Лъэхъаным диштэрэ бзылъфыгъ
Непэрэ лъэхъаным дезыгъэштэрэ бзылъфыгъэу Iофым охътабэ тезыгъэкIуадэрэр хэдэн фаеу мэхъу, унагъомрэ сэнэхьатым епхыгъэ IофшIэнымрэ азыфагу еуцо. ЛъэгэпIэ инхэм анэсыгъэ финансист IэпэIасэу Нэгъуцу Гощнагъо ащ фэдэ гумэкIыгъо зыкIи иIагъэп.
Шэн пытэ зиIэ, акъылыгъэ хэлъэу зекIорэ цIыф ар — «жьы» зыкIэт бзылъфыгъ. Илъэс щэкIым ехъурэ Гощнагъо финансхэм япхыгъэ IофшIэнхэр егъэцакIэ — апэ Урысыем и Сбербанк, ащ ыуж «Крайинвестбанкым» — ищыIэкIэ-псэукIи ахэм яфэмэ-бжьымэ къытехьагъ, ащ елъытыгъэу, охътэ хьаулые къызхэмыфэрэ зекIокIэ хабзэри зыфигъэнэфэжьыгъ. Нэгъуцу Гощнагъо Байзэт ыпхъум иIофшIэгъу уахътэ такъикъ-такъикъэу гощыгъэ —зэIукIэгъухэр, зэхэсыгъохэр, тхьапэмэ Iоф зыщадишIэрэр — ащ фэдэ зэкIэлъыкIуакIэм бэшIагъэу ар есэжьыгъ.
ПшъэдэкIыжьышхоу ыхьырэм, зэпыугъо зимыIэ IофшIэным ар агъэщынэрэп, ау агъэпшъы, жьыкъэщэгъуи химыгъуатэрэм фэдэу къыпщэхъу — тыдэкIи игъо ифэнэу щыт: хъурэ-шIэрэ-
мэ ежь ышъхьэкIэ алъыплъэн фае — къэпIопэщтмэ, ышIэщтым, ыгъэцэкIэщтым ащыкIэрэп.
Сыдэущтэу зэкIэми ар игъо афифэра? Пкъышъолыр зыпкъ итэу пIыгъышъуныр, узэкIужьэу, ренэу гъэкIэрэкIагъэу ухэтышъуныр, къыздежъугъаштэх, IэшIэхэп, ау бзылъфыгъэу сатыум хэтымкIэ Iофыгъошху. Шъачэ хэхьэрэ къуаджэу Хьаджыкъо къыщыхъугъэ Нэгъуцу Гощнагъо (Хэшхмэ ащыщ) — пэрытныгъэ шэныр къызэбэкIырэ, гъэIорышIэным хэшIыкI фызиIэ цIыф, сыдигъокIи пшъэрылъэу зыфигъэуцужьыгъэм епцIыжьырэп, икабинет чIэсми, пэщэ пытагъэу хэлъым дакIоу, ар бзылъфыгъэ лъэгъупхъэу, узIэпызыщэу къэнэжьы. АкъылышIу, жэбзэ дэгъу Iулъ, сэмэркъэу дахэ хэлъ — ар Тхьэр къызэшIушIэгъэ цIыф, зыкIи къызэкIэкIуагъэп, зыкIи зи Iэпэдэлэл ышIыгъэп. IофшIэгъу уахътэр хэзыгъэ имыIэу гъэнэфагъэ: телефоныр къытео зэпыт, секретарым зыкIэтхэжьыщт тхьапэхэр Iатэу къыфычIехьэх, отделмэ япащэхэр чэзыум хэсых, пчэдыжь планеркэм чIэхьанхэу хьазырых. ГущыIэхэу «Уахътэр — ахъщэ» зыфиIоу банкым идэпкъ тетхагъэм имэхьанэ мыщ нахь щызэхапшIэу мэхъу. Гощнагъо ынэгу къызыушъэбыжьыгъэр, зыкъызызэблихъугъэр ащ ищыIэныгъэ анахь щигъэлъэпIэрэ янэ-ятэхэм ягугъу зыфэтэшIыр ары, зигъэпсэфынэу джыри мытIысыжьызэ гущыIэгъу ащ тыфэхъугъагъ.
— Сиунагъо, зэкIэ сигупсэхэм, гущыIэ лые къызэмышIэкIыгъэ псалъэкIэ сакъытегущыIэ сшIоигъу, — къеIуатэ Гощнагъо. — Ахэр ары сищыIэныгъэ мэхьанэ къезытыгъэхэр. Ны-тыхэм ягущыIэ фабэ, ягукIэгъу, шIулъэгъоу къытфыряIэр, къызэрэтфыщытхэр сыдигъокIи тэ зэхэтэшIэ. Сэ гъэхъагъэу сшIыгъэмэ ахэм яIахьышхо ахэлъ, ащ сэ уасэ фэсэшIы.
Илъэс зэфэшъхьафхэм мызэу, мытIоу тызэдэгущыIэу хъугъэ — кабинет зэфэшъхьафхэм е «Адыгэм и Унэу» 2014-рэ илъэсым кIымэфэ Олимпийскэ джэгунхэр Шъачэ зыщыкIогъэхэ лъэхъаным агъэпсыгъагъэм. Нэгъуцу Гощнагъо удэгущыIэныр, шъыпкъэр пIощтмэ, Iофыгъо псынкIэхэм ащыщэп: ащ игупшысэхэр, игущыIэхэр псынкIэ дэдэу зэкIэлъэкIох, тхьапэм тептхэнэу игъо уифэрэп. Ар зэресагъэу, пчъагъэхэу иIофшIэн епхыгъэхэр «къыптыретакъох», иIофшIэкIо куп игъэхъагъэхэр, пшъэрылъэу зыфагъэуцужьхэрэр, ахэр зэкIэ ежьыркIэ мэхьанэшхо зиIэ Iофыгъох.
— ЕджапIэр къэсыухи, институтым сычIэхьанэу зызгъэхьазыры зэхъум, илъэс заулэкIэ арэу лъэшэу сищыIэныгъэ зэхъокIыщтми, финансхэм япхыгъэ Iофхэм сафэгъэзэгъэщтми сшIэгъахэп, — къеIуатэ Гощнагъо. — Ны-тыхэм ялъагъо ясабыйхэри рэкIох е ахэм къафагъэнэфэгъэ гъогур къыхахы. Ау сэ сиIоф шъхьафыгъэ. Сянэ кIэлэегъадж, сятэ сурэтышIэу егъашIэм лэжьагъэ. Сэ Ставрополь сыщеджагъ, политехыр къыщысыухыгъ, инженер-механик сэнэхьатыр зэрэзгъотыгъэр къэзыушыхьатырэ дипломыр къыдэсхыгъ.
Ау щыIэныгъэм ежь-ежьырэу зэхъокIыныгъэхэр ешIых. Илъэс 23-рэ зыныбжь специалист ныбжьыкIэу Гощнагъо Къэралыгъо банкым 1983-рэ илъэсым Iухьанэу хъугъэ. Апэ ревизорэу Къэралыгъо IофшIэкIо сберкассэм (а лъэхъаным ащ фэдэхэр щыIагъэх) щылэжьагъ. Зы IофшIэгъу илъэс тешIагъэу, ар сберкассэу N 18-49-м ипащэ игуадзэу агъэнэфагъ. 1988-рэ илъэсым Нэгъуцу Гощнагъо гъэсэныгъэ, Пшызэ къэралыгъо мэкъумэщ университетым бухгалтер-экономист сэнэхьатыр щызэригъэгъотыжьыгъ. IофышIэ къызэрыкIоу банкым Iухьэгъагъэр илъэс тIокIырэ тфырэм къыкIоцI пэщэ IэнатIэм нэсыгъ. Урысыем и Сбербанк икъутамэу ПсышIопэ районым щыIэм ипащэу Гощнагъо загъэнэфэгъагъэр 2007-рэ илъэсым имэзэе маз ары, а IэнатIэм илъэсихырэ Iутыгъ. А уахътэм къыкIоцI гъэхъагъэхэр ышIыгъэх: илъэсныкъо нахь темышIагъэу къалэу Урысыем и Сбербанк имедалэу «Фэшъыпкъэу къулыкъу зэрихьырэм фэшI» зыфиIорэр Москва къыщыратыжьыгъ. А бгъэхалъхьэр правительственнэмэ арагъапшэ, осэшхо фашIы.
Нэгъуцу Гощнагъо зыщылажьэщтыгъэ Сбербанкым къутэмибгъу епхыгъагъ, ахэм нэбгыри 120-мэ Iоф ащашIэщтыгъ.
— IофышIэхэм сагъэразэщтыгъэ, гуетыныгъэшхо цIыфхэм яIагъ, — къеIуатэ ащ. — Мафэ къэс пшъэдэкIыжь зыпылъ Iофышхохэр къыкъокIыщтыгъэх, ар зэкIэми афэщыIэщтыгъэп, бэ IукIыжьыщтыгъэр, ау банкым къыIунагъэхэм IэпэIэсэныгъэшхо ахэлъыгъ, анахь Iоф хьылъэхэр зэшIуахышъущтыгъ.
2013-рэ илъэсым, Сбербанкым илъэс щэкIырэ зыщэлажьэм ыуж, Нэгъуцу Гощнагъо ОАО-у «Крайинвестбанкым» и Къыблэ шъолъыр дирекцие пащэ ашIыгъагъ, илъэсиблыкIэ узэкIэIэбэжьмэ пенсием тIысыжьыгъэ. Ау ащ ишIэныгъэрэ иIэпэIэсэныгъэрэ непи бэмэ къызфагъэфедэ.
— IофшIэным охътабэ ыхьыщтыгъ, ау сиунэ, сиунагъо, сянэ-сятэхэр сищыIэныгъэкIэ анахь осэшхо зиIэхэу ренэу щытыгъэх, — къыкIегъэтхъы Гощнагъо. — Сишъхьэгъусэ, Нэгъуцу Махьмудэ Индрисэ ыкъор илъэс пчъагъэ хъугъэу, ПсышIопэ къэлэ сымэджэщэу N 1-м кардиологиемкIэ иотделение ипащ, ащи IофшIэным охътабэ тырегъэкIуадэ. Сипшъашъэу Дианэ медицинэ институтыр къыухыгъ, врач-кардиологэу мэлажьэ. Сэ сынасыпышIу, Iахьылхэр, ныбджэгъухэр, нэIуасэхэр бэу сиIэх, ахэм гухахъо ахэсэгъуатэ, IофыгъошIухэм сакъыфагъэущы. Джыри бэшIагъэу, IофшIэныр езгъэжьэгъэ къодыеу, сэ зэсIожьыгъагъ: сыд фэдэ мэхьанэ IофшIэным иIэми, сиунагъо пстэуми апэ итынэу щыт. Ащ Iо хэлъэп…
Ныбэ Анзор.