм къыкIигъэтхъыгъ.
НыбжьыкIэхэм Iоф адэшIэ­гъэнымкIэ непэрэ лъэхъаным шIыкIэу къыздихьыгъэхэм ащыщэу анахьыбэу шIуагъэ къэзыты­рэм фэгъэхьыгъэ упчIи Шъхьэлэхъо Аскэр къыфагъэзагъ. Ко­митетым итхьаматэ интернетыр пстэумэ апэу къыхигъэ­щыгъ.
Социальнэ хъытыур ана­хьы­­бэу агъэфедэ, арышъ, ащ имэхьанэ анахь ин мэхъу. Ащ сообществэ зэфэшъхьафхэр, он­лайн Iофтхьабзэхэр щызэхэпщэнхэ, ныбжьыкIэхэм ящыкIэгъэ къэбархэр щызэбгырыптIупщынхэ, проект зэфэшъхьафхэм ахэр къащыхэбгъэлэжьэнхэ плъэкIыщт, къыIуагъ ащ.
Мыщ дэжьым Iофтхьабзэу республикэм щызэхащэхэрэм, проектэу щагъэхьазырхэрэм, ахэм якIэух зэфэхьысыжьхэм цIыфхэр ащыгъэгъозэгъэнхэм фэшI Комитетым «Вконтакте» зыфи­Iорэмрэ «Телеграмымрэ» зэригъэфедэхэрэм къыщыкIи­гъэт­­хъыгъ, ахэм нэкIубгъоу ащы­ряIэхэм къакIэтхэнхэу ныбжьыкIэхэр къыригъэблэгъагъэх.
2024-рэ илъэс статистикэм къызэригъэлъэгъуагъэмкIэ, дунаир пштэмэ, гурытымкIэ лъытагъэу, мафэм сыхьати 6-м ехъу зы нэбгырэм интернетым щегъакIо, ащ щыщэу сыхьати 2-рэ такъикъ 33-м социальнэ хъы­тыум хэс. Урысыер пштэмэ, интернетым, ари гурытымкIэ лъытагъэу, сыхьати 8-рэ такъикъ 21-рэ зы мафэм зы нэбгырэм пэIуегъахьэ. Арышъ, ащ зыпари зэрэхэмышIыхьашъущтым уеуцо­лIэнышъ, нахьыбэу шIуагъэ къы­зэребгъэтыщтым упылъын фае, къыкIигъэтхъыгъ АР-м лъэпкъ IофхэмкIэ, IэкIыб къэ­ралхэм ащыпсэурэ тилъэпкъэ­гъухэм адыряIэ зэпхыныгъэ­хэмкIэ ыкIи къэбар жъугъэм иамалхэмкIэ и Комитет ипащэу Шъхьэлэхъо Аскэр.
НыбжьыкIэу мы Iофтхьабзэм къекIолIагъэхэм упчIэу къатыгъэхэм зэкIэми, хэзыгъэ имыIэу ащ джэуапхэр къаритыжьыгъэх.
ХЪУТ Нэфсэт.