ИкIыгъэ илъэсым зэшIохыгъэ хъугъэхэм, къихьэгъэ 2025-мкIэ агъэнэфагъэхэм афэгъэхьыгъагъ автомобиль гъогухэм я ГъэIорышIапIэу «Адыгеяавтодорым» тыгъуасэ щызэхащэгъэгъэ пресс-конференциер.

Журналистхэм яупчIэхэм джэуапхэр къаритыжьыгъэх гъогухэм ыкIи лъэмыджхэм ягъэфедэн, якъызэтегъэнэн фэгъэзэгъэ отделым ипащэу Дмитрий Бороненкэм.
Ащ къызэриIуагъэмкIэ, блэкIыгъэ илъэсым кIуачIэ зиIэгъэ лъэпкъ проектэу «Щынэгъончъэ ыкIи шэпхъэшIухэм адиштэрэ гъогухэр» зыфиIорэм къыды­хэлъытагъэу къуаджэу Фэдз илъэмыджэу псыхъоу Фарзэ телъыр агъэцэкIэжьыгъ, гъогурыкIоным ишапхъэхэр зыукъохэрэр зыгъэунэфырэ камерэ 16, хьылъэзещэ автомашинэхэм арылъыр зыщэчырэ псэуалъэу 2 агъэуцугъ, кIэлэцIыкIухэр гъогу хъугъэ-шIагъэхэм зэрахэкIуадэ­хэрэм, шъобжхэр зэрахахыхэрэм ипчъа­гъэ нахь макIэ хъуным фытегъэпсыхьэгъэ Iофтхьабзэхэр зэхащагъэх. IофшIэнхэм пстэумкIи сомэ миллиарди 2,2-м ехъу апэIухьагъ.
Мы лъэпкъ проектым 2019 — 2024-рэ илъэсхэм Адыгеим икъалэхэм ягъогу­хэм япроцент 85-р шапхъэхэм адиштэу шIыгъэнхэу къыщыдэлъытэгъагъ. Респуб­ликэм ащ ригъэхъуи, процент 88-м нигъэсыгъ. Ащ имызакъоу, шъолъыр мэхьанэ зиIэ ыкIи псэупIэхэр зэзыпхыхэрэ гъогухэм япроцент 67-ри шапхъэхэм адиштэ хъугъэ.
Отделым ипащэ гъогоу е лъэмыджэу агъэцэкIэжьыщтыр къызэрэхахырэм фэгъэхьыгъэ упчIэм джэуап къыритыжьызэ тызэрэщигъэгъозагъэмкIэ, гъэцэкIэ­жьын зищыкIагъэу зэгуцэфэхэрэ чIыпIэхэм язытет уплъэкIунхэм афытегъэ­псыхьэгъэ псэуалъэмкIэ зэрагъашIэшъ, ыпэ рагъэшъын фаехэр агъэнафэх. Мыщ дэжьым къыщыхигъэщыгъ агъэцэкIэжьырэм подрядчикым шапхъэхэр икъоу щегъэцакIэхэмэ агъэунэфыным пае 2022-рэ илъэсым агъэкощызэ лабораторие уплъэкIунхэр зэрэзэхащэщт Iэмэ-­псымэхэр къызэращэфыгъэхэр. Ащ ишIуагъэкIэ гъэцэкIэжьынхэм къады­хэлъытэгъэ IофшIэн пэпчъ шапхъэхэм зэрадиштэрэр зэрагъашIэзэ лъагъэкIуатэ.
«Щынэгъончъэ ыкIи шэпхъэшIухэм адиштэрэ гъогухэр» зыфиIорэ лъэпкъ проектыр зырахьыжьэгъэ 2019-рэ илъэ­сым къыщегъэжьагъэу зызэфашIыгъэ 2024-м нэс Адыгеим игъогу Iахь 363-рэ, ар километрэ 506,9-рэ мэхъу, шапхъэхэм адиштэу зэтырагъэпсыхьажьыгъ. Ащ имызакъоу, поселкэу Инэм гъогу зэхэ­кIыпIэ щатIупщыгъ, Мыекъуапэ къэзыу­хьэрэ гъогум иапэрэ чэзыу, Гъозэрыплъэрэ Лэгъо-Накъэрэ, Черниговскэмрэ Тыгъэмыпсырэ зэзыпхыщтхэ гъогухэм яIахьхэр ашIыгъэх.
2025-рэ илъэсым Адыгеим игъогухэм ягъэкIэжьын «ЩыIэныгъэм пае инфраструктурэр» зыфиIорэ лъэпкъ проектым къыдыхэлъытагъэу лъагъэкIотэщт. Дмитрий Бороненкэм къызэриIуагъэмкIэ, гъогу Iахь 25-рэ, ар километрэ 70-рэ фэдиз, мы илъэсымкIэ агъэнэфагъ. ПстэумкIи сомэ миллиардрэ миллион 500-рэ фэдиз ащ пэIухьащт. Лъэпкъ проектым къыдыхэлъытэгъэ гъогу Iоф­шIэнхэр пIалъэхэм апэ итэу Адыгеим зэрэщызэшIуахыхэрэм ишIуагъэкIэ ащ щыщэу IахьитIур гъэрекIо агъэцэкIэ­жьыгъ. Ахэр Красногвардейскэ районым игъогухэм ащыщых. Ом изытет нахьышIу хъумэ, къэнагъэхэм яшIын рагъэжьэщт.
Ащ нэмыкIэу, мыгъэ лъэмыджи 5 рес­публикэм щагъэцэкIэжьыщт: Кощ­хьэблэ районымкIэ автомобиль гъогоу «Мыекъуапэ — Джаджэр — Псыбай — Карачаевскэр» зыфиIорэр зэпызы­чырэ каналым, Мыекъопэ районымкIэ поселкэу Краснооктябрьскэм икIэу станицэу Дагестанскэм кIорэр зэпызычырэ псыхъоу Працюхэ, Красногвардейскэ районымкIэ гъогоу «Некрасовскэр — Хьатикъуай» зыфиIорэр зэпызычырэ псыхъоу Псынэфым, Джэджэ районымкIэ станицэу Дондуковскэм екIурэ гъогур зэпызычырэ псыхъоу Фарзэ, Тэхъу­тэмыкъое районымкIэ Шапсыгъэ псыIыгъыпIэм и Яблоновскэ дамбэ зэпызычырэ псыхъоу Чилибий ателъ лъэмыджхэр. ЗэкIэмкIи метри 175-рэ мэхъу, сомэ миллион 500-м ехъу атефэщт, илъэсым ыкIэм нэс IофшIэнхэр аухынхэу ­гухэлъ яI.
Джащ фэдэу гъогурыкIоным ишапхъэ­хэр зыукъохэрэр зыгъэунэфырэ камерэ 16, хьылъэзещэ автомашинэхэм арылъыр зыщэчырэ псэолъи 2 джыри мы илъэсым агъэуцущтых.
ХЪУТ Нэфсэт.